Er is bewezen dat cannabispreparaten de symptomen van chronische huidaandoeningen als eczeem en psoriasis kunnen verlichten. Het endocannabinoïdesysteem lijkt belangrijk te zijn voor regulering van meerdere sleutelprocessen die betrokken zijn bij ontstekingen. Een ECS dat uit evenwicht is, zou zelfs een belangrijke achterliggende oorzaak kunnen zijn.
Chronische huidklachten zoals psoriasis en eczeem (formele naam: atopische dermatitis) kunnen het gevolg zijn van genetische, omgevings- of levensstijlfactoren, of een combinatie daarvan. Van veel huidproblemen is de exacte oorzaak nog onbekend of onbewezen, maar het goede nieuws is dat cannabis op verschillende manieren kan worden gebruikt om de symptomen van de meeste chronische huidaandoeningen te verlichten.
Wat veroorzaakt chronische huidaandoeningen?
Levensstijlinvloeden op het optreden en de ernst van veel voorkomende huidaandoeningen zijn onder andere obesitas, stress, slechte gezondheid in het algemeen, een slecht dieet, roken en alcoholgebruik. Omgevingsoorzaken zijn onder meer seizoens- en klimaatwisselingen, vooral als daarbij sprake is van sterke verandering in de luchtvochtigheid.
Psoriasis kan ook mensen treffen die bepaalde medicijnen gebruiken (waaronder bètablokkers, NSAIDS en lithium) of die een ernstig verzwakt immuunsysteem hebben, zoals mensen met HIV. Psoriasis komt per land in verschillende mate voor, maar het wordt geschat op ca. 2 tot 4% in Westerse landen.
Er zijn huidaandoeningen, zoals granuloma annulare, die ook geen wetenschappelijk bewezen oorzaak hebben, maar waarvan wordt vermoed dat ze een reactie zijn op iets anders dat met het lichaam is gebeurd. Granuloma zijn ontstekingsreacties die in het weefsel van het lichaam voorkomen, in dit geval in de huid, wanneer het weefsel een ontsteking probeert te bestrijden of zichzelf tegen een vreemde stof probeert te beschermen. Voorbeelden van gebeurtenissen die granuloma annulare kunnen opwekken zijn onder andere het ontwikkelen van een andere ziekte, verwonding van de huid, steken en beten van giftige dieren en zelfs een tatoeage laten zetten.
Voor eczeem wordt verondersteld dat te steriele menselijke omgevingen kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van allergieën bij kinderen. Daarnaast bestaat er een vermoeden dat een sterk verband bestaat met huismijtallergie. Naar schatting treft eczeem zo’n 10% van de mensheid, in wisselende mate van ernst. In bepaalde gebieden zou zelfs één derde van de bevolking eraan lijden op een zeker moment in hun leven. Dat aantal lijkt steeds verder toe te nemen.
Symptomen van dermatitis
Er bestaan een aantal vormen van dermatitis. De twee meest voorkomende vormen zijn atopische of chronische dermatitis (eczeem) en contact- of acute dermatitis (wat veroorzaakt wordt door direct contact met een allergeen of irriterende stof en vaak voor eczeem aangezien wordt). De symptomen lopen gewoonlijk uiteen van rode huid en bultige uitslag tot ernstige blaarvorming en, in extreme gevallen, wonden. Blaren en wonden kunnen nat zijn of vocht afscheiden en kunnen uiteindelijk tot lelijke littekens leiden.
Droge, jeukende huid is het meest voorkomende symptoom. De lichaamsdelen die het vaakst getroffen worden zijn de cubitale en popliteale fossa (de binnenkant van de elleboog en de knie), polsen, handen en het gezicht. Eczeem kan bijzonder onaangenaam zijn, maar is niet dodelijk. Wel kunnen infecties door ziekteverwekkers die door de wond de huid binnendringen in een enkel geval tot de dood leiden.
Infectie door stafylokokken of streptokokken komt veel voor bij eczeem. In meer zeldzame gevallen kan dit leiden tot wijdvertakte infectie of bloedvergiftiging. Daarnaast kan het herpes-simplexvirus huid die door eczeem aangetast is infecteren en een ernstige aandoening veroorzaken die bekendstaat als eczema herpeticum, die op haar beurt kan leiden tot een systemische bacteriële ‘superinfectie’ en zelfs tot de dood.
