Leidt cannabisgebruik tot bloedklonters of trombose?

Een geanimeerde illustratie van bloeddoek

Cannabis arteritis is een uiterst zeldzame en weinig onderzochte aandoening die bloedklonters en trombose in de ledematen kan veroorzaken. Tot op heden, heeft de wetenschap het nog niet als een echte medische aandoening gedefinieerd. Wij gaan zelf op onderzoek en proberen het verband tussen cannabis en trombose in woord en beeld te brengen.

Voor het eerst beschreven in 1960 zou de vermeende aandoening cannabis arteritis sindsdien ongeveer 60 personen hebben getroffen. De aandoening zou langdurige en zware cannabisrokers treffen door het veroorzaken van ontstekingen van de wanden van de perifere slagaders. In extreme gevallen leidde de aandoening zelfs tot de amputatie van de geïnfecteerde ledematen.

Ondanks bewijs dat suggereert dat de aandoening verband houdt met het roken van tabak, geloven sommigen dat de effecten van cannabis een unieke rol spelen. In 2011 sprak een Franse studie over 10 nieuwe gevallen; allen bij mannen waarvan de gemiddelde leeftijd op 23,7 jaar lag. Al deze personen werden getroffen door necrose van de handen of voeten nadat ze het slachtoffer werden van subacute distale ischemie of plotseling verlies van de bloedtoevoer naar een ledemaat. Ondanks de behandeling, werden uiteindelijk toch bij 4 patiënten amputaties uitgevoerd.

Een asbak met sigarettenputtjes en een sigaret

Het verband tussen trombose en tabaksgebruik

Vanwege het bekende vasoconstrictoreffect van cannabis, concluderen onderzoekers dat het regelmatige gebruik van de patiënten een sleutelrol speelde in hun toestand. Al deze mannen waren matige takaksrokers, het is daarom onmogelijk om accuraat in te schatten in welke mate cannabis verantwoordelijk was voor de bloedklonters of trombose.

Hoewel de meeste onderzoekers die onderzoek deden naar cannabis arteritis patiënten bestudeerden die ook tabak rookten, is er een andere Franse studie uit 2011 die spreekt van een geval van arteritis bij een 36-jarige vrouw. Zij was veelvuldig en langdurig aan cannabis blootgesteld geweest, maar nooit aan tabak. In dit geval, namen de symptomen drastisch af toen er met cannabis gestopt werd.

Nog een andere Franse studie omschreef het geval van een 36-jarige man met geen geschiedenis van tabaksgebruik. Hij ontwikkelde necrotische letsels aan de tenen, waarschijnlijk te wijten aan zijn langdurig gebruik van cannabis. Omdat de man er niet in slaagde zijn gebruik te stoppen, ontwikkelde de man ischemia aan het linkerbeen en werd een amputatie uitgevoerd.

Tot slot, nam de meest recente studie plaats in 2017. De man in kwestie was 35 jaar oud en rookte ongeveer 20 sigaretten per dag en dit in combinatie met cannabis. Hij vertoonde symptomen van necrotische plaque en kreeg uiteindelijk de diagnose Ziekte van Buerger. Onderzoekers concludeerden dat cannabis in dit bijzonder geval op zijn minst een cofactor was en dat de aandoening steeds vaker voorkomt bij cannabisgebruikers ongeacht hun gebruik van tabak.

Een geanimeerde ilustration van been en trombose

Cannabis en vasoconstrictie

Lang werd gedacht dat cannabis vasoconstrictie veroorzaakte, waarbij de wanden van een bloedvat (in het bijzonder bij de slagaders en arteriolen) samentrekken waardoor het kanaal vernauwt en de bloeddoorstroming beperkt wordt. Eén studie concludeerde dat het risico op hartaanvallen binnen het uur na cannabisgebruik bij 65-plussers 5 keren hoger ligt. Zelfs bij jongere personen werden verschillende gevallen van hartaanval of ischemische beroerte (veroorzaakt door een plots verlies aan bloedtoevoer naar de hersenen) aan cannabisgebruik toegeschreven.

Een geanimeerde ilustration van vasoconstrictie

Een Franse studie, gehouden onder 48 jongvolwassenen die slachtoffer waren geweest van een ischemische beroerte, concludeerde dat 21% multifocale intracraniële stenose of meerdere vernauwingen in de schedel vertoonde. Van deze 21% waren alle personen cannabisgebruikers en hoewel ze niet allemaal symptomen vertoonden, werden ze toch bij de meeste personen aangetroffen. Van alle aangetoonde oorzaken, waaronder cardio-embolie en artherosclerose, kwam dit patroon van stenose het meest voor. Onderzoekers concludeerden daarom dat cannabisgebruik een zeer belangrijke bijdrage zou kunnen leveren aan ischemische beroertes bij jongvolwassenen.

Problemen met het leggen van causale verbanden

Terwijl er wel degelijk een verband zou kunnen zijn tussen cannabisgebruik en vasoconstrictie, was de omvang van deze steekproef bij deze specifieke studie te klein om sluitende conclusies te trekken en het verband met een ischemische beroerte te leggen. Bovendien, gebruiken de meeste Franse cannabisgebruikers ook tabak en tabak staat ook bekend als een vasoconstrictor.

Daarom moet er meer onderzoek gedaan worden voordat we over een causaal verband kunnen spreken. Inderdaad, het meeste onderzoek naar cannabis arteritis werd in Frankrijk uitgevoerd; een plek waar strikte wetten gelden en waar de politieke opinie eerder tegen cannabisgebruik is waardoor er een grotere kans op vooringenomenheid bestaat.

