Cannabis in Noorwegen – wetgeving, gebruik en geschiedenis

De Noorse vlag en cannabisplanten groeien in een tent

Noorwegen heeft van oudsher een harde opstelling ten opzichte van cannabis en er staan gevangenisstraffen op het gebruik, de verkoop en de teelt ervan. In 2016 werd een medicinale cannabisprogramma geïntroduceerd. In 2017 werd toekomstige decriminalisering aangekondigd. Dit zou mogelijk kunnen leiden tot de terugkeer van de hennepindustrie en meer.

    • Hoofdstad
    • Oslo
    • Inwoners
    • 5,707,000
    • CBD Producten
    • Legaal
    • Recreationele cannabis
    • Illegaal
    • Medicinale cannabis
    • Legaal since 2016

Cannabiswetgeving in Noorwegen

Mag je cannabis bezitten en gebruiken in Noorwegen?

Op het moment van schrijven is het gebruik en bezit van cannabis nog illegaal in Noorwegen, maar het ziet ernaar uit dat de wet binnenkort gaat veranderen.

Nu is het nog zo dat het bezit van een kleine hoeveelheid cannabis (maximaal 15 gram) je op een boete of gevangenisstraf van maximaal zes maanden kan komen te staan. Maar in december 2017 stemde de meerderheid van het Noorse parlement ervoor om het gebruik van drugs (waaronder cannabis) te decriminaliseren. De motie werd gesteund door de conservatieven, liberalen, de arbeiderspartij en socialistisch links.

Dit was een verrassend besluit, gezien het feit dat Noorwegen van oudsher een van de strengste drugswetgevingen in Europa heeft; die echter nog niet zo streng is als het Zweedse zerotolerancebeleid.

De Noorse premier Bent Hoie gaf toe dat de boetes voor drugsbezit ‘schadelijk en zinloos‘ waren en de bevolking meer kwaad dan goed hadden gedaan. Ook verklaarde hij dat de focus zou moeten liggen op behandeling in plaats van straf.

Al in 2013 drong de Noorse groene partij aan op een door de overheid gecontroleerd programma voor de productie en verkoop van cannabis, toen vlak daarvoor cannabis was gelegaliseerd in Uruguay. Hoewel ze destijds hun doel niet bereikten, hebben ze het balletje waarschijnlijk wel aan het rollen gebracht. 

Een lichter, een afrollig gewricht, een molen vol cannabis en een cannabisblad

Mag je cannabis verkopen in Noorwegen?

De verkoop en het bezit van cannabis is strafrechtelijk verboden in Noorwegen.

In het Noorse wetboek van strafrecht staat dat overtreders worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van maximaal twee jaar als ze worden betrapt op het produceren, importeren, exporteren, verkrijgen, opslaan, verzenden of leveren van verdovende middelen.

Als het misdrijf echter wordt beschouwd als een ‘zwaar drugsvergrijp’ kan de gevangenisstraf oplopen tot 10 jaar. Of een vergrijp ‘zwaar’ is, hangt af van:

  • om hoeveel drugs het gaat;
  • om welke stoffen het gaat;
  • wat de aard van het misdrijf is.

Als de dader wordt gepakt met een ‘zeer grote’ hoeveelheid, kan een gevangenisstraf van drie tot vijftien jaar worden opgelegd. Bij ‘zeer ernstige omstandigheden’ kan dit oplopen tot 21 jaar.

Ondanks dat de gevangenisstraffen voor dealers zeer streng zijn, zijn cannabishars (hasj) en herbale cannabis de meest in beslag genomen illegale drugs in Noorwegen.

Ook wordt er in Noorwegen op grote schaal gehandeld. In 2018 nam de politie 700 kilo cannabis in beslag en werden er negen personen gearresteerd. Politiecommissaris Ketil Haukaas zei daarover: ”de verdovende middelen komen van over de grens en met die middelen komt de georganiseerde misdaad het land binnen.”

Mag je cannabis telen in Noorwegen?

Het telen van cannabis is verboden in Noorwegen. Voor het produceren van cannabis, oftewel het kweken ervan, kun je een gevangenisstraf krijgen die kan oplopen tot twee jaar. Deze situatie verandert mogelijk nadat cannabis voor persoonlijk gebruik is gedecriminaliseerd, maar op het moment van schrijven heeft de Noorse overheid daar nog geen uitspraken over gedaan.

