In de winter krijgen de meesten last van hoest en verkoudheid. Hoewel de simpele, gangbare virussen die deze gewone ziektes veroorzaken moeilijk geheel te ‘genezen’ zijn, kun je met cannabis op allerlei manieren de symptomen verzachten. Wij bespreken hoe je cannabis in je dieet en gezondheidsregime kunt opnemen om verkoudheid te voorkomen en te behandelen.
Een verkoudheid is een virusinfectie die heel besmettelijk is en mensen vooral in de wintermaanden kwelt. Het bezorgt ons een reeks aan symptomen, waaronder droge of vastzittende hoest, een verstopte of loopneus, keelpijn, koorts en vermoeidheid. En het wordt niet door één enkel virus veroorzaakt: Er zijn wel 200 verschillende virussen mee gemoeid.
Een virussoort die gelinkt wordt aan de gewone verkoudheid is het rinovirus (met ‘rino’ wordt neus bedoeld, het betekent dus letterlijk ‘neusvirus’!). Dit virus kan wel 40% van de verkoudheden veroorzaken. Er zijn drie hoofdsoorten van het rinovirus en ten minste 99 verschillende serotypen (soorten). Naast het rinovirus wordt verkoudheid ook geassocieerd met verschillende soorten van het coronavirus, adenovirus, enterovirus en griepvirus.
Hoe veroorzaken verkoudheidsvirussen symptomen?
Verkoudheidsvirussen worden van mens op mens overgedragen via handcontact, hand-oppervlaktecontact en virale deeltjes in de lucht. Daarom is het belangrijk om je mond of neus te bedekken als je hoest of niest en je handen regelmatig te wassen!
Als een verkoudheidsvirus een menselijke gastheer heeft geïnfecteerd, gaat deze aan het werk: het infiltreert het slijmvlies van de neus, mond en keel en vermenigvuldigt zich snel. Verkoudheidsvirussen zoals het rinovirus brengen het lichaam over het algemeen geen schade toe. Ze veroorzaken simpelweg een immuunreactie wanneer het lichaam merkt dat indringers zijn voorzieningen uitbuiten.
Maar voor mensen met een immuunstoornis of mensen die aan astma of COPD lijden, kan een verkoudheid zeer slecht nieuws betekenen.
Veel serotypen van het rinovirus hechten zich aan een immuuneiwit dat bekend staat als intercellulair adhesiemolecuul 1 (ICAM-1). Dit eiwit komt voor in het buitenste celmembraan van bepaalde epitheelcellen (die de bovenste laag van slijmvliesmembraan vormen). Het rinovirus kaapt het eiwit in feite om zo door te kunnen dringen tot het binnenste van de cel. Als het virus eenmaal tot de eerste gastheercel is doorgedrongen, neemt het de controle over de cel over en kaapt het virus het voortplantingssysteem om zichzelf te kunnen vermenigvuldigen. (Jakkes!)
Normaal gesproken helpt ICAM-1 de cellen om aan elkaar te kleven, met name na een verwonding of stress. Maar als het door het rinovirus wordt gekaapt, geeft het ontstekingsbevorderende cytokinen (signalerende eiwitten van de cel) af. Dit leidt tot een ontsteking van de slijmvliesmembranen in de keel en neus.
Deze ontstekingsreactie zorgt voor het verstopte en pijnlijke gevoel dat je bij een verkoudheid krijgt. Voor de meeste mensen wordt het niet erger dan dit. Maar bij mensen met een verzwakt immuunsysteem, astma of een luchtwegaandoening kan een verkoudheid tot ernstige complicaties leiden, waaronder longontsteking.
Gerelateerd artikel
Cannabinoïden en ICAM-1
Het is inmiddels bekend dat het endocannabinoïdesysteem een grote invloed op het immuunsysteem heeft. Er is herhaaldelijk aangetoond dat cannabinoïden meervoudige effecten op het immuunsysteem hebben. Maar wat betreft ICAM-1 is er maar weinig onderzoek beschikbaar en kennelijk niets over het directe verband tussen cannabinoïden, ICAM-1 en het rinovirus.
Toch is er bewijs dat cannabinoïden in sommige situaties de expressieniveaus van ICAM-1 kunnen beïnvloeden. Een onderzoek onthult dat CBD en THC een hogere expressie van ICAM-1 op bepaalde longkankercellen kunnen veroorzaken. Dit leidt tot een versnelde ‘cellysis’ (celdood door ontbinding van het membraan).
