Cannabis bevat allerlei fytocannabinoïden, waaronder THC en CBD, en wordt in de volksgeneeskunde al eeuwenlang toegepast bij behandelingen op het gebied van vruchtbaarheid en voortplanting. Wetenschappers beginnen nu te ontdekken hoe belangrijk het endocannabinoïdesysteem eigenlijk is voor biologische mechanismes die deze essentiële processen controleren.
1. THC kan de vruchtbaarheid verminderen tijdens de ovulatiefase
Er zijn een aantal onderzoeken gedaan naar de relatie tussen het endocannabinoïdesysteem en de vrouwelijke voortplantingscyclus. Het is al meerdere keren aangetoond dat de waarden van de essentiële endocannabinoïde anandamide sterk variëren op verschillende momenten tijdens de menstruatiecyclus.
Anandamidewaarden lijken het hoogst te zijn ten tijde van de ovulatie (het moment waarop de eicel door de eierstok wordt afgegeven). Aangezien anandamide een agonist is van cannabinoïdereceptoren, zou men verwachten dat hoge THC-waarden (eveneens een agonist) niet per se nadelig zijn voor de ovulatie.
Uit een klein aantal onderzoeken uit de jaren zeventig en tachtig blijkt echter dat bij veel zoogdieren, waaronder primaten, THC een sterke blokkerende werking heeft op de ovulatie (hoewel er geen specifiek onderzoek lijkt te zijn verricht op mensen). Het lijkt erop dat dat THC de productie van een hormoon onderdrukt dat cruciaal is voor het ovulatieproces, het luteïniseringshormoon.
Zoals bij zoveel zaken in de cannabinoïdenwetenschap is er meer onderzoek nodig om het exacte verband te bepalen tussen cannabis gebruik en de ovulatie. Interessant daarbij is dat bij regelmatige gebruikers de tolerantie voor het ovulatieblokkerende effect van THC mogelijk wordt opgebouwd.
2. Cannabis kan pijnlijke krampen tijdens de menstruatie verminderen
Cannabis wordt van oudsher in culturen overal ter wereld toegepast als kruidengeneesmiddel bij de behandeling van pijnlijke menstruatiekrampen. Een beroemd voorbeeld hiervan is de Britse koningin Victoria, waarvan werd verteld dat ze cannabis gebruikte om pijnlijke krampen te verlichten — en aangezien haar lijfarts de bekende cannabisdokter William B. O’Shaughnessy was, is dit verhaal waarschijnlijk ook waar. Hij werd uiteindelijk door haar geridderd, dus blijkbaar leverde hij goed werk!
Ook vandaag de dag gebruiken veel vrouwen cannabis om pijnlijke krampen te verlichten en hebben ze daar in subjectieve zin veel baat bij. Desondanks is er in formele zin nooit onderzoek gedaan naar de objectieve werking of naar de biologische processen die hieraan ten grondslag liggen.
Het is echter wel bekend dat THC een krachtig pijnstillend en pijnverlagend middel kan zijn. Pijnstillende middelen bestrijden pijn; terwijl pijnverlagende middelen voorkomen dat zenuwen pijnsignalen kunnen doorgeven. Bovendien hebben zowel THC als CBD een ontstekingsremmende werking. Dit kan mogelijk ook subjectieve verlichting geven.
Als je op zoek bent naar een pijnstiller zonder de psychoactieve werking van THC, kan CBD een goed alternatief zijn.
3. Cannabisgebruik kan belangrijke hormonen tijdens de premenstruele fase onderdrukken
Tijdens de premenstruele fase (ook wel luteale fase genoemd) kunnen hormoonfluctuaties allerlei symptomen veroorzaken, zoals pijn, geïrriteerdheid, stemmingswisselingen, vermoeidheid en een opgeblazen gevoel. Het is bekend dat bepaalde hormoonspiegels, waaronder die van progesteron, aanzienlijk toenemen tijdens deze fase (terwijl andere hormoonspiegels, zoals die van oestrogeen, sterk afnemen).
