Hasj, het oorspronkelijke oplosmiddelvrije concentraat, dateert uit de 10e eeuw. Het wordt traditioneel gemaakt door de losse harstoppen, ook wel kief genoemd, te extraheren en samen te persen. Lees wanneer de beste tijd is om je planten te oogsten voor de hasjproductie, hoe je droog-zeef, charas, ijswater of bubbel hasj, vingerhasj en schaarhasj maakt, en hoe je kief tot hasj perst.
Hasj werd gebruikt als religieus en spiritueel sacrament, als medicijn, en als een populair en ongevaarlijk ontspanningsmiddel. Als zodanig zijn zowel de consumptie als de productie van hasj een millennia-oude traditie in vele culturen over de hele wereld.
Dus, hoe maak je hasj? Eerst een stukje geschiedenis.
Geschiedenis van het maken van hasj
Van oudsher werd eeuwenlang alle geproduceerde hasj met de hand gewreven. Dit was moeizaam, langzaam en arbeidsintensief werk, waarbij veel mensen nodig waren om de cannabis tot het eindproduct te verwerken. Deze methode wordt nog steeds gebruikt, en de resulterende hasj wordt handgewreven hasj of charas genoemd.
De uitvinding van moderne droge zeeftechnieken tussen de 15de en de 16de eeuw versnelde het proces en maakte het mogelijk grotere hoeveelheden hasj te produceren.
Door het gedroogde materiaal te zeven kon het bewaard en later verwerkt worden. Een vooruitgang die leidde tot een indrukwekkende toename van de productie en het verbruik in heel Azië. Hasj verspreidde zich daarna via handel, overwinningen en migratie naar Afrika, Europa en de rest van de wereld.
Toevoeging van zeven met verschillende maaswijdtes
Een enkele zeef die traditioneel gebruikt werd om hasj te zeven had zo zijn problemen. Als de gebruikte zeef te grof was, zat er te veel plantaardig materiaal en residu in het eindproduct. Gebruik je een te smalle zeef, dan verlies je de grote, rijpe harsklieren, en komen er meer onrijpe klieren in de hasj terecht.
Door één enkele zeef te vervangen door verscheidene zeven met verschillende maaswijdtes kon het filterproces verfijnd worden en de hasj zuiverder en krachtiger worden. Onder invloed van westerse reizigers in het tijdperk van de “Hippie en Hasjiesj Trail” gingen de meeste hasj producerende landen over op het gebruik van zeven met verschillende maaswijdtes.
Je kunt nu zeven kopen die speciaal voor de productie van hasj en de extractie van hars gemaakt zijn, en die meestal van 25 tot 200 μm micron in afmeting gaan.
De Pollinator
Het was half november 1994 op de High Times Cannabis Cup in Amsterdam toen Mila Jansen het eerste model van de Pollinator aan de menigte presenteerde.
Hij was oorspronkelijk gebouwd van een oude wasdroger, waarvan het verwarmingssysteem eruit gesloopt was en een zeef om de trommel gewikkeld. Met de Pollinator konden grote hoeveelheden cannabis snel verwerkt worden tot trichomen of kief. De eerste Pollinator die ooit verkocht werd ging naar onze eigen Ben Dronkers.
De Pollinator werd opnieuw ontworpen, waarbij in de loop der jaren verschillende belangrijke verbeteringen werden aangebracht. Hij stelt mensen in staat hun toppen te verwerken en te trimmen en toch een behoorlijke kwaliteit hasj te krijgen in ongeveer 10-15 minuten.
Vanwege haar bijdrage aan de hasjcultuur kreeg Mila de bijnaam “The Hash Queen“. Ze documenteerde haar ondernemingen in een boek getiteld “How I Became The Hash Queen“.
Gerelateerd artikel
Ice-o-lator zakken, bubbelzakken, en ijswater-extractie
Een paar jaar nadat de Pollinator in de cannabisgemeenschap geïntroduceerd werd, creëerde Mila Ice-o-lator zakken. Dit waren nylon zakken met een aangehechte zeef op de bodem, die de trichomen uitfilterden die naar de bodem zonken, terwijl de rest van het plantmateriaal in de zak bleef.
Het proces en de techniek werden later geperfectioneerd door Marcus “Bubble man” Richardson en werden de basis van de ijswater hasj productie. Hij bracht openingen van verschillende grootte in de zeef aan en voegde meer zakken toe. Die “opgewaardeerde” zakken worden vaak “bubble bags” genoemd en de op die manier geproduceerde hasj – “bubble hash“.
