Cannabis in Zwitserland – wetgeving, gebruik en geschiedenis

Cannabiswetgeving in Zwitserland

Mag je cannabis bezitten en gebruiken in Zwitserland?

De Zwitserse regering neemt een uniek standpunt in wat betreft cannabisbezit. Als cannabis minder dan 1% THC (dat verantwoordelijk is voor het psychoactieve effect, de ‘high’) bevat, dan is het legaal om de stof te kopen, bezitten en consumeren. Cannabis met een THC-gehalte van meer dan 1% wordt echter aangemerkt als bedwelmend middel. Volgens artikel 19 van de Federale wet op verdovende middelen en Psychotrope Stoffen is het bezit van verdovende middelen illegaal.

Het belangrijke verschil is het psychoactieve effect. De Zwitserse autoriteiten erkennen alleen de gezondheidsvoordelen van CBD, dat in tegenstelling to THC niet psychoactief is, en dat het ‘mensen kan helpen om te ontspannen en pijn en spierkrampen kan verlichten’. 

Een volwassene die wordt betrapt op gebruik van illegale ‘verdovende’ cannabis kan een boete van CHF 100 (EUR 88) krijgen. Als iemand met minder dan tien gram cannabis gepakt wordt, krijgt hij of zij meestal geen straf, omdat bezit van tien gram of minder gedecriminaliseerd is.

Mag je cannabis verkopen in Zwitserland?

Er moet aan bepaalde regels worden voldaan om cannabisproducten legaal te kunnen verkopen. CBD is vrijgesteld van de Wet op verdovende middelen, omdat het geen ‘high’ geeft. De regering benadrukt echter dat dit niet betekent dat het willekeurig kan worden verkocht.

Ten eerste moeten CBD-producten bij een productcategorie worden ingedeeld. Dit is één van de volgende:

• Medicinaal
• Voedingsmiddelen
• Cosmetica
• Gebruiksartikelen (bijv. CBD-vloeistof voor e-sigaretten)
• Chemicaliën
• Tabaksvervangers

Elke categorie heeft zijn eigen wetgeving, waar de leverancier zich aan moet houden om de wet niet te overtreden.

Het is verboden om cannabis te verkopen met een THC-gehalte hoger dan 1%. De straffen zijn relatief soepel. Voor kleine hoeveelheden (maximaal honderd gram) wordt een boete opgelegd van één tot vijf ‘dagtarieven’. Hierbij wordt de boete gebaseerd op de financiële omstandigheden van de overtreder. Voor de verkoop van grotere hoeveelheden cannabis is de straf zwaarder, waarbij een gevangenisstraf wordt opgelegd voor grootschalige verkoop en levering.

Mag je cannabis telen in Zwitserland?

Wat betreft cannabisteelt is de wet in Zwitserland soepel. De teelt van industriële hennep werd in 1995 gelegaliseerd, maar is wel onderhevig aan wetgeving over het THC-gehalte.

Het telen van cannabisplanten in je eigen huis is toegestaan. Alleen bepaalde soorten zijn echter toegestaan, namelijk de soorten die geen psychoactief effect produceren, en het THC-gehalte moet lager dan 1% zijn. Vanwege het lage THC-gehalte wordt het ook wel ‘cannabis light’ genoemd. Ondanks het lage THC-gehalte worden deze planten wel als recreatieve producten verkocht. Dit heeft in het verleden voor wat verwarring gezorgd, omdat planten met een hoog gehalte THC hetzelfde ruiken en er hetzelfde uitzien als planten met een laag gehalte THC.

Is CBD legaal in Zwitserland?

Alle CBD-producten die minder dan 1% THC bevatten mogen legaal verkocht worden in Zwitserland, omdat ze niet onder de Wet op verdovende middelen vallen. Dit is ongewoon hoog. Veel andere landen in Europa beperken het THC-gehalte tot 0,2%.

Dit betekent niet dat de verkoop van CBD-olie ongereguleerd is. Alle CBD-producten moeten in overeenstemming met de wet worden ingedeeld in categorieën en aan bepaalde regels voldoen. Als een product bijvoorbeeld wordt geclassificeerd als ‘voedingsmiddel’, moet het voldoen aan veiligheidsrichtlijnen uit de federale wet. CBD-producten zijn echter overal in het land verkrijgbaar, in supermarkten, kiosken, warenhuizen en gespecialiseerde winkels.

CBD-producten die meer dan 1% THC bevatten mogen alleen op medisch recept worden geleverd.

Mogen cannabiszaden naar Zwitserland verstuurd worden?

