Als de cannabisplant een persoon was en Hollywood zou een film over ‘haar leven’ maken, welke mijlpalen zouden daar dan in voor moeten komen? Wij denken in ieder geval aan deze 10 mijlpalen uit de cannabisgeschiedenis; een historisch verloop met pieken en met dalen. We horen graag aan welke momenten jij denkt.
Het medicinale en recreatieve gebruik van cannabis gaat duizenden tot tienduizenden jaren terug. Allerlei culturen waren en zijn zich bewust van de grote waarde van de plant, maar ondanks (of dankzij) dat zit de wereld al bijna 80 jaar met een hardnekkig verbod opgescheept, geïnitieerd door de Verenigde Staten. Een historisch verloop, met pieken en met dalen.
Als de cannabisplant een persoon was, en Hollywood zou een film over ‘haar leven’ maken, welke mijlpalen zouden daar dan in voor moeten komen? Wij denken in ieder geval aan deze 10. Wat denk jij?
1. Ca. 4.000 v.Chr.: Oudste archeologische vondsten van cannabis
De cannabisplant is een van de oudste, door de mens gecultiveerde planten ter wereld en het bewijs van het vroege gebruik ervan is op diverse plaatsen aangetroffen. De meeste archeologische vondsten wijzen erop dat het eerste industriële en medicinale gebruik van cannabis in China plaatsvond, enkele duizenden jaren voor Christus.
Een van die vondsten werd gedaan tussen de ruïnes van het Xi’an Banpo dorp in de Chinese provincie Shaanxi. Daar werden resten henneptextiel gevonden en aardewerk dat met henneptouw was versierd. Middels radiometrische datering is vastgesteld dat deze culturele relikwieën tot wel 6.000 jaar oud zijn en tot de Yangshao cultuur behoren. Ze dateren uit plusminus 4.115 tot 110 voor Christus, aldus ‘The cultivation and use of hemp in ancient China’ door Xiaozhai Lu en Robert C. Clarke.
Toch is er geen absolute zekerheid. Zo ging men er altijd vanuit dat het gebruik van hennep en cannabis zich pas vanaf het jaar 1.000 na Christus over de rest van de wereld verspreidde. Echter werd in 2007 in Nederland een graf uit de steentijd gevonden met daarin hoogstwaarschijnlijk cannabisresten van ruim 4.200 jaar oud. Het graf heeft kenmerken van de Klokbekercultuur en dateert uit de periode 2.459 tot 2.203 voor Christus.
Kortom, hoe het nu precies zit is niet helemaal duidelijk. Wel geven deze en vele andere referenties aan dat cannabis al duizenden jaren industrieel en medicinaal wordt gebruikt.
Gerelateerd artikel
2. 2.700 v Chr.: Eerste referentie van cannabis in de lectuur
De Chinese keizer Shen-Nung (ca. 2.700 v.Chr.) staat bekend als de vader van de oude Chinese Geneeskunde.
Hij was een boer die bezorgd was over de kwalen die met zijn harde werk gepaard gingen, en zocht daarom naar middelen om die te voorkomen of te genezen.
Volgens de legende experimenteerde Shen-Nung met diverse soorten gif om vervolgens het tegengif te testen. Op basis van zijn ervaringen schreef hij de medische encyclopedie ‘Pen Ts’ao’. Deze bevat een lijst met honderden soorten medicijnen verkregen uit plantaardige, dierlijke en minerale bronnen. Ook cannabis, ‘ma’, staat op deze lijst.
Echter was Shen-Nung ook een mythisch figuur; de Goddelijke Boer die volgens diverse legendes een transparant lichaam had, soms verscheen met het hoofd van een os, een bronzen voorhoofd had en een schedel gemaakt van ijzer. Het is goed mogelijk dat monniken het ontstaan van de Chinese Geneeskunde eeuwen later aan Shen-Nung toekenden, om deze belangrijke persoon in de Chinese geschiedenis meer status te geven.
3. 1937: Het cannabisverbod in de VS via de Marihuana Tax Act
Begin 1900, tijdens de industriële revolutie, waren met name de papier- en fossiele brandstofindustrie niet gebaat bij hennep omdat het een gevaar vormde voor hun billion dollar businesses.
Middels een sterke lobby probeerden partijen als Andrew Mellon van investeerdersbank de Mellon Bank en de Gulf Oil Corporation, het petrochemische bedrijf DuPont (waar Mellon veel in investeerde) en William Randolph Hearst, eigenaar van de grootste krantenketen in de VS, het gebruik van hennep te stoppen. Hierbij werd ook het populairder wordende genotsmiddel cannabis zwart gemaakt om beide planten in een kwaad daglicht te zetten. De krantenketen van Hearst was daarbij een goed propaganda-instrument.
In 1935 kreeg Anslinger Herman Oliphant van het ministerie van Financiën opdracht om in het geheim aan een wetsvoorstel te werken dat gemakkelijk door zowel het congres als het hof geaccepteerd kon worden. In 1937 kwam het Federal Bureau of Narcotics, dat onder dit ministerie viel, met de ‘Marihuana Tax Act of 1937’ waarmee een belasting kon worden geheven op de verkoop van cannabis en overtreders konden worden bestraft met een boete of gevangenisstraf.
