Cannabis in Luxemburg: wetgeving, gebruik en geschiedenis

Cannabiswetgeving in Luxemburg

Mag je cannabis bezitten en gebruiken in Luxemburg?

Het bezit en gebruik van cannabis zijn in 2001 gedecriminaliseerd, toen de overheid de drug classificeerde als een stof in categorie B. Als je nu wordt aangehouden met een kleine hoeveelheid cannabis voor persoonlijk gebruik krijg je geen gevangenisstraf, maar mogelijk wel een boete tussen de 250 en 2500 euro.

In sommige gevallen worden nog wel gevangenisstraffen uitgedeeld, bijvoorbeeld als de betreffende persoon cannabis gebruikt in een school of in de aanwezigheid van minderjarigen. Als de gebruiker laat zien dat hij stappen onderneemt om hulp te krijgen, door bijvoorbeeld aan een afkickprogramma deel te nemen, kan de straf of boete worden verlaagd.

Maar deze wet gaat binnenkort veranderen. Aan het einde van 2018 maakte de Luxemburgse coalitieregering bekend dat recreatief cannabisgebruik volledig wordt gelegaliseerd en dat de nieuwe wet naar verwachting in 2023 van kracht wordt.

De drie betrokken politieke partijen (de democratische partij, de socialistische arbeiderspartij en de groenen) kondigden daarnaast aan dat ook de commerciële distributie van cannabis wordt gelegaliseerd. En ondanks dat Luxemburg maar klein is, kunnen mensen uit de omliggende Europese landen zoals Frankrijk, België en Duitsland moeiteloos de grens oversteken. Daarmee ontstaat een potentiële afzetmarkt voor cannabis van zo’n 10 miljoen mensen in plaats van slechts 600.000.

Toen premier Xavier Bettel bekendmaakte dat recreatief cannabisgebruik wordt gelegaliseerd (tegelijk met de verhoging van het minimumloon en introductie van gratis openbaar vervoer), zei hij: ”als het goed gaat met het land, moeten de mensen daarvan profiteren.”

Plannen voor de toekomst

In januari 2020 maakte de Luxemburgse regering het eerste concept voor legalisatie bekend.  

Hieronder volgt een greep uit de voorgestelde voorschriften:

• Gebruikers moeten 18 jaar of ouder zijn
• Ze mogen tot 30 gram cannabis per maand kopen
• In openbare ruimtes is consumptie verboden
• De cannabis moet in Luxemburg geproduceerd zijn
• Verkopers moeten een verkoopvergunning hebben
• De cannabis mag niet in de buurt van een school verkocht worden

Mag je cannabis verkopen in Luxemburg?

Momenteel maakt de wet geen onderscheid tussen kleinschalige cannabishandel en grootschalige smokkel. De gevangenisstraffen zijn voor beide vergrijpen gelijk, namelijk een tot vijf jaar, en je kunt daarnaast ook nog een boete krijgen.

De straf wordt verhoogd naar vijf tot tien jaar als de drug ernstige schade heeft toegebracht aan iemands gezondheid. Als de drug verantwoordelijk is voor iemands dood wordt de straf verder opgehoogd naar vijftien tot twintig jaar.

Wat betreft de nieuwe wetten?

In januari 2020 gaf de regering enige inzage in hun plannen, met de mededeling dat in eerste instantie slechts 14 verkooppunten cannabis mogen verkopen, met beperkte openingstijden van 12 tot 20 uur. Ook moet de verkoper ervoor zorgen dat de cannabis niet in of nabij het pand wordt geconsumeerd.

Deze inzichten zijn momenteel echter nog provisorisch en tot dusver is nog niets in de wet vastgelegd.

In de coalitieovereenkomst staat in ieder geval expliciet dat de opbrengst van de cannabisverkoop wordt gebruikt om verslavingspreventie te financieren en de bevolking bewust te maken van de risico’s van cannabismisbruik.

Mag je cannabis telen in Luxemburg?

Op dit moment is cannabisteelt nog illegaal in Luxemburg. De komende wetswijzigingen zouden echter kunnen betekenen dat het kweken van kleine hoeveelheden cannabis voor persoonlijk gebruik legaal wordt.