Gerelateerd artikel
Symptomen van psoriasis
Ook psoriasis kent verschillende vormen. De meest voorkomende vorm wordt psoriasis vulgaris of psoriasis en plaque genoemd. Deze ‘plaques’ zijn opgezwollen, ontstoken (vaak min of meer ronde) stukjes huid bedekt met een zilverachtige, schilferige, plaque-achtige substantie. De plaques doen zich gewoonlijk voor op de ellebogen, knieën, hoofdhuid en rug.
Psoriasis vulgaris treft tot wel 90% van de psoriasispatiënten. Een andere vorm is psoriasis pustulosa, die gezwollen, met pus gevulde bultjes of puistjes veroorzaakt die vreselijk jeuken en pijnlijk zijn. Deze puistjes doen zich gewoonlijk voor op handen en voeten of op andere plaatsen op het lichaam.
Een zeldzame, mogelijk dodelijke vorm van de aandoening staat bekend als psoriasis-erytrodermie. Deze slopende ziekte kan leiden tot ontsteking en afbladderen van een groot deel van de huid van de patiënt. De ontsteking en het huidverlies kunnen zo ernstig zijn dat normale temperatuurregulering en de barrièrefunctie van de huid onherstelbaar aangetast worden, wat tot de dood kan leiden.
Genetische invloed op eczeem en psoriasis
Eczeempatiënten blijken variaties te vertonen in het FLG-gen dat codeert voor de expressie van een eiwit dat filaggrine genoemd wordt. Dit eiwit is essentieel voor de regulering van de hoornlaag, de buitenste laag van de opperhuid. Filaggrine bindt aan vrije keratinestrengen en vormt zo een matrix binnen de keratinocytcellen in de opperhuid.
Deze harde, ondoordringbare matrix vormt de basis van de waterdichte ‘barrière’ die de buitenste laag van de menselijke huid vormt. Hij houdt de huid gehydrateerd zowel door verdamping te voorkomen als door water op te nemen. Variaties in het FLG-gen zijn vermoedelijk ook betrokken bij een andere slopende huidaandoening, ichthyosis vulgaris, waarbij de huid gaat schilferen door overproductie van keratinocyten.
Psoriasis, waarbij ook sprake is van overproductie van keratinocyten, heeft een sterke genetische link. Bij ongeveer een derde van de patiënten komt de ziekte in de familie voor. Er wordt gedacht dat psoriasis wordt veroorzaakt door verschillende genen die op nog onbekende wijze op elkaar inwerken.
Er zijn zo’n zesendertig verschillende loci op de chromosomen gevonden die geassocieerd zijn met vatbaarheid voor de aandoening. De genen die in deze loci zitten, zijn betrokken bij de ontstekingsrespons, en verschillende ervan zijn ook geïmpliceerd bij andere auto-immuunziekten.
Gerelateerd artikel
Chronische huidaandoeningen en immuunrespons
Bij zowel eczeem als psoriasis gaat het om een atypische immuunrespons. Psoriasis geldt als auto-immuunziekte omdat het niet optreedt als gevolg van een extern allergeen, maar door een storing in het immuunsysteem die ertoe leidt dat voorheen gezond weefsel aangevallen wordt.
Eczeem is een gegeneraliseerde respons op de aanwezigheid van externe allergenen. Het is geen auto-immuunziekte, hoewel hij vaak voorkomt bij mensen die lijden aan andere auto-immuunziekten en bepaalde andere vormen van dermatitis die een auto-immuuncomponent hebben. Eczeem en psoriasis zijn specifieke aandoeningen die veroorzaakt worden door een atypische ontstekingsrespons.
De ontstekingsrespons is een fundamenteel onderdeel van het immuunsysteem. Bij blootstelling aan een ziekteverwekker (of wat wordt beschouwd als een ziekteverwekker, in het geval van auto-immuunziekten als psoriasis) worden extra bloedplasma en witte bloedlichaampjes (i.h.b. granulocyten) via de bloedbaan naar de aangetaste weefsels gevoerd.
Deze vloeistoffen accumuleren daar, wat tot de typerende zwelling leidt. De toegenomen bloedtoevoer naar het betrokken gebied veroorzaakt roodheid en een gevoel van warmte, en jeuk en pijn treden op als gevolg van de afgifte van verbindingen die de zenuwuiteinden stimuleren.
Granuloma annulare en cannabinoïden
Zoals hierboven vermeldt, is voor granuloma annulare geen oorzaak vastgesteld en bestaat er helaas ook geen genezing. Traditionele behandelingen lopen uiteen van injecties met steroïden tot hopen dat het vanzelf overgaat. Veel mensen die de aandoening hebben zijn terecht niet tevreden over deze opties.
