De rol van vrouwen in de cannabisindustrie heeft de laatste jaren drastische verschuivingen veroorzaakt. Weg zijn de weinig vleiende stereotypen van consumenten en een verouderde door mannen gedomineerde industrie. Daarvoor in de plaats komen steeds meer succesvolle vrouwen die de teugels in handen nemen en de industrie naar nieuwe hoogten leiden.
Vrouwen in de cannabiswereld werden historisch gezien benadeeld. Met veranderende houdingen naar de consument, succesvolle bedrijfsmodellen en veranderende wetgeving, is de rol van vrouwen herzien. Meer dan ooit is het nu van belang dat vrouwen de erkenning krijgen die ze verdienen voor het moderniseren en ‘vervrouwelijken’ van de cannabisindustrie.
Jarenlang is de typische cannabisconsument, in de volksmond een dope of blower genoemd, door de populaire cultuur afgeschilderd als een tamelijk luie jongen en een nietsnut die zich graag te buiten gaat aan zijn verslaving, omringd door zijn maten. Vrouwelijke consumenten zijn daarbij gemarginaliseerd, belachelijk gemaakt en eigenlijk vergeten. Een groot deel van de cannabisindustrie heeft ervoor gekozen mee te gaan in deze seksegerichte benadering om vooral mannelijke consumenten aan te trekken.
Nu op internationaal niveau de ontwikkeling naar legalisatie is toegenomen, beginnen vrouwen eindelijk uit de cannabiskast te komen. Bijgevolg is het gebruik van cannabis door vrouwen in de optiek van de volkscultuur veranderd.
Het wordt steeds gebruikelijker dat vrouwen betrokken raken bij de cannabisindustrie, en we zien nu een grotere aanwezigheid van vrouwelijke belanghebbenden in de cannabisscene. Vrouwen hebben aangetoond dat ze slimme activisten en serieuze marihuanaconsumenten zijn, en hun aanwezigheid kan niet langer genegeerd worden. Eindelijk begint de industrie het belang van vrouwen te erkennen.
Cannabisstereotypen zijn aan het veranderen
Als gevolg van de beeldvorming in de volkscultuur is de cannabissector vaak geassocieerd met bijna uitsluitend mannelijke groepen.
Hoewel er allerlei karikaturen zijn van mannelijke ‘wietrokers’, van Cheech en Chong in de jaren 60 tot de recentere Seth Rogen, zijn vrouwen die van cannabis genieten gemarginaliseerd en belachelijk gemaakt, als ze al genoemd worden. Over het algemeen zijn de voorbeelden van vrouwen uit de 20e eeuw die in films als Annie Hall terloops worden afgebeeld terwijl ze cannabis roken, eerder uitzondering dan regel.
Een groot deel van de cannabisindustrie heeft een eveneens seksistische focus gehad (wat in alle sectoren consequent de norm is geweest) om overwegend mannelijke consumenten aan te trekken. Beurzen hebben de neiging een wildgroei van schaars geklede hostesses te vertonen die promotiemateriaal voor de tentoongestelde producten uitdelen.
In gespecialiseerde tijdschriften staan vaak suggestieve foto’s van in bikini geklede meisjes, omringd door strategisch geplaatste marihuanaplanten en -bladeren, terwijl ze roken uit waterpijpen met fallisch uiterlijk. Het is duidelijk dat een van de gangbare problemen binnen de cannabisscene en -industrie het seksisme is, dat diep ingeworteld is en dat zwaar meespeelt van de etikettering tot de reclame voor de producten.
Vrouwen zijn goed voor de zaken
Er is iets kenmerkends aan de rol van vrouwen in de cannabissector en hun relatie met de cannabisindustrie, waardoor de manier waarop mannen en vrouwen die industrie tegemoet treden de neiging heeft te verschillen. Tot vrij recent hebben vrouwen onopvallend cannabis gerookt en gekweekt. Dit lijkt echter eindelijk te veranderen, nu een toenemend aantal vrouwen zowel activist worden als een prominente rol in de industrie op zich nemen.
Tegelijkertijd is de algemene opvatting over vrouwelijke cannabisgebruikers verruimd. Steeds meer vrouwen hebben laten zien dat ze serieuze consumenten zijn. De marihuana-industrie is het belang gaan inzien van de steun van vrouwen voor een succesvolle legalisatiecampagne.