Bubbelzakken zijn gewoon stoffen zakken met mazen van verschillende grootte aan de onderkant. De zakken werken volgens hetzelfde principe als zeven van verschillende maaswijdtes, maar gebruiken water om de harsklier aan het materiaal te onttrekken. Na inzameling wordt de kief gedroogd voor hij samengeperst wordt.
Er zijn veel verschillende merken, fabricaten en modellen, maar ze werken allemaal op dezelfde manier. Zakken met gaas aan de zijkanten zijn beter omdat ze meer materiaal doorlaten.
Bubbleator
De Bubbleator is in wezen een mini-wasmachine waar je je cannabis in doet. Door het materiaal te draaien en te roeren wordt het scheidingsproces van water en ijs aanzienlijk vergemakkelijkt.
Het materiaal binnenin is een waszakje, dat de cannabis op niet verstorende wijze roert. Dit maakt een uitzonderlijke trichomenextractie mogelijk zonder je plantmateriaal te vernietigen.
Gerelateerd artikel
Dus, hoe maak je hasj?
Er zijn twee traditionele methoden om hasj te maken:
- Het wrijven van de planten met de handen; zo worden met de hand gewreven hasj en charas gemaakt.
- Droog zeven, waarbij de cannabis door een of meer fijne zeven wordt gezeefd. Zo worden droog-zeef hasj, kief, hars, ijswater, en bubbel-hasj gemaakt.
Bij het werken met trichomen, kief, of hasj is het altijd verstandig om in een koelere omgeving te werken. Lagere temperaturen voorkomen dat de harstoppen smelten en dat de meest vluchtige stoffen, zoals terpenen, ontsnappen.
Door je cannabis een nacht in de vriezer te leggen, kun je meer kief extraheren. De trichomen zullen brozer worden en gemakkelijker loskomen, of ze nu droog gezeefd worden of met ijswater geëxtraheerd worden. Het is echter niet nodig je materiaal tussen de gangen door weer in de vriezer te stoppen.
Hoe maak je charas?
Het belangrijkste verschil tussen charas en alle andere soorten hasj is dat het gemaakt wordt van levende planten, niet van gedroogd materiaal. Charas wordt in heel Noord-India, Pakistan en Nepal nog steeds traditioneel met de hand gewreven.
Wat je nodig hebt:
- Schone handen
- Planten die ongeveer 2-3 weken tegen het einde van de bloei zijn
- Een mes om te helpen de hars af te schrapen
Maak charas in 5 stappen:
- Je begint met het wegplukken van de grotere bladeren en het lichtjes snoeien van de toppen. Hoe meer bladmassa je verwijdert, hoe beter.
- Leg een top of een paar kleinere toppen tussen je handpalmen, druk zachtjes, en wrijf je handen langzaam tegen elkaar. Beweeg de top langzaam op en neer, wrijvend van boven naar beneden. Je moet in het begin niet te veel druk uitoefenen of te snel wrijven, want dan vallen de harsklieren eraf. Hoe langzamer het proces verloopt, hoe beter de kwaliteit van je charas zal zijn.
- Het wrijven in combinatie met je lichaamswarmte zal de harsklieren in de toppen losmaken, en de trichomen zullen langzaam aan je handpalmen beginnen te kleven. Het helpt als je langzaam de snelheid opvoert en geleidelijk meer druk uitoefent. Wees niet te ruw, want je wilt je top niet breken. Het is aan te bevelen te blijven wrijven zolang er hars wordt onttrokken.
- Zodra er geen hars meer uit de top komt, leg je hem in je handpalm en druk je er met je andere duim in. Dit zal de resterende hars eruit halen. Herhaal dit proces tot je geen toppen meer hebt om te wrijven of tot je genoeg charas hebt.
- Als je klaar bent, zijn je handen bedekt met kleverige, harsachtige trichomen, die je er nu alleen nog maar af moet schrapen. Als je je handen tegen elkaar wrijft, zullen de meeste stukken zich aan elkaar binden. Met een groter stuk kun je de kleinere brokjes opnemen die nog aan je handpalmen vastzitten. Als je handen schoon zijn, en je de charas aan elkaar hebt geplakt, is het klaar voor gebruik – veel plezier!
Het wrijven van charas is langzaam en inspannend werk, en het wrijven van 5 tot 8 gram zou als een behoorlijke dagtaak beschouwd worden. Charas is zo belangrijk en wijdverbreid in gebruik dat er zelfs een eigen standaardeenheid voor bestaat, de tola, die 11,7 gram weegt.
