Sativex, de pionier van cannabisgeneesmiddelen

Een pakket sativex en een cannabisblad

Sativex van GW Pharmaceuticals is het eerste volledig goedgekeurde geneesmiddel op basis van cannabis. Het is een mondspray met THC en CBD, die gebruikt wordt bij de behandeling van patiënten met multiple sclerose (MS). Momenteel is Sativex verkrijgbaar in ten minste 25 landen, waaronder Canada en veel EU-landen.

Wat is Sativex en wie mag het gebruiken?

Sativex wordt in de eerste plaats op de markt gebracht als aanvullende behandeling voor spastische spierverlamming die gepaard gaat met Multiple Sclerose. Behalve het vermogen om ernstige spasticiteit te verminderen, is ook aangetoond dat Sativex de neuropathische symptomen en een overactieve blaas bij MS-patiënten effectief behandelt.

Dit product is goedgekeurd als geneesmiddel bij MS. In de VS werden klinische studies tot en met de 3e fase uitgevoerd om aan te tonen of het ook gebruikt kan worden als supplement voor de behandeling van tumorgerelateerde pijn, vooral bij mensen die niet reageren op hoge doses opiaten.

Voorlopig is het antwoord daarop nee, zoals de CEO van GW, Justin Gover, uitlegt: “Hoewel we het primaire eindpunt in deze studie niet hebben bereikt, geven de positieve gegevens van het programma van de 2e fase ons het vertrouwen dat Sativex effectief tumorgerelateerde pijn bij de patiëntengroep zou kunnen verlichten”.

Vrouw die SativeX orale spray gebruikt

Hoewel dit geneesmiddel onder de handelsnaam Sativex op de markt wordt gebracht, is het algemeen bekend onder de naam nabiximols. Het is een extract gemaakt van 2 (absoluut geheime) cannabissoorten met gebruikmaking van ethanol en CO2.

Sativex is een mondspray (inwerkend op de slijmvliezen van de mond) die onder de tong wordt aangebracht. Het product is in wezen een tinctuur van cannabisolie en bevat THC en CBD in bijna gelijke verhouding: elke spray bevat een vastgestelde dosis van 2,7 mg THC en 2,5 mg CBD.

Wereldwijde verkrijgbaarheid en distributie van Sativex

In juni 2010 werd Sativex voor het eerst officieel goedgekeurd. De lancering in Canada vond plaats kort na de marktintroductie in het VK. Dit was het begin van een ongeëvenaard succesverhaal. Sativex wordt momenteel in minstens 25 landen verkocht, waaronder Nederland, Zwitserland, Duitsland, Frankrijk, Spanje, Italië, Oostenrijk, Polen, Australië en Nieuw-Zeeland. 

Ook in de VS lijkt Sativex op het punt te staan goedgekeurd te worden. Na enige vertraging, veroorzaakt door de coronapandemie, hervatte GW zijn klinische studie in de 3e fase. In een persbericht sprak Justin Gover de hoop uit dat Sativex tegen het eind van 2021 als officieel geneesmiddel op de Amerikaanse markt zal worden goedgekeurd.

Een fles sativex en een wereldkaart met sativex distributie

GW Pharmaceuticals is niet de enige partij in de distributie van Sativex. In het VK wordt Sativex gedistribueerd en op de markt gebracht door de farmaceutische reus Bayer, terwijl Almirall de distributierechten in heel Europa bezit. Uit het jaarverslag van deze Spaanse groep blijkt dat de verkoop van Sativex in 2019 meer dan 30 miljoen euro bedraagt, ongeveer 20% meer dan in 2018.

Wat voor buitenstaanders op een goudmijn zou kunnen lijken, voldoet in werkelijkheid niet aan de verwachtingen. In 2010 voorspelde Piper Jaffray, een vooraanstaande Amerikaanse investeringsbank, een omzet van bijna 150 miljoen dollar (EU en Canada).

Natuurlijke cannabisbloemen (of wiet, of toppen), die in Europa steeds vaker worden voorgeschreven, zijn een doorn in het oog van beleggers. Bovendien kampt Sativex met een prijsprobleem: in 2019 kostte een maandelijkse dosis meer dan €500 in het VK. In Australië was de prijs van een voorraad van 6 tot 8 weken omgerekend meer dan €400.