Niet alleen dat, en bijna even belangrijk: een beroep doen op vrouwen is goed voor de zaken. Veel bedrijven, vooral in de Verenigde Staten, hebben zich ingespannen om vrouwelijke consumenten aan te trekken door hun reclame- en bedrijfsstrategieën aan te passen.
In 2018 opende de tentoonstelling ‘We Are Mary Jane: Women of Cannabis’ in het Hash Marihuana & Hemp Museum in Amsterdam. De tentoonstelling wilde de aandacht vestigen op vrouwen in de voorhoede van de cannabiscultuur, van de oude Chinese godin van de hennep, Ma Gu, tot de pionier van de Nederlandse hasjproductie, Mila Jansen. Tentoonstellingen als deze zijn van groot belang geweest om de perceptie van de rol van vrouwen in de cannabiswereld te veranderen en ruimte te scheppen voor hun specifieke ervaringen.
Gerelateerd artikel
Belangrijke vrouwenfiguren
Al sinds het begin van de jaren 70 is voorvechtster Michka Seeliger-Chatelain actief in de cannabisscene, en ze is een duidelijk voorbeeld van het historisch belang van vrouwen in de cannabiswereld. Als expert op het gebied van hennep en marihuana schrijft Michka regelmatig artikelen en boeken over cannabis die in meerdere talen vertaald zijn. Ze is ook de oprichtster van uitgeverij Mama Éditions.
Michka, bekend als de ‘Grande Dame van Cannabis’, werd onderscheiden door Sensi Seeds met haar eigen speciale soort, waarmee haar iconische status als sleutelfiguur in de hele cannabiscultuur bevestigd wordt.
In de niet zo verre toekomst zullen vrouwen de belangrijkste consumenten van op cannabis gebaseerde producten worden. Het streven is om voorgeschreven medicijnen te vervangen door cannabis, zoals kalmerende middelen, antidepressiva en slaappillen, die op grote schaal door vrouwen worden gebruikt.
Het ziet er ook naar uit dat ze de groei van de markt voor welzijnsproducten zullen stimuleren. Maar om met succes toegang te krijgen tot de vrouwelijke markt, zal de industrie vrouwen die nog geen cannabisproducten hebben geprobeerd ervan moeten overtuigen om het traditionele beeld van cannabisconsumenten als ‘luie mannen’ te doorbreken.
Stereotypen weerleggen
Het gebruik van drugs in het algemeen, en van cannabis in het bijzonder, betekent niet hetzelfde voor mannen en vrouwen en het wordt ook niet in hetzelfde licht bekeken. Voor mannen wordt het gebruik van cannabis gezien als een natuurlijk, gezellig en cultureel aanvaardbaar tijdverdrijf. Voor vrouwen houdt het een trotsering van de heersende culturele normen in.
Traditioneel zijn vrouwen meestal de voornaamste verzorger of ouder, wat leidt tot kritiek rond het aanmoedigen van het gebruik van middelen in het bijzijn van kinderen. Zelfs voor vrouwen die geen kinderen hebben, bestaat er nog steeds een hardnekkig stigma rond het gebruik van cannabis.
De Spaanse organisatie REMA (Netwerk van Anti-prohibitionistische Vrouwen op het gebied van Drugs) werkt samen met het Departement van Gezondheid van de Generalitat de Catalunya om de thematiek van moederschap en cannabis te onderzoeken. Het doel van het onderzoek is de stemmen van vrouwen van verschillende leeftijden, afkomst en persoonlijke trajecten in het onderzoek te betrekken om een beeld te geven van een scala aan ervaringen met moederschap en cannabis.
Zolang marihuana illegaal is zullen de meeste vrouwen, en vooral moeders, die cannabis roken discreet en voorzichtig te werk blijven gaan. En die dreiging is maar al te reëel. In veel westerse landen kan, als een vrouw schuldig wordt bevonden aan het overtreden van de wet met betrekking tot cannabis, dit een negatieve invloed hebben op haar aanspraak op de voogdij over haar kinderen.
Als mensen erachter komen dat je een vrouwelijke cannabisgebruiker bent, zullen veel vrienden en familieleden met een beschuldigende vinger naar je wijzen en je gewoonte stigmatiseren. Helaas is in de meeste gevallen het gebruik alleen al voldoende om deze vijandigheid teweeg te brengen.
