Cannabis en de kracht van zelfreflectie

Een vrouw zat uit op de oceaan met een cannabisplant in de hoek

Cannabis wordt in veel culturen als een heilig middel gebruikt. De Rastafari-cultuur is daar een voorbeeld van. Kan het zo zijn dat het vermogen van cannabis om aan te zetten tot zelfreflectie en reflectie de basis vormt voor het religieuze gebruik van deze plant? Bestaat er ook buiten deze tradities een manier om iedereen gebruik te laten maken van cannabis?

“Zelfkennis is het begin van alle wijsheid”

Aristoteles

Het oud-Griekse imperatief “Ken uzelf”, dat als opschrift staat gegraveerd op het voorplein van de tempel van Apollo in Delphi, confronteert ons met een taak die we nooit kunnen vervullen.

De tempel van Apollo bij Delphi

Toch weten we allemaal hoe bevredigend en ‘life-changing’ het pad kan zijn. Veel gebruikers van marihuana – en ook gebruikers van andere psychoactieve middelen zoals LSD of psilocybine – hebben gemeld dat ze onder invloed belangrijke nieuwe zelfinzichten hebben gekregen, die leidden tot meer zelfkennis en als gevolg daarvan persoonlijke groei. Op basis van vragenlijsten die naar honderden gebruikers zijn gestuurd, kwam Charles Tart, psycholoog aan de Universiteit van Harvard, tot de volgende beschrijving van een typisch effect van marihuana:

“Het inzicht in mijzelf, mijn persoonlijkheid, de spelletjes die ik speel als ik stoned speel, lijken ineens erg veelzeggend.”

Op welke manier kan marihuana helpen bij het verkrijgen van zelfkennis? Hoe kan het ons helpen bij onze zelfreflectie?

“Zelfreflectie” in de filosofie en algemeen taalgebruik

In de Stanford Dictionary of Philosophy staat:

“Zelfreflectie, zoals de term in de hedendaagse filosofie van de geest wordt gebruikt, is een middel tot het leren kennen van de eigen huidige of zeer recente mentale toestanden of processen.”

Onze kijk op “zelfreflectie” qua gezond verstand lijkt echter veel breder: we zeggen meestal dat we prima in staat zijn om onze eigen geestelijke toestand te beoordelen, bijvoorbeeld een pijnsensatie die we ervaren of gevoelens van angst of vreugde. Maar we zeggen daarnaast ook vaak dat een bepaalde aanleg, zoals de neiging om te heftig op kritiek te reageren of andere aspecten van onze persoonlijkheid, karaktereigenschappen zijn.

Voor zover ik kan zien, kan marihuana in beide gevallen voor zelfreflectie worden gebruikt. Gebruikers lijken beter in staat om een lichamelijke toestand te ervaren, zoals aanrakingen tijdens seks, maar het middel lijkt ook inzichten te geven in het eigen karakter, een bepaalde aanleg of stemmingen. In dit eerste artikel over zelfreflectie beschouw ik het fenomeen vanuit het eerste perspectief.

Het somatosensorische systeem en het versterken van lichamelijke sensaties

Charles Tart zegt dat gebruikers van marihuana het idee hebben dat een high hen kan helpen bij betere zelfbeleving van lichamelijke ervaringen en gevoelens, dat wil zeggen zelfbeleving in de meer nauwere filosofische zin. Veel van de onderzochte gebruikers bevestigden dat de hieronder vermelde effecten een “gebruikelijk” effect van een marihuanahigh waren:

“Mijn huid voelt buitengewoon gevoelig aan”.

“Pijn is heviger als ik me erop concentreer.”

“De perceptie van mijn lichaamsvorm wordt vreemd; de vorm die ik “voel” komt niet overeen met de eigenlijke vorm (je kunt je bijvoorbeeld scheef voelen, of delen van je lichaam voelen zwaar terwijl anderen licht aanvoelen)”

“Ik voel veel aangename warmte in mijn lichaam.”

“Ik voel mijn hart veel beter kloppen.”

“Ik word mij bewust van mijn ademhaling en voel de adem in en uit mijn keel stromen en mijn longen vullen”.