Bij het trimmen van toppen blijft de hars zowel aan je handen en vingers als aan de schaar kleven. Als je het eraf schraapt en opvangt, krijg je een op charas lijkend product. Het wordt vaak “vingerhasj” of “schaarhasj” genoemd en bevat hars vermengd met veel onzuiverheden. Maar na een lange dag trimmen is het een leuke beloning!
Hoe maak je droog-zeef hasj?
Drooggezeefde hasj wordt van oudsher geproduceerd in hasjproducerende streken als Afghanistan, Marokko en Libanon. Onder westerse invloed hebben verschillende formaten de plaats ingenomen van één enkele zeef.
Droog zeven gebeurde traditioneel door een fijne zeef in een emmer of bak te leggen, het gedroogde en gemalen materiaal erop te leggen en af te dekken. Vervolgens ging men over tot het slaan op de zeef met stokken gedurende 15-20 minuten. De procedure werd herhaald zolang er kief opgevangen werd.
Gerelateerd artikel
Hoe maak je hasj op de ouderwetse manier?
- Een fijne zeef, een zeefdoek, of een gaas, liefst een paar van verschillende formaten
- Cannabistoppen, of trim
- Een vel bakpapier
- Een met plastic bedekte kaart om de hars te schrapen
- Een borstel
Maak droog-zeef hasj in 5 stappen:
- Leg eerst je toppen of bronmateriaal een nacht in de vriezer. Door je toppen te bevriezen komen de harsklieren gemakkelijker los.
- Spreid bakpapier uit over je werkoppervlak en leg er je zeef op. Als je meerdere zeven gebruikt, leg ze dan op elkaar in volgorde van maat, met de kleinste op de bodem.
- Leg je toppen op de zeef en spreid ze gelijkmatig uit. Leg er niet te veel tegelijk op, want het is beter om het in kleinere hoeveelheden te doen. Schud de toppen in het begin niet te veel om, en tik lichtjes tegen de zijkanten van de zeef.
- De eerste opgevangen partij is de beste kwaliteit, daar de kief die uit de kleinste zeef wordt opgevangen van de hoogste kwaliteit is. Sommige mensen houden de passages of zeefmaten graag apart, en anderen combineren ze graag; het is aan jou wat je verkiest. Als je het materiaal uit de verschillende zeven combineert, wordt het eindproduct een rijkere, “volle plant”-ervaring.
- Bij de tweede passage schud je je materiaal iets meer. Tik dus nu op de toppen zelf en oefen wat druk uit. Wrijf en schud ze zachtjes op de bovenste zeef. Forceer het materiaal op de zeef niet, want dit zou onzuiverheden met je kief kunnen vermengen. Je moet dit proces herhalen zolang de hars opgevangen wordt. Elke nieuwe doorgang zal echter van mindere kwaliteit zijn.
Om de hars van de zeven en het oppervlak te halen, kun je een plastic kaart gebruiken en de kief gewoon opkrabben. Je kunt ook een borstel gebruiken om de overgebleven stukjes te helpen opnemen. Afhankelijk van de maaswijdte van je zeven, het aantal passages, en de kwaliteit van het bronmateriaal is 10-15% van het retourgewicht een goede waarde.
Hoe maak je hasj van kief?
Als je eenmaal je kief verkregen hebt, hetzij door droog zeven, hetzij door waterextractie, moet je alle harstoppen samenpersen om er hasj van te maken. Er zijn een paar technieken om dit te doen; de meest geschikte en gemakkelijkste is waarschijnlijk die welke wijlen Master Hashishin Frenchy Cannoli gebruikte.
Wat je nodig hebt:
- Een fles van 1 à 2 liter gevuld met kokend water
- Een ziplock-zakje of niet-klevend, doorzichtig vel plastic papier
- Kief
- Keukenhandschoenen
Doe eerst je kief in het ziplock-zakje en begin er dan zachtjes overheen te rollen met de fles met kokend water. Kokend water is de ideale temperatuur voor decarboxylering en is voldoende om de harstoppen samen te laten smelten.
Als je de waterfles eenvoudig op de zak plaats, zonder er gewicht aan toe te voegen, zal de hars smelten. Als je een heldere, doorzichtige fles gebruikt, kun je dit zien. De fles kan een beetje heet worden, dus het is aan te raden een paar keukenhandschoenen te gebruiken.
Gebruik de fles als deegroller, oefen druk uit en rol over het zakje, je zult zien dat de kief aan elkaar gaat kleven en donkerder van kleur wordt. Als je het aan één kant gelijkmatig gerold hebt, wat meestal 5-10 minuten duurt, draai je het zakje om en herhaal je het proces.
