Het fenomeen van een vertraagde beleving van tijd tijdens een high is een van de meest bekende effecten van marihuana en zeer ergerlijk voor de een, maar heel plezierig voor de ander.
Oh! Val me niet lastig met je horloge. Een horloge loopt altijd voor of achter. Ik laat me de wet niet voorschrijven door een horloge.”
Jane Austen, Mansfield Park
Engelse romanschrijfster (1775 – 1817)
Weggevoerd door een stroom aan ideeën – Charles Baudelaire
Dergelijke “verstoorde tijdsbelevingen” kunnen als gevaarlijk voor de gebruiker worden gezien (en dat is natuurlijk ook zo als ze optreden tijdens het rijden onder invloed). Aan de andere kant vinden veel gebruikers deze verandering van tijdsbeleving in veilige situaties erg waardevol. We hebben gedetailleerde verslagen over de vertraging van tijd van leden van de “Club des Hashischins” (“hasjetersclub”), een groep die medio 19e eeuw werd opgericht door Franse intellectuelen om de geestverruimende effecten van marihuana te bestuderen. De leden van deze club aten grote hoeveelheden hasjmarmalade, dus het is geen verrassing dat veel van hen bekend raakten met het fenomeen dat met name bij hogere doseringen optreedt. Charles Baudelaire, een van de oprichters van de club, schreef het volgende:
…je wordt weggevoerd door een nieuwe stroom
aan ideeën: deze levende draaikolk zuigt je een
minuut lang mee en deze minuut lijkt een
eeuwigheid te duren want de normale relatie
tussen tijd en mens is volledig verstoord door de
veelheid aan ervaringen en ideeën. Het lijkt alsof je
in een uur de levens van meerdere mensen leeft.”1
De verklaring van Baudelaire duidt al op twee effecten van marihuana waarvan ik denk dat ze relevant zijn voor de subjectieve beleving van vertraging van tijd. Hij beschrijft iets wat een vriend van me tijdens een high ooit mindracing noemde: “een stroom van ideeën … zuigt je mee … en de persoon is volledig overweldigd door de veelheid (…) aan ervaringen en ideeën.” Baudelaire maakt verder melding van de “intensiteit” van de ervaringen en ideeën waardoor hij “werd meegezogen”. Volgens mij komt deze intensieve ervaringsbeleving voort uit wat ik een “sterke aandachtsfocus” heb genoemd tijdens een high. Tijdens een high richten we onze aandacht sterk op onze ervaringen, gedachten of fantasieën en vergeten we vaak wat er om ons heen gaande is. Datgene waar we onze aandacht op richten, wordt dan intenser beleefd. In het dagelijkse leven bestaat een soortgelijk maar meer subtiel effect: als we onze ogen sluiten en onze aandacht richten op de smaak van het ijs dat in de mond smelt, wordt de smaakbeleving intenser en neem je ook meer smaakdetails waar. Een gerichte aandacht zorgt altijd voor meer intensiteit bij datgene wat we doen.
Gerelateerd artikel
Tot in de eeuwigheid – Fitz Hugh Ludlow
In zijn beroemde boek “The Hasheesh Eater” (1857) gaf de Amerikaanse schrijver Fitz Hugh Ludlow ons een nog gedetailleerdere beschrijving van een vertraagde tijdsbeleving tijdens een heftige high. Net zoals Baudelaire had ook Ludlow grote hoeveelheden hasj ingenomen en werd hij gedurende zijn high overspoeld door intense fantasieën en gedachtestromen:
Ik kwam op het idee om mijn tijd met die van anderen te vergelijken. Ik keek op mijn horloge en zag dat het kwart over elf was en terwijl ik het horloge terug in mijn jaszak deed, gaf ik me over aan mijn reflecties. Ik zag mezelf als een gevangen dwerg (…) in de grotten van Domdaniel “onder de bodem van de oceaan”. Ik was daar (…) gedoemd om de lamp vast te houden die de vreselijke duisternis verlichtte terwijl mijn hart als een gigantische klok de resterende jaren wegtikte. Ineens, terwijl deze hallucinatie verdween, hoorde ik in de eenzaamheid van de nacht het geluid van een wondere, deinende zee. De golven rolden in schitterende harmonie naar de rand van het