Anslinger kleedde het voorstel aan als een wetsvoorstel voor belastinginkomsten en introduceerde het direct bij het House Ways & Means Committe (het Comité van Middelen en Wegen van het Huis van Afgevaardigde). Hierdoor kon het voorstel meteen bij het Huis van Afgevaardigden worden geïntroduceerd, zonder dat het nog door allerlei andere comités zou worden beoordeeld. Daarbij kende dit comité een bondgenoot van DuPont, de heer Robert Doughton.
Ondanks enkele protesten, onder meer van de American Medical Association (AMA; Amerikaanse Vereniging van Medici) passeerde het wetsvoorstel het Senate Finance Committee (het Financiële Comité van de Senaat) waar eveneens een DuPont bondgenoot zat, Prentiss Brown. Dit comité gaf zijn goedkeuring waardoor het voorstel werd aangenomen.
In datzelfde jaar vroeg DuPont patent aan op een nieuwe stof: nylon. Ook hier had Andrew Mellon zwaar in geïnvesteerd.
4. 1964: Het THC-molecuul voor het eerst geïsoleerd en gesynthetiseerd
Op 22 oktober 2014 werd in de Franse stad Straatsburg de 3e editie van het UFCM iCare symposium gehouden; een symposium over het gebruik van cannabinoiden in medicijnen. Tijdens deze bijeenkomst was professor Raphael Mechoulam eregast, en dat had een hele goede reden.
Precies 50 jaar geleden was hij, samen met professor Yechiel Gaoni en een team onderzoekers, verantwoordelijk voor het isoleren en synthetiseren van het tetrahydrocannabinol (THC) molecuul, het psychoactieve bestanddeel in cannabis.
Dit moment in de geschiedenis vormt de start van cannabinoiden-onderzoek zoals we dat nu kennen en inspireerde vele andere onderzoekers om het voort te zetten.
5. 1976: Het gedoogbeleid in Nederland
Op 1 november 1976 is in Nederland een nieuwe Opiumwet van kracht geworden waarmee de decriminalisering van cannabis een feit werd. Een revolutionaire gebeurtenis in de wereld, want Nederland maakte daarmee als eerste land een onderscheid tussen soft- en harddrugs.
Het land kampte in de jaren ’70 van de vorige eeuw met een serieus heroïneprobleem. Met name hoofdstad Amsterdam werd overladen met goedkope heroïne wat tot grote problemen leidde. Ook het gebruik van cannabis, en dan met name hasj, werd steeds populairder maar dit leidde nauwelijks tot problemen. Het rapport ‘Touwtrekken om hennep’ uit 1972 concludeerde dan ook dat verantwoord gebruik van cannabis heel goed mogelijk is, zo bleek uit de praktijk, en daarmee vergelijkbaar is met het gebruik van alcohol en tabak.
Het toenmalige kabinet stelde zichzelf dan ook het doel om cannabis zo snel mogelijk uit de sfeer van het strafrecht te halen en volledig te legaliseren. De overheid besefte dat legalisatie, wegens internationale verdragen, een langdurig traject is, maar decriminaliseerde het cannabisgebruik wel alvast.
In 1980 publiceerde het Openbaar Ministerie nieuwe richtlijnen voor de kleinhandel in cannabis. Deze richtlijnen maakten het gedogen van cannabisverkooppunten, de coffeeshops, mogelijk. De volgende stap, legaliseren, is uitgebleven.
Een belangrijk persoon in dit verhaal is oud-politicus de heer Dries van Agt die daarvoor in 2012 een Cannabis Culture Award ontving.
6. 1985: Grootste zadenbank Sensi Seeds opgericht
In 2015 viert Sensi Seeds met veel trots haar 30-jarig bestaan!
Het ontstaan van Sensi Seeds gaat terug naar 1985, toen de eerste incarnatie van het bedrijf werd gesticht met de naam Sensi Seed Club, ook wel bekend als de Sensi Connoisseurs’ Club. In deze tijd werden de bestaande veredelingsprogramma’s enorm uitgebreid. Oprichter Ben Dronkers en zijn team leverde enorme inspanningen om het ontwikkelen van hybride cannabissoorten te standaardiseren, alsmede het zorgvuldig bijhouden van de plantaardige genealogie en onderlinge relaties.
Om de hybriden te stabiliseren en te fine-tunen, moest het bedrijf heel veel testkweken doen om zo veel mogelijk nageslacht te krijgen. De faciliteiten die dit mogelijk maakten werden in 1985 gerealiseerd, waardoor dat jaar het ware begin van Sensi Seeds markeert plus de start van de cannabiszadenmarkt zoals we die nu kennen.