De overheid heeft nog niet laten weten of dat inderdaad het geval is. Ook zijn er nog geen details bekend over de nieuwe wetten, bijvoorbeeld met betrekking tot hoe de planten mogen worden gekweekt en wat het maximumaantal planten zou zijn.

In de 250 pagina’s dikke coalitieovereenkomst, waarin ook de nieuwe cannabiswetgeving is opgenomen, wordt expliciet de cannabisproductie genoemd. Dit geeft aan dat Luxemburg van plan is om zelf cannabis te gaan produceren, in plaats van het uit het buitenland te halen.

Is CBD legaal in Luxemburg?

Je kunt CBD legaal kopen, verkopen en gebruiken in Luxemburg, zolang het niet meer dan 0,3% THC (de stof die zorgt voor de high) bevat.

De verkoop van CBD wordt niet gereguleerd, maar dat zal naar verwachting veranderen op het moment dat cannabis wordt gelegaliseerd.

Mogen cannabiszaden naar Luxemburg verstuurd worden?

Op het moment van schrijven zijn cannabiszaden legaal in Luxemburg zolang ze niet worden gebruikt om planten te telen. Maar de komende veranderingen van de wet zal dit waarschijnlijk veranderen, zeker als het kweken van kleine hoeveelheden voor persoonlijk gebruik wordt gelegaliseerd.

Medicinale cannabis in Luxemburg

Hoewel Sativex als sinds 2012 verkrijgbaar is in Luxemburg, werd cannabis pas in 2017 gelegaliseerd voor medicinale doeleinden door premier Bettel. Het land bevindt zich sindsdien in een pilotfase.

Volgens de Luxembourg Times werd in het eerste kwartaal van 2019 zeven kilo cannabis aan patiënten voorgeschreven door Luxemburgse artsen, en werden 120 personen behandeld met producten die THC bevatten. Hoewel de vraag groter is dan verwacht, vinden sommige critici dat het programma verder moet gaan, en ook aandoeningen als HIV moet omvatten.

Een woordvoerder van het ministerie van volksgezondheid zei daarover: ”Er moet eerst een evaluatie worden uitgevoerd van het aantal betrokken patiënten en de informatie van de voorschriften voordat we kunnen beslissen over het uitbreiden van het project naar de nationale gezondheidszorg.”

Er zijn zorgen geuit over de beschikbaarheid. Aanvankelijk was medicinale cannabis alleen verkrijgbaar bij ziekenhuisapotheken met als gevolg dat patiënten het slechts op vier plaatsen in het land konden krijgen. In 2020 werd de beschikbaarheid uitgebreid tot alle apotheken, om ook mensen op het platteland te kunnen voorzien.

Ook zijn de behandelingskosten een groot probleem. De kosten voor de gezondheidszorg in het land behoren tot de hoogste van Europa en bedragen gemiddeld 5000 euro per persoon. Dat is aanzienlijk hoger dan het Europese gemiddelde van 3000 euro.

Met de introductie van een binnenlandse cannabismarkt zou Luxemburg deze zorgen deels kunnen wegnemen door cannabismedicatie goedkoper te produceren.

Industriële hennep in Luxemburg

Luxemburg heeft een kleine hennepindustrie, wat niet zo verrassend is gezien de omvang van het land. Ten tijde van dit schrijven is er slechts één bedrijf, Cannad’Our, dat hennepproducten op de markt brengt.

Voorstanders zoals Cannamedica dringen erop aan dat de hennepteelt in Luxemburg wordt uitgebreid en lobbyen sinds 2018 voor meer aandacht voor deze industrie.

Goed om te weten

Als je naar Luxemburg afreist (of er nu woont), is het handig om het volgende te weten:

• De gemiddelde kracht van in beslag genomen herbale cannabis in Luxemburg is 0,3 tot 23,8% THC. Hasj is meestal nog sterker met gehaltes tussen de 0 en 34,9%.
• In het afgelopen jaar heeft 9,8% van de jonge mensen in Luxemburg (tussen 15 en 34 jaar oud) cannabis gebruikt.
• Herbale cannabis is de meest in beslag genomen drug in Luxemburg.