Dit mag dan goed nieuws zijn voor kankeronderzoek, maar een hogere expressie van ICAM-1 is zeker niet wat je nodig hebt als je het rinovirus probeert tegen te houden. Er is bewijs dat het rinovirus de expressie van ICAM-1 kan laten toenemen om zichzelf betere kansen te geven om te kunnen kapen! Een misschien wel nuttigere ontdekking is dat bepaalde cannabinoïden de expressie van ICAM-1 in andere omstandigheden kunnen verminderen.
Zo zou de synthetische cannabinoïde R(+)WIN 55,212-2 de expressie van ICAM-1 mogelijk indirect blokkeren door de activiteit van interleukine-1 (een ander belangrijk eiwit voor het immuunsysteem) tegen te houden. In dit specifieke onderzoek werd multiple sclerose bestudeerd en hoe synthetische cannabinoïden de progressie ervan kunnen helpen vertragen. Interessant genoeg is er steeds meer bewijs dat suggereert dat het rinovirus wellicht een grote rol speelt bij de ontwikkeling van MS.
Er valt duidelijk nog steeds veel te leren over de overdracht en pathologie van het rinovirus en andere soorten van het verkoudheidsvirus. Maar ook over hoe dit alles zich verhoudt tot chronische auto-immuunziektes zoals MS. Het is echter wel duidelijk dat het endocannabinoïdesysteem hierbij een essentiële rol speelt. Sommige cannabinoïden zouden mogelijk in bepaalde situaties de overdracht van rinovirussen kunnen helpen voorkomen door de expressie van ICAM-1 te verlagen.
Hoe kunnen cannabinoïden bijdragen aan de behandeling van hoest en verkoudheid?
Ondanks al onze inspanningen en hoe gezond we ook zijn, het is bijna onvermijdelijk dat vroeg of laat een van deze 200 virussen het afweersysteem van ons lichaam omzeilt en een verkoudheid of hoestbui veroorzaakt. Als dat gebeurt is er maar weinig wat we nog kunnen doen om de ziekte echt te genezen. Er zijn zoveel verkoudheidsvirussen en ze muteren zo snel, dat het onmogelijk is om effectieve antivirussen en vaccins te ontwikkelen.
Dus als we een verkoudheid oplopen, is het haast onvermijdelijk dat we het virus zijn gang moeten laten gaan en dat we ons een aantal dagen flink belabberd zullen voelen. Maar er zijn een aantal middelen om de symptomen van verkoudheid en hoest te verzachten. waaronder:
- honing
- gorgelen met zout water
- sprayen met een zoutoplossing
- ibuprofen
- paracetamol
Dit wist je natuurlijk allemaal al… maar wist je ook dat cannabis kan helpen? Er is genoeg bewijs dat verschillende bestanddelen in cannabis een ontstekingsremmende en pijnstillende werking hebben. THC, CBD, CBC en CBG staan bekend om hun verschillende ontstekingsremmende en pijnstillende effecten. Cannabis bevat ook veel terpenen en terpenoïden met vergelijkbare eigenschappen, zoals eucalyptol, linalool (dat plaatselijk verdooft) en limoneen (dat een anxiolytisch effect heeft).
Van verschillende cannabinoïden en terpenoïden is zelfs bekend dat ze angstverminderende of kalmerende effecten hebben. Tijdens een ziekte kunnen dergelijke eigenschappen erg nuttig zijn om het subjectieve gevoel van welzijn te verbeteren. En er is nog iets wat door sommigen als bijkomend voordeel wordt gezien. Een verkoudheid kan bij sommigen ook eetlustvermindering veroorzaken. THC heeft keer op keer bewezen dat het eetlustopwekkende eigenschappen heeft.
Zo gebruik je cannabis bij een verkoudheid
Als we verkouden zijn, hebben we meestal een verstopte neus, pijn in de bijholtes, een zere keel, een droge of vastzittende hoest en geïrriteerde, waterige ogen. Deze symptomen verbeteren niet door het roken van welke stof dan ook. Zelfs vapen of dabben zal een zere keel en hoesten waarschijnlijk alleen maar verergeren, ook al zijn deze methoden meestal niet zo heet of scherp als gewoon roken.