Ondanks de zware straffen voor zelfs kleinschalige teelt zijn er mensen die het risico nemen en toch cannabis kweken. De illegale cannabismarkt in Noorwegen wordt gedomineerd door geïmporteerde hasj van veelal slechte kwaliteit en lokale kwekers doen hun best om daar een beter product tegenover te stellen.

Uit een recent onderzoek blijkt dat veel cannabiskwekers zich niet wagen aan grootschalig teelt omdat het lastig te organiseren is en er een gebrek is aan specialistische botanische vaardigheden. Sveinung Sandberg is een van de auteurs van het onderzoek en zei daarover: ”Het kweken van marihuana is een gecompliceerd proces. Voordat je het weet geef je de planten op de verkeerde manier water of maak je een andere fout die de hele oogst verpest.”

Is CBD legaal in Noorwegen?

CBD is legaal in Noorwegen, dat geen deel uitmaakt van de EU en zijn eigen regels voor de regulering van CBD-producten hanteert. CBD mag worden gebruikt, gekocht en verkocht, maar mag geen THC (de stof die voor de ‘high’ zorgt) bevatten. Dit wijkt af van de wetgeving van de EU, die bepaalt dat CBD-producten maximaal 0,2% THC mogen bevatten.

De chemische formule van CBD, cannabis-planten en een arts die een stethoscoop vasthoudt

Mogen cannabiszaden naar Noorwegen verstuurd worden?

Het kopen of verkopen van alle delen van de cannabisplant is verboden in Noorwegen. Het is dus illegaal om zaden naar het land te sturen. Dit verandert mogelijk na de komende decriminalisering van cannabis, maar op het moment van schrijven heeft de Noorse overheid nog geen uitspraken gedaan over de wettelijke status van cannabiszaden.

Medicinale cannabis in Noorwegen

In 2016 is medicinale cannabis in Noorwegen gelegaliseerd en Sativex en Bedrocan zijn beide verkrijgbaar op recept. Er bestaat geen officiële lijst met aandoeningen die kunnen worden behandeld met cannabis, dus artsen schrijven het voor naar eigen goeddunken, meestal voor MS– en kankerpatiënten.

Voor het uitschrijven van een recept voor medicinale cannabis moet de arts kunnen aantonen dat alle andere behandelmethoden hebben gefaald. Kortom, cannabis is alleen beschikbaar als laatste toevlucht. Bovendien moet de arts een specialist zijn in een ziekenhuis en toestemming krijgen voor het voorschrijven van cannabis met een THC-gehalte van meer dan 1%.

Het logo 'NORWEGE NORML'

Hervormingsbewegingen zoals NORMAL hebben de problemen met de medicinale cannabis in Noorwegen aangekaart. Volgens hen is het te moeilijk om er aan te komen en weten veel artsen er maar weinig van. In sommige gevallen werden patiënten die informeerden naar medicinale cannabis zelfs vijandig bejegend door de arts.

Een arts zit aan een bureau en een cannabisblad

Maar de overheid is bezig hier iets aan te doen. Zo hebben het ministerie van gezondheidszorg en het geneesmiddelenagentschap van Noorwegen een programma opgezet voor het opleiden van ziekenhuisartsen op het gebied van cannabis.

Industriële hennep in Noorwegen

De productie van industriële hennep is verboden in Noorwegen en het land heeft er dus geen markt voor. Dit was niet altijd zo, want er is eeuwenlang hennep gekweekt door Noorse boeren totdat het in 1964 illegaal werd. 

Dit kan in de toekomst veranderen wanneer het recreatieve cannabisgebruik uit de criminele sfeer wordt gehaald. De Noorse overheid heeft echter nog niet expliciet verklaard dat de wetgeving met betrekking tot hennep gaat worden gewijzigd.

Goed om te weten

Als je naar Noorwegen afreist (of er nu woont), is het handig om het volgende te weten:

  • Volgens cijfers van 2018 had 8,6% van de Noren in de leeftijd van 16 tot 34 jaar cannabis gebruikt in het voorafgaande jaar.
  • Cannabis is de meestgebruikte drug in het land.
  • In weerwil van de strenge wetgeving nemen veel mensen toch het risico en gebruiken ze cannabis, zelfs in het openbaar. Uit een recent onderzoek naar drugsgebruik onder festivalbezoekers in Noorwegen bleek dat 12% in de voorafgaande 30 dagen een illegale drug had gebruikt. 11% testte positief op drugs, waarvan 6% op cannabis.