gebouw; (…) en ineens liep in de straat in afgemeten pas een gewapende krijgsmacht voorbij. Het zware ritme van hun pas en het schuren van hun gesoldeerde maliënkolder was het enige dat de stilte verbrak (…). En ineens herinnerde ik me dat ik in een ander leven op mijn horloge had gekeken om te kijken hoeveel tijd er was verstreken. (…) De wijzer stond halverwege de vijftien en zestien minuten na elf. Het kon niet anders of het horloge moest stilstaan. Ik hield het bij mijn oor, maar nee, het liep nog. Ik was in 30 seconden door al die ontelbare dromen gereisd. “Mijn hemel!” riep ik uit, “ik bevind me in de eeuwigheid.” 2
Mindracing, een sterke aandachtsfocus en associatieve sprongen
Net zoals bij Baudelaire het geval was, kunnen we zien dat Ludlow’s geest met hem aan de haal gaat. Hij reist door zoveel associatieve en gedetailleerde fantasieën dat het voor hem lijkt alsof er een eeuwigheid voorbij is gegaan omdat hij normaal gesproken uren of dagen nodig zou hebben gehad om zo veel dingen zo gedetailleerd mee te maken. In werkelijkheid duurde alles slechts 30 seconden. Een andere overeenkomst met Baudelaire is dat Ludlow beschrijft dat hij volledig door zijn gedachten in beslag wordt genomen. Met andere woorden, hij focust zich sterk op een innerlijke gedachtestroom en besteedt daarom geen aandacht aan processen buiten hem om die zich in het hier en nu afspelen. Zowel het mindracen als de gefocuste aandacht worden in het verslag van Ludlow beschreven als een enorme vertraging van zijn tijdsbeleving.
Zijn verhaal voegt echter nog een interessant ander aspect toe aan het verslag van Baudelaire. Zijn illustere associatieve “dromenketting” is niet alleen gedetailleerd en lang, maar springt ook van de hak op de tak: hij springt van de ene gedetailleerde fantasie naar de andere (“Ineens … en ineens .. en ineens.”). De ongebruikelijke associatieve sprongen die vaak worden beschreven tijdens een high, dragen waarschijnlijk bij aan het gevoel dat hij ‘geestelijk’ een lange afstand heeft afgelegd, veel langer dan hij normaal gesproken in 30 seconden of zelfs 30 uur zou hebben afgelegd.
Op basis van de bovenstaande verslagen, kan de vertraagde beleving van tijd het gevolg zijn van het door marihuana veroorzaakte effect van aandachtsfocus en een ongebruikelijk snelle stroom van ‘springerige’ associatieve gedachten of fantasieën.
Gerelateerd artikel
Het nut van tijdsvertraging
Dit verslag van de vertraagde tijdsbeleving tijdens een high verklaart waarom zoveel marihuanagebruikers dat prettig vinden. Hun snelwerkende en geconcentreerde geest stelt hen in staat om de nuances en diepgang van ervaringen beter te waarderen omdat ze als het ware in slow motion worden beleefd. Voor hen is de subjectieve vertraging van tijd niet slechts een perceptuele tijdsverstoring maar een daadwerkelijke geestelijke verruiming. Het effect dient slechts ter ontspanning en kortstondige ontsnapping aan het steeds snellere alledaagse leven en stelt hen in staat om even in het hier en nu te zijn. Toch zijn veel andere gebruikers juist op zoek naar deze tijdsvertraging om details en nuances te ervaren die ze normaal gesproken niet beleven, zoals dat heerlijke wijnproefmoment, het eindeloos complexe en rustgevende geluid van golven die breken op een strand of een schier oneindige reis van seksueel genot.
1 Charles Baudelaire, “Le Poème du Haschisch”, in: Artificial Paradises, Citadel, 1998)
2 Ludlow, Fritz Hugh (1857/2009). The Hasheesh Eater: Being Passages from the Life of a Pythagorean. Chapter II: “Under the shadows of Esculapius.” http://www.lycaeum.org/nepenthes/Ludlow/THE/index.html
- Disclaimer:Wet- en regelgeving omtrent cannabisgebruik verschilt vaak per land. Sensi Seeds raadt u daarom dan ook aan om de lokale wet- en regelgeving na te gaan. Handel niet in strijd met de wet.