Geschiedenis van Sativex – een terugblik

Cannabis is een oeroud geneesmiddel en wordt al duizenden jaren als medicijn gebruikt. Maar pas in de jaren ‘90 begonnen wetenschappers geleidelijk te begrijpen hoe cannabis in het lichaam werkt. De ontdekking van het endocannabinoïde systeem was een belangrijke doorbraak en legde de basis voor verdere wetenschappelijke vooruitgang.

GW Pharmaceuticals was het eerste bedrijf dat zich serieus bezighield met de ontwikkeling van geneesmiddelen op basis van cannabis. GW werd in 1998 opgericht door Geoffrey Guy, een wetenschapper die geloofde in de mogelijkheden van cannabinoïden.

Het logo van GW Pharmaceutical

Justin Gover kwam er slechts een jaar later bij. Zoals altijd het geval is, waren de beginjaren moeilijk. Het duurde meer dan 10 jaar voor Sativex op de markt werd gebracht. Elk cijfer moet echter in verhouding gezien worden: bijna geen enkel geneesmiddel komt zonder vertraging of tegenslag op de markt.

Tegenwoordig produceert GW 20 ton cannabis per jaar, waaruit THC en CBD worden geëxtraheerd. Waar de cannabis precies gekweekt wordt is topgeheim. De productiefaciliteit wordt permanent bewaakt en van elke plant wordt een genetische afdruk genomen om opsporing mogelijk te maken, mocht er iets gestolen worden.

Is Sativex minder effectief dan wiet?

Sativex, vervaardigd door GW Pharmaceuticals, is door sommigen geprezen als een wondermiddel, terwijl anderen het hebben afgedaan als louter kwakzalverij. De felste critici zijn zelfs zo ver gegaan dat ze beweerden dat het middel deel uitmaakt van een verregaande samenzwering om undercover medicinale cannabis legaal te maken. Op die manier, zeggen ze, zouden farmaceutische bedrijven van Sativex kunnen profiteren terwijl ze ervoor zorgen dat veel onderzoek naar cannabis illegaal blijft.

Gedroogde cannabis in potten

Maar hoe zit het met de werkzaamheid van Sativex? Wat zeggen wetenschappers? Verschillende studies hebben aangetoond dat Sativex de symptomen van spastische verlamming van de spieren die met MS gepaard gaan en neuropathieën (zenuwpijn) die door MS en kanker veroorzaakt worden effectief behandelt. Voorstanders van Sativex stellen dat de toegevoegde waarde van dit geneesmiddel ligt in het feit dat het, in tegenstelling tot plantaardige cannabis, gebruikt kan worden voor gestandaardiseerde behandelingen met vaste doseringen.

Maar Sativex heeft natuurlijk geen unieke of bijzondere eigenschappen, afgezien van het feit dat het professioneel verwerkt, verpakt en in uniforme doses verkocht kan worden. Dit komt omdat Sativex een eenvoudige cannabistinctuur is, gemaakt met CO2 en ethanol, en nog steeds alle terpenen en cannabinoïden bevat die in elk ander cannabisextract te vinden zijn. Het kan specifieke medicinale effecten hebben die samenhangen met de gebruikte soorten, maar daar is geen standvastig bewijs voor.

Bovendien wordt het door velen bekritiseerd omdat het langzamer en minder effectief zou zijn dan de traditionele methoden van cannabisgebruik. Uit online gepubliceerde enquêtes onder patiënten blijkt duidelijk dat mensen liever wiet gebruiken dan Sativex. Gewoonlijk vinden deze patiënten dat Sativex minder effectief is bij het verlichten van pijn, hoewel andere enquêtes erop wijzen dat het zeer effectief kan zijn bij het verminderen van spasticiteit.

Argumenten ten gunste van Sativex

We mogen niet vergeten dat Sativex en GW Pharmaceuticals duidelijk krachtige middelen zijn gebleken in de strijd voor de wereldwijde erkenning van medicinale cannabis. Jammer genoeg werken de gezondheidssystemen van de meeste Westerse landen tegenwoordig zo dat een realistische aanpak vereist is om een nieuw geneesmiddel voor het grote publiek beschikbaar te maken. Dit betekent dat er gebruik gemaakt wordt van methoden die grassroot activisten meestal niet aanstaan.