Volgens neurowetenschappers als A. D. Craig en Antonio Damasio hebben we allemaal een interoceptief bewustzijn, waarmee we ons een beeld van de binnenkant van ons lichaam kunnen vormen. Dit innere bewustzijn is gebaseerd op een representatief mapping system (ook wel somatosensorisch systeem genoemd) waarmee we onze inwendige toestand kunnen benoemen, zoals:

“(…) gevoelens als pijn, lichaamstemperatuur, blozen, jeuk, kriebel, rillingen, viscerale en genitale sensaties; de toestand van de gladde spiermassa in de bloedvaten en andere ingewanden (….).”

Is het mogelijk dat marihuana inwerkt op dit body mapping system? We weten dat een hoge dosis marihuana kan leiden tot een “verstoord lichaamsbeeld”, hetgeen regelmatig in de literatuur wordt beschreven.

De Amerikaanse schrijver Bayard Taylor (1825-1878) rapporteerde na het eten van een grote hoeveelheid hasj dat het effect op het lichaamsbeeld nog heviger werd na de inname van een nog grotere hoeveelheid hasjmarmalade:

“Onmiddellijk viel het beperkende gevoel weg, het gevoel dat wij onze zintuigen opsluiten binnen de grenzen van ons vlees en bloed. De muur om mij heen brokkelde af en stortte volledig in, en zonder na te denken over hoe ik eruit zag, zonder daar ook maar enige aandacht aan te schenken, had ik het gevoel dat ik door de kosmos werd omringd. Het bloed dat door mijn hart werd voortgestuwd, baande zich een weg door talloze kilometers voordat het mijn ledematen bereikte; de lucht die in mijn longen werd gezogen groeide uit tot een zee van heldere ether, en de boog van mijn schedel was breder dan het hemelgewelf”.

Dit verslag laat zien dat marihuana een sterk effect kan hebben op het eigen mapping system van het lichaam. En het laat ook zien dat het al dan niet verkrijgen van zelfinzicht een kwestie van dosering en gebruik is. Terwijl een lekkere high kan helpen om lichamelijke gewaarwordingen sterker te voelen en je er van bewust te worden, kan een hogere dosis leiden tot misinterpretatie en verstoring van ons innerlijke body mapping system.

Je lichaam verliezen

Charles Tart beschrijft dat gebruikers onder invloed van een hogere dosis marihuana lijken te vergeten dat ze een lichaam hebben. Hij vermeldt de volgende gebruikelijke effecten van een heftige high:

“Ik verlies de gevoeligheid van het grootste deel van mijn lichaam, tenzij ik mijn aandacht daar specifiek op richt, of een bijzonder sterke prikkel mijn aandacht daar opeist”.

“Ik ben bij fantasytrips het totale besef van mijn lichaam kwijtgeraakt, met andere woorden ik was zo bezig met wat er in mijn hoofd gebeurde, dat mijn lichaam net zo goed een tijdje niet had kunnen bestaan”.

“Ik verloor alle besef van mijn lichaam en de buitenwereld, en ik zweefde in een onbegrensde ruimte (niet noodzakelijkerwijs een fysieke ruimte)”.

Een persoon die een bruin pak en bolhoed met wolken draagt ​​waar zijn gezicht zou moeten zijn

Hoe is dat te verklaren? Kan het zijn dat marihuana daadwerkelijk andere functies stimuleert, zoals verbeeldingskracht en episodische herinneringen, en dat we dan zo sterk worden afgeleid van onze lichamelijke gevoelens dat we gaan fantaseren of onze herinneringen induiken?

Een glazen pot vol cannabis en de chemische formule voor CBD

Endocannabinoïden, exogene cannabinoïden en het somatosensorische systeem.

De bovenstaande observaties roepen een aantal interessante vragen op. Op welke manier heeft marihuana invloed op het body mapping system? We weten dat andere effecten van marihuana sterk afhankelijk zijn van de interactie met het reeds bestaande endocannabinoïdesysteem in onze hersenen.

We weten bijvoorbeeld ook dat endocannabinoïden een rol spelen in het proces van thermoregulatie. Wat zijn de andere functies binnen het mapping system? Op welke manier spelen verschillende endocannabinoïden een rol in de regulering van het mapping system? En hoe spelen exogene cannabinoïden – dus cannabinoïden die extern het lichaam binnenkomen – een rol bij de beïnvloeding van dit systeem? Zal een cannabissoort met een hoger CBD-gehalte het mapping system op een andere manier beïnvloeden dan andere soorten?

Ik ben ervan overtuigd dat deze vragen tot zeer interessante ontwikkelingen binnen de wetenschap en geneeskunde kunnen leiden. Hoog tijd voor een grondig onderzoek.