Er bestaan heel wat gelijkenissen tussen cannabis arteritis, thromboangitis obliterans (de Ziekte van Buerger) en de progressieve bloedklonters in de perifere slagaders die in verband worden gebracht met het gebruik van tabak. Deze gelijkenissen zorgen ervoor dat vele mensen geloven dat de aandoeningen in feite niet onafhankelijk van elkaar moeten gezien worden, maar dat het effect van cannabis hooguit synergetisch is. Er zijn echter te weinig bevestigde gevallen van cannabis arteritis die niet aan takabsgebruik kunnen gelinkt worden om over een echt verband te spreken.

Dragen contaminanten misschien de schuld?

Nog een andere mogelijkheid is dat de hoge cijfers van deze aandoening in Frankrijk te wijten zijn aan een contaminant (verontreinigende stof) die op grote schaal wordt gebruikt, in plaats van aan cannabis zelf.

Het is zelfs zo dat arseen als mogelijk contaminant werd vastgesteld. Dit omdat bij fosforrijke bodems is gebleken dat cannabis meer stoffen opneemt uit het wortelsysteem. Bovendien zijn watervoorraden die worden vervuild door arseen betrokken geweest bij gevallen van ‘black-foot’ necrose. Het feit dat de meerderheid van de cannabis die in Frankrijk wordt gebruikt hasj, vaak versterkt met zeer schadelijke additieven, is, versterkt alleen maar de mogelijkheid dat contaminanten een rol spelen bij cannabis arteritis.

De complexe relatie tussen het cardiovasculaire en endocannabinoïde systeem

Contaminanten vormen niet het enige complexe gegeven in deze zaak. Er bestaat bewijs dat veel van de onderliggende principes van cannabis arteritis weerlegt. Verschillende studies hebben aangetoond dat THC, anandamide en abnormale CBD hoeveelheden vasodilatatie, door de spier van de slagaderwand te ontspannen, in plaats van vasoconstrictie veroorzaken.

Een cannabis bud, girnder, cannabisblad en twee gewrichten

Atypische cannabinoïden kunnen ook een verwijding van de bloedvaten veroorzaken. Vasodilatoren helpen bij het verlagen van de bloeddruk en bevorderen de bloedtoevoer naar de perifere weefsels. Bepaalde cannabinoïden vertonen ook vaak aanzienlijke ontstekingsremmende effecten.  

Het is zo dat er zelfs bewijzen bestaan dat bepaalde cannabinoïden antistollingseigenschappen (bloedstolling) zouden kunnen hebben. Dit kwam aan het licht na een studie uitgevoerd aan de Universiteit van Dallas in 2017 waarbij onderzoekers ontdekten dat cannabis de bloeddruk kan verlagen en de bloed- en zuurstofstroom kan bevorderen. Dit zou meestal betekenen dat het risico op trombose-achtige ziektes zou verminderen.

De uiterst complexe interacties tussen het endocannabinoïde systeem en de cardiovasculaire systemen vereisen grondig onderzoek voordat er conclusies kunnen getrokken worden. Cannabinoïden kunnen afhankelijk van de dosis en van hun concentratie een verschillend effect hebben op de vaatfunctie. Een cannabinoïde kan ook een vasoconstrictief of bloedstollend effect hebben in bepaalde delen van het lichaam en dan weer een neutraal of vaatverwijdend effect in andere delen van het lichaam. Zo wordt er bijvoorbeeld gedacht dat THC bij ratten een vasoconstrictief effect in de nierslagaders en een vaatverwijdend effect in het achterste veroorzaakt.

Terwijl er enig bewijs bestaat dat er een verband is tussen het effect van bepaalde cannabinoïden op de vasoconstrictie van de slagaders, kunnen er nog grote vragen worden gesteld bij de status van cannabis arteritis als aandoening op zichzelf. Verder onderzoek kan voor een duidelijk verband zorgen, maar op dit moment zijn er niet genoeg patiënten die alleen maar cannabis (zonder tabak) hebben gebruikt.

Net om deze reden is onderzoek naar dit aspect zo moeilijk en moeten de resultaten met een korrel zout worden genomen. Tot het moment dat er onderzoek zonder het gebruik van tabak komt, blijft ons begrip van de aandoening eerder beperkt.

  • Disclaimer:
    Dit artikel kan niet ter vervanging worden gebruikt voor professioneel medisch advies, een diagnose of behandeling. Neem altijd contact op met uw arts of andere bevoegde deskundigen. Stel het vragen van medisch advies niet uit en negeer medisch advies niet naar aanleiding van wat u heeft gelezen op deze website.

Comments

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Auteur en reviewer

  • Profile-image

    Sensi Seeds

    De redactie van Sensi Seeds bestaat uit botanici, medische en juridische experts, plus gerenommeerde activisten zoals Dr. Lester Grinspoon, Micha Knodt, Robert Connell Clarke, Maurice Veldman, Sebastian Marincolo, James Burton en Seshata.
    Meer over deze auteur
  • Sanjai_Sinha

    Sanjai Sinha

    Dr. Sanjai Sinha is lid van de academische faculteit van Weill Cornell Medicine in New York. Hij besteedt zijn tijd aan het zien van patiënten, het onderwijzen van co-assistenten en medische studenten en het doen van onderzoek naar gezondheidszorg. Hij houdt van patiënteducatie en evidence-based geneeskunde. Zijn sterke interesse voor medisch onderzoek komt voort uit deze passies.
    Meer over deze reviewer
Scroll naar top