Cannabis in Denemarken: wetgeving, gebruik en geschiedenis

Cannabiswetgeving in Denemarken

Mag je cannabis bezitten en gebruiken in Denemarken?

Volgens de Geconsolideerde wet op verboden middelen (2016) is het verboden om cannabis te bezitten in Denemarken. Als je wordt betrapt, is de straf een boete of een gevangenisstraf van maximaal twee jaar.

Persoonlijk gebruik van cannabis is geen misdrijf. Het feit dat het in je bezit is, maakt het echter een overtreding. De straf voor bezit is meestal een boete, die afhangt van hoeveel cannabis je bij je hebt, plus mogelijke overtredingen die je in het verleden hebt begaan.

Omdat cannabis over het algemeen wordt beschouwd als een softdrug, ligt de boete gewoonlijk rond de EUR 70. Als je echter wordt gepakt voor rijden onder invloed van cannabis, valt de boete waarschijnlijk hoger uit en neemt de kans op een gevangenisstraf toe. Het bezit van meer dan tien kilo cannabis wordt gezien als een ernstiger vergrijp en wordt bestraft onder artikel 191 van het strafrecht. Dit kan een gevangenisstraf van tien tot zestien jaar opleveren.

Mag je cannabis verkopen in Denemarken?

Ook de verkoop van cannabis is illegaal in Denemarken en net als bij bezit is de straf ervoor een boete of een gevangenisstraf. Het geneesmiddelenbureau Laegemiddelstyrelsen heeft nu echter twaalf bedrijven een vergunning gegeven om cannabis voor medicinale doeleinden te produceren en te verkopen.

Mag je cannabis telen in Denemarken?

Het telen van cannabisplanten is verboden. Dit is echter een grijs gebied, want de aan- of verkoop van cannabiszaden is niet verboden. Het wordt algemeen erkend dat mensen die thuis hun eigen planten telen de illegale distributie van drugs in het land niet actief steunen. Daarom wordt het meestal niet beschouwd als een ernstige overtreding, maar vergeet niet dat telen in de ogen van de wet nog steeds strafbaar is.

Is CBD legaal in Denemarken?

Op 1 juli 2018 werd het legaal om CBD-olie met een THC-gehalte van 0,2% of minder te bezitten en te verkopen. THC is het psychoactieve bestanddeel in cannabis dat de gebruikers een ‘high’ geeft en de effecten van een dosis van 0,2% zijn beperkt.

Andere factoren beïnvloeden echter of de CBD-olie legaal is, zelfs als het aan deze regulering voldoet. Als de olie een effect op het lichaam heeft, wordt het mogelijk als een geneesmiddel beschouwd. Dit betekent dat het moet voldoen aan de criteria van de Deense geneesmiddelenwet of aan de regels die in het medicinale-cannabisprogramma zijn vastgesteld.

Daarom is de aan- en verkoop van veel CBD-oliën online waarschijnlijk nog steeds illegaal.

Mogen cannabiszaden naar Denemarken verstuurd worden?

De aan- en verkoop en het bezit van cannabiszaden is toegestaan in Denemarken. Het is ook toegestaan om ze per post te versturen, wat voor sommige mensen wellicht een verrassing is. Het is echter niet toegestaan om de zaden te laten ontkiemen en je mag er ook geen planten mee telen.

Medicinale cannabis in Denemarken

Denemarken heeft Sativex, Marinol en Nabilone goedgekeurd voor medicinaal gebruik. Sativex is gebaseerd op een extract van de cannabisplant, terwijl Marinol en Nabilone synthetisch geproduceerde cannabinoïden bevatten.

Op 1 januari 2018 begon het Deense geneesmiddelenbureau met het medicinale-cannabisprogramma. In het kader van dit vierjarige proefproject hebben twaalf bedrijven een vergunning gekregen voor de teelt en distributie van medicinale cannabis in het land. Deze proef is specifiek gericht op herbale cannabis (plantmateriaal) en verschilt daarom van de eerder genoemde geneesmiddelen op basis van cannabinoïden.

Om een vergunning te krijgen moesten de bedrijven vergunningen behalen voor elk proces dat bij de productie van het medicinale eindproduct komt kijken. Ze mogen hun producten nu leveren aan goedgekeurde leveranciers (bijv. artsen en apotheken in Denemarken).

Het land verwacht dat het een van de grootste producenten van medicinale cannabis in Europa zal worden. De bedrijven zijn echter wel onderworpen aan strikte regulering, vastgesteld door drie instanties: de nationale politie, het landbouwagentschap Landbrugsstyrelsen en Laegemiddelstyrelsen (het Deense geneesmiddelenbureau).

De markt voor medicinale cannabis

De Deense cannabismarkt kampte voorheen met tekorten aan eenvoudig verkrijgbare bloem- of geformuleerde producten. Alle producten werden ingevoerd van erkende producenten volgens de EU-GMP-richtlijnen.