Cypress Hill III, Tempels van Boom Album Cover Art

“De kracht van het kruid verruimt dus onze geest. Zoek diep vanbinnen. En vertel mij wat je ziet.

Cypress Hill III, Temples of Boom, ”Spark Another Owl”

Veel gebruikers hebben ervaren dat een cannabishigh niet alleen leidt tot zelfreflectieve inzichten over lichamelijke gewaarwordingen. Een onderzoek naar deze anekdotes laat ook zien hoe gebruikers met behulp van cannabis inzicht kunnen krijgen in hun eigen persoonlijkheid.

Pete Brady, die ook heeft bijgedragen aan de website marijuana-uses.com van Lester Grinspoon, geeft een voorbeeld van verbeterde zelfreflectie onder de invloed van marihuana:

“De cannabishigh maakte mij zelfreflectief, en ik gebruikte het om mijn sterke en zwakke punten en eigenschappen in kaart te brengen. Het middel was een openbaring, geen ontsnappingsmechanisme. Het heeft mij geholpen om te zien wie ik was en wat ik moest zijn”.

Een andere anonieme bijdrager („Twinkly“) aan de website van Grinspoon zegt:

“Ik was stukken beter afgestemd op mezelf en anderen. Ik kon mij concentreren op mijn angsten, op mijn onrust, op mijn stress, op mijn problemen, en deze omzetten in plannen om te genezen en mijzelf te bevrijden van levenslange ketenen. Ik voelde mij kalm en ontspannen, en in staat om met mijzelf om te gaan, met wie ik was, goed of slecht. (….) Ik ben in staat om dieper bij mijzelf naar binnen te kijken om goede, verantwoorde beslissingen te nemen op basis van mijn ware overtuiging en moraal.”

Dergelijke verslagen laten zien dat marihuanagebruikers het gevoel hebben dat een high hen kan helpen bij het beter begrijpen van bepaalde aspecten van hun persoonlijkheid en hen als het ware “dieper” in hun emoties, stemmingen en karaktereigenschappen laat duiken.

Een man met een teken voor zijn gezicht, wat zegt: "Wie ben ik?

Zelfreflectie als “reflectieve contemplatie”

Bij de zelfbeschouwing van stemmingen, meer complexe emoties en karaktereigenschappen, hebben we het duidelijk niet over een ‘directe’ innerlijke observatie. Als ik vind dat ik een moedig mens ben, is dat niet iets dat ik van een intern beeldscherm aflees.

Ik moet daarvoor een groot aantal autobiografische herinneringen terughalen en beoordelen en in vergelijking met anderen een “moedig” patroon in mijn gedrag herkennen, een proces waarvoor kennis van het begrip “moed” nodig is.

We noemen een dergelijke zelfreflectie ook wel “reflectieve beschouwing”. Een marihuanahigh kan verschillende effecten op de cognitieve vermogens hebben en tot dergelijke door marihuanagebruikers beschreven zelfbeschouwende afwegingen leiden.

Hyperfocus, verbeterd episodisch geheugen, verbeeldingskracht en patroonherkenning

Laat me in het kort even de vier onder gebruikers bekende effecten van marihuana beschrijven: supersterke aandachtsfocus, beter episodisch geheugen, meer verbeeldingskracht en beter vermogen om patronen te herkennen.

Een van de meest acute effecten van marihuana is de zeer sterke aandachtsfocus, een effect dat ik ook wel het ‘zeneffect’ van marihuana heb genoemd, omdat Zen stelt dat je je slechts op een ding tegelijk moet concentreren.

Deze aandachtsfocus leidt vaak tot een intensere beleving van lichamelijke of andersoortige ervaringen en een sterk gevoel van leven in het hier en nu. Het kan echter ook tot een sterke aandachtsfocus op een bepaalde gedachtestroom of episodische herinneringen leiden, m.a.w. herinneringen van vroeger. Heel veel marihuanagebruikers melden echter niet alleen deze sterke aandachtsfocus, maar ook een betere beleving van episodische herinneringen. Gebruikers kunnen zich gebeurtenissen uit het verleden vaak zeer gedetailleerd voor de geest halen, ook reeds lang vergeten gebeurtenissen.

Daarnaast geven ze aan dat ze zich tijdens een marihuanahigh beter dingen kunnen verbeelden, niet alleen in visueel opzicht, maar ook qua gehoor, gevoel, smaak en reuk.