Als deze symptomen zwaar abnormale symptomen zijn, wordt dit fenomeen premenstrueel syndroom genoemd, ofwel PMS. Artsen hebben jarenlang progesteron als supplement voorgeschreven ter behandeling van zware PMS-klachten. Maar uit recent onderzoek blijkt dit niet effectief te zijn. Over het algemeen wordt aangenomen dat afwijkende premenstruele symptomen worden veroorzaakt door lage progesteronspiegels op het moment dat deze hoog moeten zijn. Maar in feite lijken sommige vormen van PMS juist verband te houden met te hoge progesteronspiegels en verlaagde oestrogeenspiegels.
Het is duidelijk dat premenstruele symptomen die ernstig genoeg zijn om onder de noemer PMS te vallen het gevolg zijn van schommelingen en onevenwichtigheden in de hormoonspiegels. Bovendien is er bewijs dat aangeeft dat cannabisgebruik verschillende effecten kan hebben tijdens de premenstruele fase (de periode tussen de ovulatie zelf en de start van de menstruatie).
Cannabis kan:
- De progesteronspiegel onderdrukken.
- Andere belangrijke hormoonspiegels beïnvloeden, zoals die van prolactine en cortisol.
- Het effect van THC op het luteïniserend hormoon remmen.
Ook hier is niet volledig bekend, onderzocht en bevestigd welke mechanismen er exact aan het werk zijn. Maar het is duidelijk dat het endocannabinoïdesysteem een rol speelt en dat vrouwen die in deze periode ernstige klachten ervaren baat kunnen hebben bij gerichte cannabinoïdetherapie.
Het is zo dat talloze vrouwen overal ter wereld subjectieve verlichting ervaren door gebruik van cannabis in de premenstruele fase. Al kan dit ook het gevolg zijn van de bekende stressverlagende en ontspannende effecten van cannabisgebruik en niet van een directe beïnvloeding van de hormoonspiegels.
4. THC kan de menstruatiecyclus verkorten
Er zijn maar weinig bewijzen die aantonen dat THC een verkorte menstruatiecyclus bij mensen teweegbrengt, maar we willen ze toch noemen. Een onderzoek uit 1986 naar het effect van THC op het luteïniseringshormoon constateerde als neveneffect dat de totale duur van de menstruatiecyclus korter werd bij vrouwen die cannabis kregen vergeleken met vrouwen die een placebo kregen.
Een interessant gegeven is dat eerdere studies bij niet-menselijke primaten aangeven dat THC weliswaar de lengte van de cyclus kan veranderen, maar deze niet altijd verkort. In een onderzoek uit 1980 op resusapen werd de cyclus bij de groep die werd behandeld met THC in overgrote meerderheid juist langer. Eén aap had een periode van maar liefst 145 dagen, in plaats van de gebruikelijke 30!
Er is uiteraard meer onderzoek nodig voordat met enige mate van zekerheid kan worden gezegd hoe en in welke mate de duur van de menstruatiecyclus bij vrouwen verandert. Het is bovendien mogelijk dat ook voor dit effect snel een verhoogde tolerantie wordt opgebouwd, net zoals voor het ovulatieblokkerende effect van THC.
5. THC kan invloed hebben op de innesteling van het embryo in de baarmoeder
Verschillende grote onderzoeken over de afgelopen tientallen jaren onderzochten de subtiele invloed van het endocannabinoïdesysteem op allerlei belangrijke processen rondom de bevruchting en de vroege zwangerschap. Sommige van deze onderzoeken ontdekten dat anandamidespiegels drastisch fluctueren gedurende de maandelijkse cyclus. Ze tonen met name aan dat anandamidespiegels op hun laagste punt zijn tijdens de ‘innestelingsfase’.
Opmerking: De innestelingsfase is de korte periode waarin het embryo zich succesvol kan innestelen in het baarmoederslijmvlies. Deze fase begint zes tot tien dagen na de ovulatie en duurt doorgaans drie dagen.
