Chronische migraine is een pijnlijke en slopende ziekte die ongeveer 15% van de wereldbevolking treft. Het biologische mechanisme achter migraine is nog niet helemaal doorgrond, maar het hangt samen met de signaalfunctie van serotonine. Cannabis beïnvloedt onder andere het serotoninesysteem en het is aangetoond dat het de symptomen van migraine verlicht.
1. Pijnstiller: remt pijngevoel en pijnreacties van de zenuwen
Het meest direct zichtbare voordeel van cannabis voor migrainepatiënten is dat het de pijn kan verminderen, die in veel gevallen intens en zelfs verlammend kan zijn. Men denkt dat de lichaamseigen endogene cannabinoïden, zoals anandamide, de migrainepijn kunnen verminderen door met de CB1-receptoren de toegang van pijnsignalen tot de hersenen te reguleren.
In een artikel in The Journal of Neuroscience uit 2013 werd aangetoond dat mensen met chronische migraine pijn voelen doordat de trigeminovasculaire nociceptieve routes (de routes van de voor pijngevoelige trigeminovasculaire zenuwen in de schedel) gevoelig worden. Het is bekend dat cannabinoïden de pijnreactie van deze trigeminovasculaire zenuwen remmen. Dit is een manier waarop cannabis migrainepijn kan verminderen.
De CB1-receptoren in de zenuwcellen rond de hersenstam worden ook geantagoneerd door de endocannabinoïden. Zo wordt de overdracht van pijnprikkels van de hersenstam naar andere delen van de hersenen geremd. Dit is uiteindelijk dubbel voordelig voor iemand met migraine.
2. THC (maar niet CBD) werkt serotonineremmend
Het is al enige tijd bekend dat er een verband bestaat tussen het serotoninesignaleringssysteem en migraineaanvallen. Meteen voorafgaand aan een aanval neemt de hoeveelheid serotonine enorm toe, waarna deze na de aanval daalt tot een lagere waarde dan normaal.
In 1985 werd een onderzoek gepubliceerd waarin het effect werd onderzocht van Δ9-THC en CBD op de afgifte van serotonine uit bloedplaatjes die waren gekweekt uit plasma van patiënten die een migraineaanval hadden. Men kwam tot de conclusie dat Δ9-THC in verschillende concentraties een statistisch significant remmend effect heeft op de serotonine die uit de bloedplaatjes vrijkomt.
Maar plasma dat werd verkregen van een patiënt tijdens een aanvalsvrije periode vertoonde daarentegen geen remmend effect op de afgifte van serotonine, ondanks de behandeling met dezelfde concentraties Δ9-THC. Bovendien vertoonde CBD geen significant remmend effect op zowel plasma uit een aanvalsvrije periode als uit een periode met een aanval.
Uit dit onderzoek en uit verschillende vergelijkbare onderzoeken die daarna zijn uitgevoerd, blijkt dat Δ9-THC uit cannabis wel de serotonineafgifte tijdens een migraineaanval remt, maar niet die tijdens een migrainevrije periode. En dat CBD in beide situaties een verwaarloosbaar effect heeft.
Gerelateerd artikel
3. Cannabis werkt vaatvernauwend en pijnstillend
Men denkt dat migrainepijn deels wordt veroorzaakt door een ingewikkeld proces van wijder en nauwer wordende bloedvaten in de schedel. Wanneer het bloed door een wijder deel van het bloedvat stroomt en vervolgens bij een nauwer stuk komt, veroorzaakt de druk van het bloed dat door de plots nauwere doorgang probeert te stromen, intense pijngolven. Men denkt doorgaans dat door de serotonineafgifte de grotere aderen en slagaderen vernauwd raken. Kleinere perifere bloedvaten worden juist wijder.
Om deze reden worden bij de (preventieve) behandeling van migraine vaak vaatvernauwende medicijnen gebruikt, omdat de kans op pijn kleiner wordt als de verwijding niet optreedt. Van cannabis is bekend dat het een vaatvernauwend effect heeft. Men denkt dat de werkzaamheid ervan bij het verminderen van migrainepijn deels aan dit effect te danken is.
4. Cannabis kan wellicht direct opkomende migraines voorkomen
Cannabis kan de pijn en symptomen bij iemand met een heftige migraineaanval verlichten, maar het zou de direct opkomende migraine misschien wel helemaal kunnen voorkomen.