Telkens als je druk uitoefent op de ene kant, zie je aan de andere kant lichtere stukjes naar buiten komen. Het is meestal aan te bevelen dit proces 3 keer te herhalen. Wanneer het water in je fles is afgekoeld, vervang je het door vers kokend water.
Bij het rollen van kief is het de bedoeling dat je alle membranen van de trichoomkoppen kapot maakt en ze tot een massa bijeenvoegt. Het is belangrijk de kief gelijkmatig te verdelen om dezelfde dikte te krijgen. Een goede leidraad is de kleur van de hasj, die helemaal egaal moet zijn.
Je kief moet nu tot een mooie donkere hasj geperst zijn. Je kunt het tot een bal rollen of tot een blok persen, en het is klaar voor consumptie.
Gerelateerd artikel
Hoe maak je ijswater (isolator) of bubbel hasj?
IJswater of bubbel hasj werkt bijna hetzelfde als het gebruik van verschillende zeven, maar het water wordt gebruikt om de hars te extraheren en te verzamelen. Naarmate je je materiaal meer en meer roert, gedurende langere perioden terwijl je er water doorheen laat lopen, is het mogelijk meer hars op te vangen dan bij droog zeven.
Het eerste historische verslag van het gebruik van water om cannabishars op te vangen komt uit “The Cultivation and Use of Ganja, Ganja as an Article of Commerce, 1893 pag. 7-8.“. Het verslag vermeldt dat de charas die in de buurten van Hirát en Perzië werd geproduceerd soms tot een homogene massa werd gesmolten met behulp van warm water.
Het vermeldde ook dat het water “het middel vrij maakte van plantaardige haren en bladfragmenten,” waardoor het een “zachtere consistentie kreeg… zuiverder en krachtiger dan charas uit andere Trans-Himalayaanse districten”.
Veel liefhebbers van cannabis hebben in het verleden geëxperimenteerd met verschillende extractiemethoden, waarbij ze allerlei concentraten en extracten maakten. Maar pas met de uitvinding van “bubble bags” nam ijswater hasj echt een hoge vlucht.s
Wat je nodig hebt:
- Twee emmers
- Cannabistoppen, of trim
- Verschillende maten “bubble bags”.
- IJs en water
- Bakpapier
- Iets om het mengsel te roeren, een houten lepel of een elektrische verfmenger
- Ethanol alcohol van levensmiddelenkwaliteit
- Zeef
Maak ijswater-hasj in 5 stappen:
- Begin met het invriezen van je materiaal gedurende een nacht. Net als bij droog zeven helpt dit om de harstop gemakkelijker uit het materiaal los te maken. IJs aan het water toevoegen helpt ook.
- Doe je zakjes op volgorde van grootte in elkaar, met de kleinste onderin en de grootste bovenin. Wikkel de zakken over de emmer en maak ze vast op hun plaats.
- Doe je cannabis in de andere emmer, voeg een flinke hoeveelheid ijs toe, en dompel het materiaal helemaal onder in het water. Roer het mengsel ongeveer 10-15 minuten.
- Giet het mengsel voorzichtig in de andere emmer met de bubbelzakken en laat het nog eens 10-15 minuten zitten. Wat overblijft is kief van wisselende kwaliteit, en net als bij droog zeven zal er in de onderste zak de beste kwaliteit zitten en in de bovenste zak de mindere.
- Haal elke zak er voorzichtig uit en verwijder de kief die je verzameld hebt. Je kunt bij elk zakje nog wat ijs en water doen, het een beetje schudden, en het laten uitlekken voor je het zakje eruit haalt. Zo kun je de overgebleven hars opvangen.
Herhaal dit proces zolang je hars verzamelt, en net als bij droog zeven zal de eerste gang de beste kwaliteit opleveren. Zorg er altijd voor dat je zeven schoon zijn, en het is aan te bevelen ze telkens na een bewerking met water te reinigen. De onderste zeef is te fijn en kan gemakkelijk verstopt raken. Week hem daarom eerst en maak hem schoon met alcohol.
Als je je kief verzameld hebt, moet je het drogen. Ook hier houden sommigen ervan verschillende maten te mengen, en anderen houden ze liever apart. Neem je hars en laat het door een zeef gaan. Hierdoor wordt het in kleinere stukjes gebroken, die je gelijkmatig over een vel bakpapier moet uitspreiden. Hoe beter je het uitspreidt, hoe beter de hars zal drogen. Het is dus aan te bevelen om meerdere vellen papier te gebruiken in plaats van ze samen te proppen.