In onderzoeken waar anandamide tijdens deze fase kunstmatig hoger is gehouden, mislukt de innesteling meestal. Gezien het feit dat anandamide en THC beide agonisten zijn van de cannabinoïdereceptoren, lijkt het een logische aanname dat gebruik van THC tijdens de innestelingsperiode een vergelijkbaar effect kan hebben. Dit idee is wel erg simplistisch en het hoeft niet per se ook zo te werken bij complexe systemen zoals het endocannabinoïdesysteem.
Er is meer onderzoek nodig om het verband aan te tonen tussen het gebruik van cannabis met een hoog THC-gehalte en het blokkeren van de innesteling van de bevruchte eicel in het baarmoederslijmvlies tijdens de innestelingsfase. Tot die tijd is het voor cannabisgebruikers die zwanger willen worden raadzaam om ten minste 24 uur voor aanvang van de ‘innestelingsfase’ te stoppen met het gebruik van cannabis.
THC als niet-hormonaal anticonceptiemiddel?
THC blijkt niet alleen de ovulatie tegen kunnen houden, maar kan ook de innesteling van bevruchte eicellen in het baarmoederslijmvlies voorkomen. Dit suggereert dat je deze stof en vergelijkbare stoffen wellicht kunt gebruiken als niet-hormonale anticonceptiemiddelen.
THC lijkt echter een stof te zijn waarvoor snel een vorm van tolerantie wordt opgebouwd, en daarom komen andere stoffen wellicht eerder in aanmerking voor gericht onderzoek. Want als regelmatig THC-gebruik op zich voldoende zou zijn om zwangerschappen te voorkomen, dan zou de vruchtbaarheid onder zware cannabisgebruikers aanzienlijk lager moeten zijn dan die van de gemiddelde bevolking. En daar zijn geen aanwijzingen voor!
Er is overigens wel overtuigend bewijs dat gebruikers van cannabis meer plezier aan seks beleven en dat zou de negatieve effecten op de vruchtbaarheid weer enigszins kunnen compenseren!
- Disclaimer:Dit artikel kan niet ter vervanging worden gebruikt voor professioneel medisch advies, een diagnose of behandeling. Neem altijd contact op met uw arts of andere bevoegde deskundigen. Stel het vragen van medisch advies niet uit en negeer medisch advies niet naar aanleiding van wat u heeft gelezen op deze website.
Haii.. Welke van de 2 (cbd of thc olie) is het best te gebruiken bij pms klachten? En in welke sterkte? Ik hoop dat cbd werkt ivm eventuele aantoonbaarheid in de urine van thc 🙂
Mvg
Lizz
Beste Lizz,
Dankjewel voor je bericht. Het spijt ons om te horen van je situatie. Helaas zijn we als Sensi Seeds niet bevoegd om je van medisch advies te voorzien omdat wij geen medische praktijk zijn. Het enige wat wij je kunnen adviseren is om contact op te nemen met je huisarts of specialist. Dit artikel, dat specifiek geschreven is voor medische specialisten die wellicht niet bekend zijn met de medicinale toepassingen van cannabis, kan nuttig zijn wanneer je in gesprek gaat met je dokter. Ook zou je kunnen overwegen om contact op te nemen met lokale medicinale cannabis support groepen, mocht je dat nog niet gedaan hebben. In de UK heb je bijvoorbeeld de United Patients Alliance (je kan ze vinden op Facebook) en in de USA en EU zijn er lokale afdelingen van NORML (zoek op Google naar NORML in combinatie met je woonplaats of land). Hopelijk hebben we je hiermee geholpen.
Sterkte,
Scarlet
Hoe zit het met prolactine verhoging bij de man? Ik weet dat cannabis prolactine verhoogd en daarmee de darm peristaltiek negatief beïnvloed bij de een en bij de ander juist niet? Dit vraag ik omdat ik colitis patiënt ben en dus worstel met het prolactine verhaal.
gr Gaatze