Gerelateerd artikel

Cultureel,

Hoe gebruik je een bong

Mark Smith
06 dec 2023

Geschiedenis van cannabis

Het is niet exact bekend wanneer hennep en cannabis in Europa zijn geïntroduceerd. Uit archeologisch bewijs blijkt echter dat hennep werd gebruikt in China en Griekenland. En omdat het ook bekend is dat de Noord-Europese Vikingen het al gebruikten, is de kans groot dat het in die tijd ook al in Luxemburg te vinden was.

In de 17e eeuw was hennep een belangrijk product in Europa. Het werd gewaardeerd om zijn duurzaamheid en beschouwd als de ideale vezel voor touwen en zeilen van schepen. Pas in de 19e eeuw werden mensen zich bewust van de psychoactieve eigenschappen van cannabis.

In buurland Frankrijk namen Napoleons soldaten de plant mee terug naar huis uit Egypte. De Franse intellectuele elite sloeg aan het experimenteren met de drug en zo is die waarschijnlijk ook in Luxemburg terechtgekomen.

Als het eerste land in Europa en een van de eerste landen ter wereld waar recreatief gebruik van cannabis volledig wordt gelegaliseerd is Luxemburg echt vooruitstrevend.

Opvattingen over cannabis

In het verleden waren de regeringen van Luxemburg over het algemeen conservatief, maar het grote publiek heeft liberalere opvattingen. Een goed voorbeeld van liberalisme in actie is petitie 1031 voor het legaliseren van cannabisverkoop in coffeeshops, die door vele duizenden mensen werd ondertekend.

En uit een enquête uit 2018 bleek dat de meerderheid (56%) van de Luxemburgse bevolking voorstander was van de legalisering van cannabis voor recreatieve doeleinden. De coalitieregering luisterde en legalisering in de komende paar jaar is een feit.

Een progressieve aanpak?

De Luxemburgse coalitieregering kondigde de legalisatieplannen aan samen met vele andere landelijke veranderingen, zoals:

• gratis openbaar vervoer;
• een verhoging van het minimummaandloon met 100 euro;
• twee extra vakantiedagen voor iedereen in loondienst (een aanmerkelijke verandering, aangezien de werkweek in Luxemburg al korter is dan in bijvoorbeeld de VS en het Verenigd Koninkrijk).

In veel andere landen wordt dit waarschijnlijk als overmatig progressief beschouwd, maar de Luxemburgse regering heeft goede redenen om aan te nemen dat deze maatregelen effectief zullen zijn. Tussen 2008 en 2018 had het land tweemaal de hoogste productiviteit ter wereld, wat aantoont dat hoge lonen en langer dan gemiddelde vakanties tot nog toe hun effect lijken te hebben.

Het is natuurlijk nog afwachten wat de effecten van de nieuwe cannabiswet gaan zijn op de samenleving als geheel. Maar de tolerantere houding ten opzichte van de wet in het verleden lijkt tot nu toe zijn vruchten te hebben afgeworpen. 

Gerelateerd artikel

Teelt,

Is vers ingevroren cannabis de moeite waard? Waarom zou je dit doen en hoe vries je cannabis in?

Kenny Hall
27 dec 2024

Wat zijn de implicaties voor de rest van Europa?

Het besluit om recreatief cannabisgebruik te legaliseren in Luxemburg kan gevolgen hebben voor andere Europese landen. Zo kan het Zwitserland inspireren om ook hervormingen door te voeren, of wordt in Nederland het nogal onduidelijke gedoogbeleid ten opzichte van cannabisgebruik nog eens onder de loep genomen. Maar ook in Duitsland, waar al vooruitstrevende stappen zijn gezet in de richting van legalisering, kan de invloed van het Luxemburgse besluit voelbaar worden.

De tijd zal uitwijzen of het nieuwe beleid van Luxemburg gevolgen gaat hebben voor de rest van Europa. Met de komst van een nieuwe vorm van regulering lijkt het er in ieder geval op dat de houding ten opzichte van de cannabisindustrie aan het veranderen is.