Het is toegestaan om cannabiszaden te verzenden naar de meeste landen in Europa. Zwitserland is daarop geen uitzondering: het is bij wet toegestaan om zaden naar je adres te laten sturen. Volgens het Concordat Latin sur la Culture et le Commerce du Chanvre (Latijns verdrag over hennepteelt en -handel) uit 2012 mogen inwoners van zeven kantons, zoals Genève en Bazel, voor persoonlijk gebruik maximaal vier hennepplanten uit cannabiszaden telen.

Medicinale cannabis in Zwitserland

Medicinale consumptie van cannabis is toegestaan in Zwitserland. Je kunt cannabis alleen op recept krijgen, en dat recept moet je bij een huisarts halen. Daarnaast moet een patiënt een vergunning van het Federaal bureau voor volksgezondheid (BAG) hebben. Het enige product dat momenteel is goedgekeurd voor medicinale doeleinden is Sativex, dat aan patiënten mag worden voorgeschreven. Dit geneesmiddel wordt echter alleen gebruikt voor gevallen van spasticiteit, zoals MS of een dwarslaesie. Er kan een uitzondering worden gemaakt als een huisarts bij de BAG om een specifiek product verzoekt.

Artsen moeten de BAG om toestemming vragen om recepten voor te schrijven. De teelt voor medicinale doeleinden is ook legaal, mits de betreffende kwekerij een BAG heeft.

Voor de volgende aandoeningen worden vergunningen verleend:

• Epilepsie
• Ernstige zenuwtrekkingen
• Kanker
• Spasticiteit
• Misselijkheid
• Chronische pijn

Het is niet makkelijk om medicinale cannabis te verkrijgen en er is geen officiële documentatie over de juiste toepassing en behandeling. Hierdoor zijn er slechts een paar honderd geregistreerde gebruikers van medicinale cannabis in Zwitserland.

Dit gaat mogelijk veranderen. De Zwitserse overheid is van plan grootschaliger onderzoek naar medicinale cannabis te doen en begint ook de marktwaarde van de drug te waarderen.

Industriële hennep in Zwitserland

Industriële hennep kan legaal worden geteeld in Zwitserland. Iedereen die hennep wil telen moet een geldige vergunning verkrijgen. Daarnaast moeten telers bereid zijn om hun product te laten testen, om er zeker van te zijn dat het THC-gehalte 1% of lager is.

De Zwitserse markt voor industriële hennep stimuleert de economie van het land. Op het moment van schrijven gaat industriële hennep in 2018 naar verwachting EUR 3,8 miljoen aan inkomsten opbrengen.

Cannabis en de politieke partijen in Zwitserland

Cannabislegalisering wordt al vele jaren in de politiek bediscussieerd.

In 2018 verwierp het Zwitserse parlement een motie om cannabisgebruik in wetenschappelijke onderzoeken toe te staan. De motie werd echter verworpen met een kleine meerderheid: 96 stemmen tegen 93.

De belangrijkste tegenstand kwam van de Zwitserse Volkspartij, die bekendstaat om haar rechts-conservatieve houding. Ook de christendemocraten stemden tegen het idee. Beide partijen denken dat legalisering van cannabis voor wetenschappelijke onderzoeken in de toekomst zou leiden tot legalisering van cannabis voor recreatief gebruik.

Andere partijen hebben zich in het verleden ook verzet tegen de legalisering van cannabis, zoals de Federaal-Democratische Unie (een andere rechtse partij). Maar zelfs de Zwitserse Volkspartij heeft onlangs de potentiële waarde van cannabis voor medicinale doeleinden erkend.

De Sociaaldemocratische Partij en de liberalen zijn beide voorstander van versoepeling van de wetgeving over het bezit en de verkoop van cannabis.

Goed om te weten

Als je naar Zwitserland reist of er woont, is het handig om het volgende te weten:

• In 2018 werd een nieuwe test geïntroduceerd, waarmee politieagenten kunnen bepalen of iemand een verboden verdovend middel heeft gebruikt. Zo kunnen ze bepalen of de persoon in kwestie moet worden vervolgd.
• Uit een recent rapport bleek dat 7,3% van de volwassen Zwitsers cannabis gebruikt. De definitie van een volwassene is iemand tussen 15 en 64 jaar.
• Dankzij de liberale wetgeving van Zwitserland over de verkoop van CBD heeft zelfs de multinational Lidl hennepbloemen in zijn Zwitserse winkels op voorraad, bij wijze van alternatief voor shag. Het douane-agentschap van het land heeft een toename in erkende handelaars geregistreerd van een ‘handvol’ in 2015 tot meer dan 140 in 2017.

Gerelateerd artikel

Cultureel,

Hoe gebruik je een bong

Mark Smith
06 dec 2023

Geschiedenis van cannabis

Op basis van wat historici weten over cannabisteelt in de oudheid wordt er gedacht dat mensen al tienduizenden jaren hennep produceren in Zwitserland. Het is onmogelijk met zekerheid te zeggen, omdat de ontdekte oude hennepvezels leken op die van netels en vlas.