Het Deense proefprogramma voor medicinale cannabis zou eind december 2021 aflopen na een proefperiode van 4 jaar. Sinds mei 2021 kunnen Deense patiënten nog eens 4 jaar lang over medicinale cannabis beschikken, nadat de regering besloten heeft de proef te verlengen.

Het besluit is verwelkomd door EU-GMP-producenten die een vergunning hebben om de Deense cannabismarkt te bevoorraden; onder meer de Australische producent Canopy Growth en de Canadese gigant Aurora.

Aurora’s Europese dochteronderneming, Aurora Nordic, werkt samen met de Deense tuinbouwers Gartneriet Alfred Pedersen & Son (bekend van hun Katrine & Alfred Tomaat) om medicinale cannabis van de hoogste kwaliteit te produceren.

De 9.200 m² grote high-tech kweekinstallatie van Aurora Nordics in Odense, Zuid-Denemarken, zal een maximale productie van ongeveer 10.000 kg per jaar aan hoogwaardige cannabisproducten opleveren.

Directeur Terry Booth sprak zich uit over de uitbreiding: “Dit samenwerkingsverband is een grote stap voor Aurora, want het maakt ons tot een toonaangevend cannabisbedrijf in Europa”. Booth bevestigt dat “met een markt van meer dan 400 miljoen mensen. Dit zal onze internationale groei efficiënt versnellen.”

Het Deense Ministerie van Buitenlandse Zaken bevestigde hun plannen om een vooraanstaand ecosysteem voor medicinale cannabis in Europa tot stand te brengen. De ministers verwachten dat Denemarken het goed zal doen in de industrie, met meer dan “200.000 vierkante meter” aan high-tech kweekinstallaties die momenteel worden gebouwd.

Met 42 erkende cannabisbedrijven in het hele land, en met nog meer aanvragen die worden ingediend, ziet het ernaar uit dat Denemarken een leidende positie op de Europese markt zal innemen.

Industriële hennep in Denemarken

Industriële hennep wordt voor een groot aantal verschillende doeleinden gebruikt: voor het maken van papier, bouwmateriaal, textiel, biologisch afbreekbaar plastic en meer. Het kan in veel Europese landen legaal geteeld worden, waaronder in Denemarken. De productie en het gebruik van industriële hennep is gereguleerd. Alleen bepaalde cannabissoorten mogen worden gebruikt en ze moeten minder dan 0,2% THC bevatten.

Cannabis en de politieke partijen in Denemarken

Zoals in veel landen zijn de Deense politieke partijen verdeeld wat cannabis betreft. Vijf partijen in het land, namelijk Enhedslisten, de Socialist People’s Party, Alternative, Radikale Venstre en Liberal Alliance, hebben onlangs hun steun uitgesproken om de verkoop van cannabis te decriminaliseren. Ze stelden dat criminele organisaties door het verbod op recreatief gebruik konden profiteren van de illegale handel.

De huidige regering, die bestaat uit een coalitie van verschillende politieke partijen, nam aanvankelijk een compromisloos standpunt in over de verkoop en het bezit van cannabis in Denemarken. Ze heeft vier keer voorstellen voor een proef met legalisering in Kopenhagen afgewezen. Maar er zijn aanwijzingen dat de harde benadering milder begint te worden, met name door de invoering van het medicinale-cannabisprogramma.

Goed om te weten

Als je naar Denemarken reist of er woont, is het handig om het volgende te weten:

• Denemarken staat hoofdzakelijk positief tegenover cannabisgebruik. Uit recente enquêtes blijkt dat 88% van de Denen het gebruik ervan voor medicinale doeleinden steunt. Meer dan de helft van de ondervraagden steunde ook recreatief cannabisgebruik.
• Met ingang van 1 januari 2018 kun je in Denemarken medicinale cannabis op recept krijgen.

Cannabis in Kopenhagen

Denemarken wordt vaak gezien als een relatief progressief, liberaal land. Dit is misschien wel het meest zichtbaar in Kopenhagen en zijn semi-autonome ‘vrijstad’ Christiania. De vrijstad wordt beschouwd als een centrum van liberale opvattingen en vrijheid en cannabisgebruik is wijdverbreid onder de inwoners.

Deze stad ontstond in de jaren zeventig, toen krakers het gebied, een verlaten legerbasis, binnengingen en de leegstaande gebouwen tot huizen ombouwden. De toenmalige regering bestempelde Christiania tot ‘sociaal experiment’ en in 1989 kreeg het bepaalde wettelijke rechten.

In de loop der jaren is de verkoop van cannabis in Christiania veranderd. Eenmansdealers hebben plaats gemaakt voor multinationals en het drugsgebruik is nog net zo wijdverbreid als vroeger. Dit heeft geleid tot een gespannen verhouding met de politie.