In de periode vlak voordat de migraineaanval opkomt, stijgt de serotonineafgifte. Dit is op zichzelf niet per se merkbaar voor de patiënt. Maar kunnen verschillende merkbare voortekenen zijn die aangeven dat een aanval ophanden is, zoals aura’s of een andere visuele verstoring.
Zoals eerder al opgemerkt, wordt het begin van een migraineaanval in verband gebracht met een serotoninegehalte dat uit balans is. Men heeft aangetoond dat er een verband bestaat tussen het endocannabinoïdesysteem en het serotoninesignaleringssysteem en dat activering van CB1-receptoren tot een vermindering van het serotoninegehalte kan leiden. Aangezien de serotonineafgifte meteen voorafgaand aan een migraineaanval toeneemt, kan de abnormale toename geremd worden door op dat moment cannabinoïden te gebruiken. Zo kunnen de daaruit voortvloeiende processen die tot migraine leiden, voorkomen worden.
5. Trillingremmende voordelen
Een patiënt met chronische migraine loopt kans op het ontwikkelen van een veelvoorkomende bewegingsstoornis met de naam essentiële tremor (ET). ET wordt gekenmerkt door ongecontroleerd trillen, meestal van de handen en armen, maar soms worden het hoofd of de stembanden aangetast. Vaak wordt het trillen erger als wordt geprobeerd om het aangetaste lichaamsdeel te gebruiken, bijvoorbeeld om te schrijven of te praten.
Er zijn geen onderzoeken gedaan waarin specifiek de relatie tussen door migraine veroorzaakte essentiële tremor en cannabisgebruik wordt onderzocht. Er bestaan wel enkele anekdotische meldingen van mensen met migraine die na het gebruik van cannabis subjectieve verlichting van ET ervoeren. Er bestaan ook veel onderzoeken naar het vermogen van cannabis om trillingen bij een groot aantal andere aandoeningen te verbeteren. Bij meerdere van deze aandoeningen (zoals parkinson) worden de trillingen mogelijk veroorzaakt door biologische mechanismen die vergelijkbaar zijn met die bij migraine.
Er wordt momenteel onderzoek gedaan om vast te stellen hoe effectief cannabis is als behandelmethode bij essentiële tremor in het bijzonder.
Het lijkt erop dat het serotoninesignaleringssysteem een wezenlijke rol speelt bij de openbaring van trilsymptomen, zowel bij parkinson en verwante aandoeningen als bij chronische migraine. Met name lage serotoninewaarden lijken vaak gerelateerd aan tremors.
Hoewel cannabis bij migrainegevallen de serotonineafgifte door de bloedplaatjes remt, is in andere onderzoeken ook aangetoond dat het synthese van serotonine opwekt. Mogelijk speelt cannabis dus een rol bij het verhogen van het serotoninegehalte tot een normaal niveau bij mensen die verminderde serotoninewaarden hebben.
Gerelateerd artikel
6. Cannabis als middel tegen misselijkheid
Misselijkheid is een veelvoorkomende bijwerking van migraine. Men vermoedt dat dit ook verband houdt met het verlaagde serotoninegehalte meteen na een migraineaanval. Cannabis is bij verschillende ernstige aandoeningen een bewezen effectief middel tegen misselijkheid. Daarnaast vermindert het de misselijkheid die optreedt als bijwerking van chemotherapie.
Hoewel het vermogen van cannabis om door migraine veroorzaakte misselijkheid onder controle te houden niet specifiek is onderzocht, bestaan er tientallen anekdotische meldingen over patiënten die cannabis voor zelfmedicatie gebruiken en subjectieve verlichting ervaren. Er bestaan ook verschillende andere aandoeningen waarbij een overvloed aan serotonine misselijkheid kan veroorzaken, die met cannabis onder de duim kan worden gehouden. Een voorbeeld is een kankerpatiënt die chemotherapie krijgt en misselijk wordt door een teveel aan serotonine dat het maagdarmkanaal irriteert.
- Disclaimer:Dit artikel kan niet ter vervanging worden gebruikt voor professioneel medisch advies, een diagnose of behandeling. Neem altijd contact op met uw arts of andere bevoegde deskundigen. Stel het vragen van medisch advies niet uit en negeer medisch advies niet naar aanleiding van wat u heeft gelezen op deze website.