Met stuifmeelanalyse is bevestigd dat 6500 jaar geleden zeker cannabis werd geteeld in laaglanden van de Zwitserse Alpen. In de Middeleeuwen was Zwitserland een middelpunt voor hennephandel, samen met Noord-Italië en delen van Frankrijk en Duitsland.

De cannabisproductie bleef wijdverbreid in Zwitserland tot de industriële revolutie, toen de grond in plaats daarvan voor de veeteelt werd gebruikt. Door de Wet op verdovende middelen uit 1924 werd cannabisproductie verboden. Desondanks heeft een levendige industrie van cannabisteelt en -gebruik tot op de dag van vandaag standgehouden in Zwitserland, net als in veel andere landen in Europa en daarbuiten.

Bij de Zwitserse federale diensten voor volksgezondheid, politie en landbouw realiseerde men zich dit en in 1995 bepaalde men dat cannabis zonder speciale toestemming mocht worden geteeld, mits het niet voor drugsdoeleinden was.

De onduidelijke formulering creëerde echter een maas in de wet voor telers van drugscannabis, doordat in de wet werd verklaard dat alle cannabisplanten, zelfs hennep, THC bevatten. Hierdoor kon een cannabisteler bij een arrestatie betogen dat zijn gewassen hennep waren en niet voor drugs bedoeld waren, zelfs als de planten een aanzienlijke concentratie cannabinoïden bevatten.

Rond 2000 waren cannabiswinkels populair in het hele land, omdat winkeleigenaars dachten dat ze een maas in de wet hadden ontdekt waardoor ze cannabis konden verkopen als een ‘wellnessproduct’ in de vorm van potpourri (‘Duftseckli’). Dit duurde echter niet lang. Growland, het bekendste hennepbedrijf, sloot zijn deuren in 2009 door groeiende druk van de overheid.

Opvattingen over cannabis

De opvattingen in Zwitserland over cannabis zijn relatief liberaal. Dit is te zien aan de aanwezigheid van CBD-producten in winkels in grote winkelstraten en de groeiende populariteit van cannabis voor medicinaal gebruik. Sterker nog, de cannabisteelt draagt aanzienlijk bij aan de Zwitserse economie, iets dat de regering erkent.

Zoals al eerder gezegd zegt 7,3% van de volwassenen cannabis te gebruiken (of dat in het verleden gedaan te hebben). Toch behoort Zwitserland niet tot de Europese landen met de meeste cannabisgebruikers. Uit een recent onderzoek bleek dat Zwitserland op de 24^e plaats in de wereld staat. Dat is slechts twee plaatsen hoger dan het VK, waar cannabis roken verboden is. 

Gerelateerd artikel

Gezondheid,

Het effect van cannabis op de stofwisseling en potentie voor gewichtsverlies

Sensi Seeds
13 jun 2023

Welke CBD-producten zijn verkrijgbaar in Zwitserland?

Cannabis met een THC-gehalte van lager dan 1% mag legaal worden verkocht in de volgende vormen:

• Als een grondstof (d.w.z. de bloemen en zaden)
• Als een medicinaal product
• Als een voedingsmiddel
• In cosmetica
• Als een ‘gebruiksartikel’
• Als alternatief voor tabak
• Als een chemisch product

Alle vormen van CBD worden gereguleerd door wetgeving en er moet aan bepaalde criteria worden voldaan om de producten legaal te kunnen verkopen.

Gaat cannabis in de toekomst gelegaliseerd worden?

Hoewel recreatief cannabisgebruik bij wet is gedecriminaliseerd voor hoeveelheden minder dan tien gram, is het volgens de Wet op verdovende middelen technisch gezien nog steeds verboden om het te gebruiken.

Dit gaat mogelijk veranderen. In 2018 stelde de Zwitserse regering voor om enkele pilotonderzoeken uit te voeren. Deze zouden gebruikt kunnen worden om verschillende reguleringsmodellen te testen. De regering verklaarde dat de onderzoeken ‘beperkt zouden zijn en ingeperkt zouden worden tot specifieke gebieden’ en dat ‘het aantal deelnemers ook beperkt zou worden en minderjarigen uitgesloten zouden worden’. In september 2020 heeft de Kantonsraad (het Zwitserse Hogerhuis) het project groen licht gegeven, wat betekent dat de door de staat gecontroleerde, experimentele verstrekking van cannabis nu een voldongen feit is. De wet op verdovende middelen zal dienovereenkomstig worden gewijzigd.

Dit duidt een verandering in het denken aan en suggereert dat legalisering in de toekomst een optie kan zijn.