Voor optimale omstandigheden om hars en hasj te drogen heb je een kamer nodig met een stabiele temperatuur van 12°C en een luchtvochtigheid van 35%. Drogen is van cruciaal belang voor het maken van ijswater-hasj van hoge kwaliteit, en stabiele en goede omstandigheden zijn essentieel. Afhankelijk van je bronmateriaal duurt het 5-15 dagen om kief te drogen.
Eenmaal gedroogd kun je dezelfde methode gebruiken als hierboven om je kief tot hasj te persen.
In plaats van een emmer te gebruiken en het met de hand te mengen, kun je een draagbare mini-wasmachine gebruiken.
Leg je materiaal eenvoudig in de wasmachine, vul hem met ijs, en giet er dan water in om het materiaal helemaal te verzadigen. Naarmate je je wasbeurten herhaalt, zal het ijs beginnen te smelten, en zul je uiteindelijk meer ijs moeten toevoegen om de temperaturen koud te houden.
Als alternatief kun je een vriesdroger gebruiken om je hars of hasj te drogen. Voor “houdbare” condities, zodat je het jarenlang kunt bewaren zonder dat het gaat schimmelen, moet je eindproduct een wateractiviteit van 0,60% hebben.
Als je met “vers ingevroren” of gedroogd materiaal begint, laat het dan eerst een paar minuten weken voor je het begint te roeren. Zo kan het materiaal rehydrateren, wat de extractie van de hars wat gemakkelijker maakt.
Wanneer kun je je planten het beste oogsten om er hasj van te maken?
Bij het oogsten van cannabisplanten voor hasj moet je je planten over het algemeen 10 tot 15 dagen langer laten rijpen dan bij het oogsten voor bloemen. Die extra tijd is nodig om de hars in de trichomen volledig tot ontwikkeling te laten komen.
Kijkend naar je plant betekent dit dat de stempels bruin geworden zijn en beginnen er af te vallen, en dat het schutblad erg mollig is. Een betere manier is natuurlijk om de trichomen zelf van dichterbij te bekijken.
De trichomen van dichterbij bekeken
Naarmate de planten rijper worden, veranderen de trichoomklieren van kleur, van doorzichtig naar troebel wit en amberkleurig. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, althans als het gaat om het maken van goede hasj, zeggen de kleur en de grootte van de klier niet veel over de rijpingsfase van de harsklieren.
De kleur van de klieren hangt af van de genetica en de lichtbron. De verandering in de kleur van de trichomen wijst op de “rijping” van de cannabinoïden en de afbraak ervan. Dit komt niet noodzakelijk overeen met de rijpheid van de harsklieren zelf.
Harsklieren op cannabisplanten worden gevormd om de plant te beschermen en het stuifmeel te vangen. Ze zijn niet afhankelijk van de bloeicyclus zelf. Maar hoe dichter je bij de piek van de bloeicyclus komt, hoe meer hars er zich in de trichoomklieren zal vormen.
De harsklieren komen aan de steel vast te zitten op dezelfde manier als de oude vruchten of bladeren aan de tak vast komen te zitten, abscissie genaamd. De beste aanwijzing voor de rijpheid van de harsklieren is de omvang van de abscissie. Hoe rijper de klier wordt, hoe kleiner de abscissie. Wanneer de klieren volgroeid zijn, vallen ze af, net als oude vruchten of bladeren.
Gerelateerd artikel
Wacht, hoe zit het met shatter, wax, hars, en de rest van de bende?
Wel, met alle respect voor onze Amerikaanse vrienden, maar voor de rest van de wereld betekent hasj iets anders. Denk aan het begrip “American football”, waar voetbal voor de rest van de wereld iets anders betekent; hetzelfde geldt voor hasj.
Dat wil niet zeggen dat al deze producten niet geweldig, sterker en schoner zijn, maar ze zijn niet de traditionele vorm van hasj maken. Veel hasjtradities zijn duizenden jaren oud, en sommige zijn zo ingebed in de dagelijkse samenleving, wat illustreert hoe invloedrijk, en belangrijk de oorspronkelijke hasjcultuur was.
De cannabiscultuur en de cannabisindustrie zijn niet nieuw, en ze worden nu ook pas weer legaal.
- Disclaimer:Wet- en regelgeving omtrent cannabisgebruik verschilt vaak per land. Sensi Seeds raadt u daarom dan ook aan om de lokale wet- en regelgeving na te gaan. Handel niet in strijd met de wet.
Zeer interessant.