Opvattingen over cannabis

Ondanks het feit dat cannabisbezit illegaal is, heeft bijna de helft van de jongvolwassenen (16 – 34-jarigen) minstens één keer in zijn/haar leven cannabis geprobeerd. Dat is een van de hoogste cijfers in Europa. Het land staat ook wereldwijd op de 23e plaats wat betreft de prevalentie van cannabisgebruik.

De stap om cannabis te legaliseren voor medicinale doeleinden toont aan dat de opinie verder aan het verschuiven is en suggereert dat de wetgeving in de toekomst milder gaat worden over cannabisgebruik.

Gerelateerd artikel

Cultureel,

Hoe gebruik je een bong

Mark Smith
06 dec 2023

Recente cannabisgeschiedenis

Aan het begin van de 21e eeuw concentreerde de wetgeving over cannabisgebruik zich op het minimaliseren van persoonlijke schade. In 2004 veranderde dit aanzienlijk. De politie begon actief te controleren op bezit en levering van cannabis, terwijl de nadruk vroeger meer lag op leveranciers van harddrugs, zoals heroïne.

Deze verschuiving had een reden. In de jaren negentig was recreatief cannabisgebruik onder jongeren toegenomen en sommige mensen vonden de aanpak van de Deense regering te liberaal. In 2003 introduceerde de regering het ‘Vechten tegen drugs’-programma. Dit was bedoeld om de toegang tot cannabis terug te dringen, de winstgevendheid op straat te verminderen en te voorkomen dat de drug genormaliseerd werd.

Welke medicinale-cannabisproducten zijn verkrijgbaar in Denemarken?

Volgens Laegemiddelstyrelsen (het Deense geneesmiddelenbureau) zijn er vier producten op basis van cannabis op recept verkrijgbaar:

• Geneesmiddelen verschaft voor ‘gebruik voor schrijnende gevallen’ (met vergunning)
  Bepaalde producten die in Denemarken niet verkocht worden of goedgekeurd zijn, kunnen met een vergunning voor gebruik voor schrijnende gevallen worden voorgeschreven. Dit geldt voor sommige geneesmiddelen die synthetisch geproduceerde cannabinoïden gebruiken.
• Goedgekeurde geneesmiddelen
  Sommige medicijnen, zoals Sativex (een spray om krampen ten gevolge van MS te behandelen), zijn goedgekeurd en kunnen vrijelijk worden voorgeschreven door artsen en apothekers.
• Magistrale bereiding van cannabisstoffen
  Ook kan een preparaat van cannabisstoffen worden voorgeschreven, meestal in de vorm van olie of een capsule. Deze worden in een apotheek bereid en zijn gebaseerd op de aanbevelingen in het recept van de arts.
• Verboden producten in het proefproject
  Vanaf het begin van 2018 konden artsen ook andere cannabisproducten voorschrijven, die worden geleverd door officiële bedrijven die deelnemen aan het proefproject voor medicinale cannabis.

Gerelateerd artikel

Gezondheid,

Kun je alcohol vervangen door wiet?

Sensi Seeds
22 okt 2021

Hoe is Deense cannabis?

In Denemarken worden vele verschillende cannabissoorten geteeld, waaronder de soorten die zijn geïntroduceerd via bedrijven als Canopy, een Canadese medicinale-cannabisproducent. In een onderzoek uit 2015 bleek dat Deense cannabis een ongewoon hoog gehalte THC had en dat het THC-gehalte in slechts twintig jaar was verdrievoudigd. De monsters bevatten 28% THC, vergeleken met 8% in 1992.

‘Het product cannabis is in slechts enkele jaren aanzienlijk veranderd,’ zegt Christian Lindholst, hoofd van de vakgroep forensische geneeskunde aan de universiteit van Aarhus. ‘We zien deze trend in heel Europa.’

De Deense drugsmarkt

Van alle drugs wordt cannabis in Denemarken het vaakst in beslag genomen, gevolgd door cocaïne en amfetaminen. Het grootste deel van de cannabishars komt uit Marokko, hoewel het aantal vervolgingen wegens binnenlands geteelde cannabis de afgelopen jaren is toegenomen.

Gerelateerd artikel

Legaal & Politiek,

Een wereld na legalisering — de voors & tegens van de legalisering van cannabis

Sensi Seeds
11 nov 2021

Is het aannemelijk dat Denemarken recreatief gebruik gaat decriminaliseren?

Andere landen, zoals Portugal en Spanje, hebben hun wetgeving over recreatief drugsgebruik versoepeld. Sinds Portugal dit gedaan heeft, zag het land een daling in het aantal hiv-infecties en drugsgerelateerde sterfgevallen. Nu veel andere landen over de hele wereld cannabisgebruik voor medicinale doeleinden legaliseren, bestaat de kans dat Denemarken recreatief gebruik van de drug decriminaliseert, vooral als de regering denkt dat het land als geheel er baat bij heeft.