7. 1996: Californië legaliseert als eerste staat medicinaal cannabisgebruik
Nadat op 5 november 1996 56 procent van de stemmers in Californië ‘ja’ stemde op Proposition 215, was de allereerste Amerikaanse staat die medicinale cannabis legaliseerde een feit. Een historisch feit van ongekende waarde, in een land dat tevens uitvinder is van het cannabisverbod en de War on Drugs.
Een dag na de uitslag werd Proposition 215 effectief waardoor op staatsniveau strafrechtelijke sancties op het gebruik, het bezit en de teelt van cannabis werden opgeheven voor patiënten met een schriftelijke of mondelinge aanbeveling van een arts. Patiënten die zijn gediagnosticeerd met een chronische ziekte waarbij het gebruik van cannabis baat heeft, werden (en worden) wettelijk beschermd op grond van deze wet.
Californië was de dominosteen die de andere steentjes deed omvallen. Op het moment van schrijven hebben 33 staten en Washington D.C. wetten voor het medicinale gebruik van cannabis.
8. 2012: Washington eerste staat die volledig legaliseert
In november 2012 werd Washington de eerste staat in de Verenigde Staten die het bezit en de verkoop van cannabis voor recreatief gebruik legaliseerde.
Dit werd mogelijk nadat de inwoners van deze staat stemden op Initiative 502; een wetsontwerp voor cannabislegalisatie dat met een meerderheid van 56 procent van de stemmen werd aangenomen.
Hoewel op dat moment bijna 20 staten beschikten over wetgeving voor het medicinale gebruik van cannabis, markeert dit moment een hele belangrijke kentering in de geschiedenis van het cannabisverbod; 75 jaar na het instellen van dat verbod door de VS draait de eerste Amerikaanse staat de beslissing terug door nee te zeggen tegen het criminaliseren van burgers voor het bezit, gebruik en cultiveren van cannabis. Een keihard signaal naar de federale overheid, die cannabis nog steeds als een Schedule 1 drug ziet, tezamen met onder meer heroïne.
En de legalisatiegolf zet door. Niet lang na Washington maakt ook Colorado bekend te gaan legaliseren en op het moment van schrijven zijn tevens Washington D.C. en de staten Oregon en Alaska aan de lijst toegevoegd. Men verwacht dat er in 2015 nog meer staten volgen waar onder Arizona, Hawaii en New York.
9. 2013: Uruguay eerste land dat cannabis legaliseert
In 2012 startte José Mujica, de toenmalige president van Uruguay als eerste president ooit een traject om cannabis te legaliseren in zijn land.
Net als vele andere leiders op dat continent concludeerde Mujica dat de War on Drugs heeft gefaald. Het criminaliseren van cannabisgebruikers moet stoppen en daarvoor is een nieuwe strategie noodzakelijk. Landen als Chili, Mexico, Venezuela en Colombia delen deze behoefte, maar Uruguay is vooralsnog het eerste land dat de daad bij het woord voegt.
Dat ging niet zonder slag of stoot. Het anderhalf jaar durende proces kende veel tegenslagen en soms leek het erop dat het hele plan niet zou doorgaan. Maar op dinsdag 10 december 2013 schreef Uruguay geschiedenis door als eerste land ter wereld alle activiteiten omtrent de import, export, kweek, productie, distributie en verkoop van cannabis te legaliseren!
Hoewel dit een legendarische stap vooruit is tegen de wereldwijde criminalisering van cannabis, is het plan 26 oktober 2014 op losse schroeven komen te staan. Na de laatste verkiezingen is Mujica niet herkozen. Gelukkig kreeg zijn partij, Frente Amplio, wel de meerderheid van de stemmen dus de kans is erg groot dat cannabislegalisatie wordt voortgezet in Uruguay.
10. 2014: Amerikaanse president doet uitspraken in het voordeel van cannabis
Hoewel er weinig bekend was over cannabis en het rapport ‘Marihuana, A signal of misunderstanding’ het vermeende gevaar ontkrachtte, verklaarde president Nixon in 1972 dat hij er alles aan zou doen om cannabislegalisatie tegen te houden. Dit was geheel in lijn met zijn oorlogsverklaring tegen drugsmisbruik een jaar eerder; de start van de War on Drugs die tot op heden geen enkel probleem heeft opgelost, meer problemen heeft veroorzaakt en aan duizenden mensen het leven heeft gekost.
Tijdens een interview met Barack Obama dat The New Yorker op 27 januari 2014 publiceerde, gebeurde wat eigenlijk 42 jaar eerder had moeten gebeuren: de Amerikaanse president verklaarde dat hij cannabisgebruik niet gezond acht, maar de drugs niet zo gevaarlijk vindt als sommigen beweren. “Zoals goed is gedocumenteerd, heb ik in mijn jeugd wiet gerookt en ik zie dat als een slechte gewoonte en een ondeugd die niet veel verschilt van de sigaretten die ik als jongeman en tijdens een groot gedeelte van mijn volwassen leven rookte. Ik denk niet dat het gevaarlijker is dan alcohol”.
Ondanks deze inmiddels beroemde uitspraak is cannabis tot op de dag van vandaag nog steeds een Schedule 1 drug.