Ook zeggen ze dat ze tijdens een high beter in staat zijn om patronen te herkennen. Zo zien ze bijvoorbeeld nooit eerder ontdekte patronen in het gedrag van vrienden of ontdekken ze ineens dat Coltrane was beïnvloed door Lester Young omdat ze bepaalde patronen in stijl of geluid ontdekken.

Verbetering van “reflectieve contemplatie”

Op welke manier kunnen deze vier verbeteringen – sterke aandachtsfocus, beter episodisch geheugen, meer verbeeldingskracht en beter vermogen om patronen te herkennen – van invloed zijn op onze zelfreflectie? Ik denk dat het antwoord vrij voor de hand ligt. Laten we eens aannemen dat je je buigt over de vraag of je een moedig mens bent.

Een marihuanahigh kan je helpen om je aandacht te richten op je episodische herinneringen en je innerlijke gedachtestroom. Je bent nu in staat om je episodische geheugen na te lopen op momenten waarop je moedig hebt gehandeld of nagelaten hebt om dat te doen. Je wilt wat weten over een bepaalde karaktereigenschap, niet alleen over je huidige stemming of gevoelens, dus moet je terug in de tijd.

Je verbeterde episodische geheugen tijdens een marihuanahigh helpt je bij het associatief oproepen van herinneringen en de verbeterde patroonherkenningsvermogens zorgen ervoor dat je overeenkomsten kunt vinden tussen moedige of minder moedige handelingen of gevoelens uit het verleden.

Daarnaast kan je verbeterde verbeeldingskracht een cruciale rol spelen in het welslagen van de reflectieve beschouwing van deze karaktereigenschap: als je wilt weten of je over het algemeen een moedig mens bent, moet je niet alleen nadenken over je verleden, maar je ook afvragen of je in bepaalde situaties moedig zou optreden. Zou je vanaf deze hoge brug in een ijskoude rivier springen om een kind te redden, net zoals die man op het nieuws?

Tijdens een marihuanahigh kun je je situaties zoals deze vaak levendiger voor de geest halen en je beter voorstellen hoe het voor jou zou zijn, m.a.w. wat je zou voelen en hoe je zou reageren. Op die manier kan een verbeterde verbeeldingskracht je dus helpen bij het komen tot waardevolle inzichten over je natuurlijke aanleg en karaktereigenschappen; een student verwoordde het als volgt:

“Pot werkt bij mij heel therapeutisch. Als ik stoned ben, kan ik mijzelf duidelijk zien. Ik kan mijn sterke en zwakke punten aangeven, en mijn doelen formuleren. Mijn geest is helder en leergierig, zelfs als ik lastige dingen moet begrijpen, zoals die delen van mijn persoonlijkheid die ik niet wil veranderen. Ik kan dingen van mijzelf zien die ik niet leuk vind, zonder dat ik een hekel aan mijzelf krijg. Ik heb dingen over mijzelf ontdekt die ik heb ervaren als ik niet stoned was, zoals hoe ik minder egocentrisch kan zijn, hoe ik mij minder druk kan maken over mezelf en hoe ik minder angstig kan zijn in het bijzijn van anderen”.

Voor zover ik kan zien, ervaren veel marihuanagebruikers hetzelfde als ik, maar dat is natuurlijk slechts het begin. Ik hoop dat cognitieve neurowetenschappers in de nabije toekomst meer naar de effecten van marihuana op aandacht, geheugen, patroonherkenning en verbeelding gaan kijken en een antwoord kunnen geven op de vraag op welke manier marihuana deze vaardigheden beïnvloedt.

  • Disclaimer:
    Wet- en regelgeving omtrent cannabisgebruik verschilt vaak per land. Sensi Seeds raadt u daarom dan ook aan om de lokale wet- en regelgeving na te gaan. Handel niet in strijd met de wet.

Comments

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Auteur

  • Author_profile-Sebastian-Marincolo

    Sebastian Marincolo

    Marincolo voltooide zijn doctoraat met een focus op de filosofie van de geest en neurocognitie. Hij publiceerde vele essays en 4 boeken over de geestverruimende potentie van een cannabis high. Hij produceerde ook de macro-fotoserie "The Art of Cannabis". Hij werkte als schrijver, fotograaf, creatief directeur en als Director of Communications voor één van de grootste cannabisbedrijven ter wereld.
    Meer over deze auteur
Scroll naar top