Hoewel er nog geen specifiek onderzoek is gedaan naar de behandeling van granuloma annulare met cannabis, bestaat er wel wat bewijs dat cannabinoïden kunnen helpen om deze aandoening te verlichten. Angiogenese (de vorming en differentiatie van bloedvaten) wordt in verband gebracht met ontstekingsaandoeningen en speelt een grote rol bij de vorming van granuloma.
Uit experimenten met ratten in 2008 werd geconcludeerd dat cannabinoïden de functie veranderen van mestcellen, die hoofdzakelijk verantwoordelijk zijn voor angiogenese, en zo de vorming van granuloma verminderen. In dit antwoord op de vraag van een patiënt, adviseert dr. Philip Blair topische toepassing van een CBD-tinctuur of -olie om granuloma annulare te behandelen. Zoals altijd raadt Sensi Seeds echter aan om je arts te raadplegen voordat je aan een behandeling begint.
Gerelateerd artikel
Hennepzaadolie en huidkwalen
Allerlei oliën en verzachtende middelen, zoals vaseline, bijenwas, amandelolie, olijfolie en verschillende synthetische preparaten, kunnen de symptomen van psoriasis en dermatitis verminderen. Omdat deze aandoeningen getypeerd worden door een te droge huid, vormen producten die de huid bevochtigen zonder die te irriteren een fundamenteel onderdeel van de behandeling ervan.
Bij eczeem en psoriasis is een droge huid het gevolg van excessief waterverlies door de opperhuid, omdat aanhoudende ontsteking het vermogen van de huid aantast om als barrière te functioneren en diffusie en verdamping te reguleren.
Stoffen in sommige van deze producten hebben een hydraterende werking, maar zijn mogelijk ook de sleutel tot het beheersen van de onbalans die aan de aandoening ten grondslag ligt. Er wordt gedacht dat de hoge concentratie aan meervoudig onverzadigde vetzuren (PUFA’s) in hennepzaadolie en verschillende andere natuurlijke oliën de jeuk en ontsteking beter bestrijdt dan hydraterende middelen die weinig PUFA’s bevatten. Vooral linoleenzuur is interessant, maar ook andere PUFA’s worden momenteel onderzocht.
PUFA’s in voedsel en hydratatie van de huid
PUFA’s maken typisch deel uit van het dieet. Er zijn aanwijzingen dat oraal toegediende hennepzaadolie het gehalte PUFA’s in de opperhuid kan verhogen en meer in lijn kan brengen met het vetzuurprofiel van ‘normale’ huid.
In een in 2005 gepubliceerd Fins onderzoek vergeleken onderzoekers hennepzaadolie met olijfolie en ontdekten dat de hennepzaadolie beduidend werkzamer was tegen eczeem. Oraal toegediende hennepzaadolie verhoogde endogene waarden van twee essentiële vetzuren (EFA’s), linolzuur (omega-6) en α‐linoleenzuur (omega-3), evenals het niveau van het niet-essentiële PUFA γ-linoleenzuur (omega-6). Daarnaast nam het vochtverlies door de opperhuid af, was er sprake van een subjectieve verbetering van de droogte en jeuk van de huid en verminderde de behoefte van de patiënten aan medicatie.
Hoewel er klaarblijkelijk nog geen specifieke onderzoeken naar hennep bij psoriasis zijn gedaan, bestaat er veel anekdotisch bewijs en hebben verschillende onderzoeken aanwijzingen opgeleverd dat PUFA’s ook bij deze aandoening effect kunnen hebben.
Al enige tijd geleden is er een link vastgesteld tussen lage prevalentie van psoriasis en hoge consumptie van PUFA’s uit visolie in bepaalde populaties (zoals Eskimo’s). Hoewel in dit geval wordt gedacht dat vooral twee niet-essentiële PUFA’s, eicosapentaeenzuur en dihomo-γ-linoleenzuur, in staat zijn de symptomen te verminderen. Hennepzaadolie bestaat grotendeels uit linolzuur en α‐linoleenzuur. Aan de andere kant wordt gedacht dat het niet-essentiële PUFA arachidonzuur betrokken is bij de ontwikkeling van psoriasis.