Daarom is het beter om het bij cannabisetenswaren, plaatselijke behandelmethoden of andere producten te houden die de luchtwegen en longen niet irriteren. Harde snoepjes met CBD of THC kunnen keelontsteking en -pijn verzachten. In de VS is er in ieder geval een bedrijf, Jolly Meds, dat THC-CBD-dropjes maakt met toegevoegde menthol- en eucalyptusoliën om hun verzachtende en decongestieve werking te vergroten.
Een ander middel dat veel mensen verlichtend vinden werken, is cannabisthee. (Kruiden)thee kan een verzachtende, verwarmende en verkwikkende verlichting van verkoudheids- en hoestsymptomen geven. Een toegevoegd cannabisextract kan extra ondersteuning bieden in de strijd tegen ontstekingen en pijn.
Er zijn veel verschillende manieren om cannabisthee te zetten, maar het is wel van belang dat er op z’n minst wat vet of olie wordt gebruikt. Hierdoor kunnen de cannabinoïden oplossen en door het mengsel worden opgenomen. Heet water op zichzelf zal de cannabinoïden niet oplossen, dus maak wat wietboter of laat cannabis in wat melk trekken. Door dit aan de hete thee toe te voegen, krijg je een beter resultaat.
Naast cannabinoïden zelf kunnen verschillende andere plantstoffen voordelig werken als je er thee van trekt. Thee (met name groene thee) bevat bijvoorbeeld catechineflavonoïden, die van positieve invloed blijken te zijn op verkoudheids- en griepvirussen.
Gerelateerd artikel
Echinacea, endocannabinoïden & rinovirus
Waardevol inzicht in de reactie van het endocannabinoïdesysteem op het rinovirus komt interessant genoeg van onderzoek naar een plant die niet eens cannabis is: echinacea. Deze plant bevat stoffen genaamd alkylamiden, die zich aan zowel CB1- als CB2-receptoren hechten. Er bestaat zelfs bewijs dat deze natuurlijke ‘cannabimimetische’ stoffen een antiviraal effect hebben, wat de duur van de symptomen kan verkorten.
Echinacea laat in klinische onderzoeken zien dat het de ernst en duur van normale verkoudheidssymptomen aanzienlijk vermindert. Verschillende stoffen in de plant hebben vermoedelijk een effect, waaronder cichorinezuur (een natuurlijke antioxidant), verschillende polysachariden en alkylamiden.
De biologische activiteit van echinacea is complex en nog niet volledig duidelijk. Er is aangetoond dat de actieve stoffen in de plant afhankelijk of onafhankelijk van CB-receptoren werken. Maar het staat wel vast dat het endocannabinoïdesysteem hierbij een essentiële rol speelt.
In 2009 is in een onderzoek aangetoond dat echinacea-extracten met een hoog gehalte alkylamiden een afname van het ontstekingsbevorderende cytokine (tumornecrosefactor A, TNF-α) veroorzaakten. De extracten verhoogden ook de ontstekingsremmende cytokine interleukine-10 door activering van de CB2-receptoren.
Een andere interessante ontdekking? Dit onderzoek suggereert ook dat wortel- en bladextracten, die verschillende alkylamideprofielen bevatten, gecombineerd effectiever waren dan op zichzelf. Dit impliceert dat echinacea een eigen ‘entourage-achtig effect’ heeft.
Het gebruik van cannabis- en echinacea-extracten is dus op verschillende, complexe manieren heilzaam voor mensen die last hebben van hoest en verkoudheid. De extracten moeten nog wel goed onderzocht worden.
Een verkoudheid zal over het algemeen geen serieus gezondheidsrisico vormen, maar toch is het in de VS (en overal ter wereld) verantwoordelijk voor tot 40% van de ziekmeldingen van medewerkers. Er worden jaarlijks miljarden uitgegeven aan geneesmiddelen die misschien maar weinig, of zelfs helemaal niet effectief zijn. We hebben nog veel te leren over hoe deze complexe biologische mechanismen op elkaar reageren en welk effect ze hebben. Maar met de tijd wordt het steeds duidelijker dat we plantheelkunde in zijn geheel moeten herzien en haar potentiële bijdrage aan de volksgezondheid opnieuw moeten beoordelen.
- Disclaimer:Dit artikel kan niet ter vervanging worden gebruikt voor professioneel medisch advies, een diagnose of behandeling. Neem altijd contact op met uw arts of andere bevoegde deskundigen. Stel het vragen van medisch advies niet uit en negeer medisch advies niet naar aanleiding van wat u heeft gelezen op deze website.