Geschiedenis van cannabis

Archeologisch bewijs duidt erop dat cannabis al eeuwenlang wordt gebruikt en gekweekt in Noorwegen. Uit vondsten in het zuiden van het land blijkt dat de Vikingen de plant al teelden ergens tussen 650 en 800 n. Chr.

Er is niet veel bekend over waarvoor zij cannabis gebruikten, maar sommige experts speculeren dat het voor medicinale doeleinden werd gebruikt. Zo werd een zakje met zaden gevonden bij het skelet van een oude vrouw dat tekenen van diverse aandoeningen vertoonde. Daarnaast ligt het voor de hand dat de zeevarende Vikingen hennep gebruikten voor het maken van touw en zeilen.

Bij een opgraving in Oseberg werden de skeletten van twee vrouwelijke Vikingen gevonden, die waren begraven met cannabiszaden en wat hennepmateriaal. De gerespecteerde archeoloog Anne Stine Ingstad heeft gesuggereerd dat een van de vrouwen een priesteres van de Noorse godin Freya was en dat de zaden mogelijk werden gebruikt als roesmiddel bij religieuze rituelen.

In de negende eeuw ontwikkelden de handelsroutes zich zodanig dat het voor de hand ligt dat cannabis in Noorwegen werd geïntroduceerd via bijvoorbeeld Rusland en Centraal-Europa.

In de middeleeuwen werd hennep veel gebruikt in Noorwegen, net als in de rest van Europa. Het had dan ook vele praktische toepassingen en werd gebruikt voor visnetten, visdraad, stoffen en touw. Het lijkt erop dat in die tijd de meeste Noorse boeren ten minste één veld vrijhielden voor de hennepteelt.

Hennep bleef tot in het begin van de twintigste eeuw een belangrijk gewas in Noorwegen. Maar met de introductie van andere vezels nam de hennepindustrie af, en in de jaren 50 van de vorige eeuw was die volledig verdwenen. In 1964 verbood de overheid de teelt van hennep op basis van de nieuwe drugswetgeving.

Cannabis groeit in een kooi verlicht met oranje licht

Opvattingen over cannabis

Noorwegen staat bekend om zijn harde opstelling ten opzichte van cannabis en het is dan ook bijna een taboe in dat land. Dit betekent echter niet dat mensen het niet gebruiken. Sterker nog, met name jonge mensen gebruiken regelmatig cannabis en de roep om legalisering wordt steeds luider.

Het besluit van de overheid om het persoonlijke gebruik van cannabis te decriminaliseren geeft wel aan dat de opvattingen veranderen, want dit was tot voor kort ondenkbaar.

Wordt cannabis in de toekomst gelegaliseerd?

De wetgeving met betrekking tot cannabis blijft streng, maar de decriminalisering ervan lijkt te wijzen op een andere houding van de overheid. Premier Bent Hoie verklaarde onlangs dat de wet moet zijn gericht op behandelen in plaats van straffen.

Het is goed om te onthouden dat ondanks dat het moeilijk verkrijgbaar is, medicinale cannabis wel legaal is in Noorwegen. Ook dat wijst op een veranderende opstelling en kan een signaal zijn van een progressievere houding ten opzichte van de legalisering van cannabis in de toekomst.

  • Disclaimer:
    Hoewel alle moeite is gedaan om ervoor te zorgen dat dit artikel accuraat is, is het niet bedoeld om wettelijk advies te verzorgen. Individuele situaties zullen altijd verschillen en moeten worden besproken met een expert en/of advocaat.

Comments

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Auteur en reviewer

  • Profile-image

    Sensi Seeds

    De redactie van Sensi Seeds bestaat uit botanici, medische en juridische experts, plus gerenommeerde activisten zoals Dr. Lester Grinspoon, Micha Knodt, Robert Connell Clarke, Maurice Veldman, Sebastian Marincolo, James Burton en Seshata.
    Meer over deze auteur
  • Maurice_Veldman

    Maurice Veldman

    Maurice Veldman is lid van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten en een van Nederlands meest prominente cannabisadvocaten. Met 25 jaar praktijkervaring ondersteunt zijn kennis van het straf- en bestuursrecht cannabisverkopers en hennepproducenten door de ongelijkheden tussen het individu en de staat aan te kaarten.
    Meer over deze reviewer
Scroll naar top