Gerelateerd artikel
Verhoudingen in de samenstelling van hennepzaadolie
Nu ons inzicht in de onderliggende mechanismen van chronische ontsteking toeneemt, ontdekken we dat ziekten die de huid aantasten (een van de belangrijkste anatomische barrières die betrokken zijn bij de immuunrespons), zoals psoriasis en eczeem, sterk verwant zijn met een andere belangrijke barrière, het maag-darmkanaal. Daarom is het mogelijk dat onderliggende problemen met opname van PUFA’s uit voedsel of gebruik ervan in het maag-darmkanaal ook een rol spelen bij de ontwikkeling van chronische huidziekten.
Het is opgemerkt dat het vetzuurprofiel van hennepzaadolie per cultivar verschilt, waarbij linolzuur zo’n 50-70% en linoleenzuur (zowel α- als γ-) zo’n 15-25% van het totale volume uitmaakt. Het gehalte γ-linoleenzuur kan uiteenlopen van 2,46% tot 0,80%. Naarmate wij meer inzicht verwerven in de complexiteit van PUFA-waarden en de gezondheid van de huid, kunnen verschillende cultivars van nut zijn bij verschillende aandoeningen of kunnen er zelfs specifieke cultivars gekweekt worden voor specifieke doeleinden.
Cannabinoïden en een gezonde huid
Het is vrij overtuigend vastgesteld dat eczeem en psoriasis goed reageren op PUFA-rijke therapieën. PUFA’s zijn veelvoorkomend en kunnen uit allerlei bronnen afkomstig zijn (hoewel hennepzaadolie een overvloedige bron is met een over het algemeen gunstige verhouding).
Cannabinoïden, aan de andere kant, worden vrijwel uitsluitend in cannabis gevonden en ook daarvan is aangetoond dat ze een significant effect hebben op chronische huidaandoeningen. Het is bekend dat cannabinoïden een rol spelen bij het reguleren van ontsteking. Dit lijkt de sleutel te zijn voor hun positieve effect op eczeem en psoriasis.
Er bestaat veel bewijs dat het maag-darmkanaal (dat, net als de huid, een van de voornaamste fysieke barrières van het immuunsysteem is) bijzonder veel cannabinoïdereceptoren bezit. Uit onderzoek uit 2009 blijkt dat de huid ook een eigen endocannabinoïdesysteem heeft, dat de aanmaak van verschillende hormonen en eiwitten reguleert (waaronder cytokine, dat ook betrokken is bij de immuunrespons) en verschillende cellulaire processen, waaronder proliferatie, differentiatie en apoptosis (celdood).
Daarom kan onbalans in dit systeem ook verantwoordelijk zijn voor het optreden van chronische huidaandoeningen zoals psoriasis en eczeem. De ontwikkeling van gerichte cannabinoïdetherapieën kan helpen om ze onder controle te krijgen.
Een in 2007 gepubliceerde studie heeft aangetoond dat THC, CBD, CBN, CBG en anandamide allemaal een zekere mate van werkzaamheid vertoonden in het tegengaan van de productie van keratinocyten in de opperhuid. Omdat de overproductie van keratinocyten betrokken is bij psoriasis, vormen deze resultaten ondersteuning voor verder onderzoek naar cannabinoïdetherapieën voor de behandeling van psoriasis. Zelfs in de kleinste zenuwvezels van haarzakjes zijn cannabinoïdereceptoren aangetroffen. Van keratinocyten is ook aangetoond dat zij de productiefste endocannabinoïde, anandamide, binden en metaboliseren.
- Disclaimer:Dit artikel kan niet ter vervanging worden gebruikt voor professioneel medisch advies, een diagnose of behandeling. Neem altijd contact op met uw arts of andere bevoegde deskundigen. Stel het vragen van medisch advies niet uit en negeer medisch advies niet naar aanleiding van wat u heeft gelezen op deze website.
Je kan via de dermatoloog fumaarzuur krijgen. Misschien dat je dan van je psoriasis af kan komen.
Hallo,
Ik ben een man 45 jaar met heftige eczeem en allergie klachten. Heb hierdoor een anafylaxtische reactie gehad en ternauwernood overleefd. Ik ben wiet gaan roken om beter te kunnen slapen vanwege de jeuk. Ik breide ik uit tot elke dag. Inmiddels ben ik 2 weken gestopt met blowen en heb in die tussentijd 3x een hevige reactie gehad. Ook ik denk dat het verminderen van wiet wel degelijk een uitwerking heeft op mijn immuunsysteem en ga dit ook overleggen in het UMC IN Utrecht waar ik onder behandeling sta.
Verder wens ik iedereen met eczeem en psoriasis veel sterkte toe, want dit is een zwaar onderschat probleem.
Mvg Ron van Rooy