In deze systemen moet cannabis gefragmenteerd worden en verwerkt tot een geneesmiddel met een vaste dosis, wil het geacht worden te voldoen aan de normen van de moderne geneeskunde. GW Pharmaceuticals heeft nu zo’n product geleverd, de nodige stappen ondernomen en in elk stadium zorgvuldig de spelregels gevolgd. Daarmee zijn ze erin geslaagd een geneesmiddel op basis van cannabis beschikbaar te maken in meer dan 25 landen over de hele wereld, zelfs in landen die achterlopen in de legalisering van medicinale cannabis.

Cannabisplanten die naar binnen groeien

Vanuit een ethisch standpunt is het volstrekt redelijk kritiek te leveren op de hypocrisie waarmee dit bedrijf in het verleden aandrong op wettelijke hervormingen die het bedrijf ten goede konden komen, maar die in wezen weinig nut hadden voor thuiskwekers die beschouwd werden als concurrenten die de handel van het bedrijf schaadden. Niettemin worden bedrijven als GW ook positief beschouwd vanwege hun sterke lobby-activiteit ten gunste van hervormingen in landen die zich daar anders tegen zouden verzetten.

Wat het eindoordeel over de toekomstige ontwikkelingen van GW Pharmaceuticals (met Sativex) ook zal zijn, het is afwachten wat het uiteindelijke effect van de acties van deze onderneming zal zijn op de cannabisindustrie als geheel. De komende jaren zullen beslissend zijn voor de cannabislegalisatiebeweging en, in dit proces, zal Sativex zeker een belangrijke rol spelen.

Gebruik je Sativex bij de behandeling van MS? Of ken je iemand die Sativex heeft gebruikt? We zijn erg benieuwd naar je ervaring, vooral als je een wietgebruiker bent. Vertel ons erover in de commentaren hieronder, of schrijf ons op Facebook. We zijn benieuwd naar je commentaar!

  • Disclaimer:
    Dit artikel kan niet ter vervanging worden gebruikt voor professioneel medisch advies, een diagnose of behandeling. Neem altijd contact op met uw arts of andere bevoegde deskundigen. Stel het vragen van medisch advies niet uit en negeer medisch advies niet naar aanleiding van wat u heeft gelezen op deze website.

Comments

4 reacties op “Sativex, de pionier van cannabisgeneesmiddelen”

  1. Heeft u voor mij een telefoonnr waar ik sativex kan bestellen?
    Het staat namelijk niet in de z-index vermeld.
    In de z-index staat bij het telefoonnr van gw pharmaceuticals een verkeerd telefoonnr ingevuld je krijgt een andere firma. Gebeld met 020-5214777

    1. Anouk - Sensi Seeds

      Beste Finy, helaas kunnen we je niet helpen met je specifieke vraag. Voor zover wij weten kan Sativex in Nederland enkel worden verkregen op doktersrecept, voorgeschreven door een specialist voor een beperkt aantal aandoeningen.
      Overigens is GW Pharmaceuticals overgenomen door Jazz Pharmaceuticals, die je mogelijk verder kunnen helpen op 0338003211.

    1. Mark Smith - Sensi Seeds

      Goedemorgen Daniël,

      Ik hoop dat je een geweldige dag hebt,
      SATIVEX is alleen op doktersrecept verkrijgbaar bij geselecteerde apothekers in heel Nederland.

      Fijne dag!
      Mark

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Auteur en reviewer

  • Profile-image

    Sensi Seeds

    De redactie van Sensi Seeds bestaat uit botanici, medische en juridische experts, plus gerenommeerde activisten zoals Dr. Lester Grinspoon, Micha Knodt, Robert Connell Clarke, Maurice Veldman, Sebastian Marincolo, James Burton en Seshata.
    Meer over deze auteur
  • Sanjai_Sinha

    Sanjai Sinha

    Dr. Sanjai Sinha is lid van de academische faculteit van Weill Cornell Medicine in New York. Hij besteedt zijn tijd aan het zien van patiënten, het onderwijzen van co-assistenten en medische studenten en het doen van onderzoek naar gezondheidszorg. Hij houdt van patiënteducatie en evidence-based geneeskunde. Zijn sterke interesse voor medisch onderzoek komt voort uit deze passies.
    Meer over deze reviewer
Scroll naar top