Uit de cannabiskast komen
Of culturele voorstellingen van marihuanarokers de keuzes van vrouwen nu beïnvloed hebben, of dat deze slechts het echte leven weerspiegelen, feit blijft dat veel meer mannen dan vrouwen cannabis consumeren. In de Verenigde Staten zijn er bijna twee keer zoveel mannen als vrouwen (9,6% tegenover 5%) die regelmatig marihuana gebruiken, volgens een Nationale Enquête over Druggebruik en Gezondheid in 2012.
Evenzo heeft 48% van de mannen ten minste eenmaal cannabis uitgeprobeerd, terwijl slechts 34% van de vrouwen hetzelfde heeft gedaan, volgens een Gallup-onderzoek in 2016.
Volgens het Europees Waarnemingscentrum voor Drugs en Drugsverslaving (EWDD) is cannabis in de EU de meest gebruikte illegale drug in alle leeftijdsgroepen. De gegevens wijzen erop dat er meer mannelijke dan vrouwelijke cannabisgebruikers zijn, hoewel het verschil kleiner lijkt te worden. Afhankelijk van de specifieke leeftijdsgroep en het geslacht verschilt de prevalentie van cannabisgebruik enorm van land tot land.
In de Verenigde Staten is recreatieve cannabis momenteel legaal in 15 staten en in het District of Columbia. In 16 andere staten en op de Amerikaanse Maagdeneilanden is het gedecriminaliseerd. Culturele verschillen lijken samen met het verbod af te nemen.
Vrouw en Cannabis in de volkscultuur
Er zijn steeds meer TV-series en films waarin het onderwerp cannabis openlijk besproken wordt, zoals in de serie Weeds, of waarin vrouwen worden afgebeeld die cannabis consumeren als deel van hun dagelijks leven, zoals bij de dames in Sex and the City. Deze voorstellingen laten steeds meer het typische stereotype van de ‘blower’ achter zich.
De debatten gaan niet langer over cannabis op zich, maar eerder over de redenen waarom mensen ervoor kiezen het te gebruiken. Zo wijzen ze erop dat er onder groepen van mensen die voor het eerst gebruiken, diegenen die af en toe consumeren, en zelfs dagelijks, mensen zijn van alle rangen en standen.
Zoals de enorm succesvolle serie High Maintenance aantoont, wordt high worden van cannabis niet langer gezien als iets dat een personage cool, dom of onverantwoordelijk maakt. Heel eenvoudig is het gewoon iets dat mensen doen, ongeacht geslacht en persoonlijkheid.
Nu de beweging voor legalisering aan kracht wint, beginnen vrouwen eindelijk uit de cannabiskast te komen. Veel bekende of publieke persoonlijkheden hebben hun cannabisgebruik of hun standpunt vóór legalisering bekendgemaakt, waaronder breed uitgemeten opmerkingen van Rihanna, Lady Gaga en Miley Cyrus. Tijdens de Emmy Awards in 2014 pronkte komedie-actrice Sara Silverman met de cannabisvaporizer die ze in haar elegante clutch tas droeg toen ze over de rode loper liep.
In de Netflix-show Grace & Frankie komen terloops cannabisgebruik door twee oudere vrouwen en hun komische fratsen aan bod. Deze genuanceerde voorstelling van de consument vertegenwoordigt de diverse en inclusieve cannabisgemeenschap die personages uit alle lagen van de bevolking omarmt.
Initiatieven van vrouwen
Er zijn initiatieven, zoals Marijuana Moms of Beverley Hills, opgezet door een groep vrouwen in Los Angeles die het stereotype omver willen werpen dat suggereert dat het gebruik van cannabis je automatisch tot een slechte ouder maakt.
Evenzo was Jane West mede-oprichtster van het netwerk Women Grow, dat “de volgende generatie belanghebbenden in de cannabissector verbindt, onderwijst en stimuleert, door het opzetten van programma’s, gemeenschapsprojecten en evenementen voor aspirant en huidige bedrijfsleiders”, zoals op hun officiële website staat. De publieke perceptie van cannabis verandert snel over de hele wereld.
Het in 2014 door Carola Pérez opgerichte Dosmociones is een in Madrid gevestigde non-profit organisatie die hulp en steun biedt aan therapeutische cannabisgebruikers, en hen helpt de beste behandeling voor hun aandoening te vinden. Het project wil het vacuüm opvullen voor wie de geneeskrachtige eigenschappen en toepassingen van cannabis wil kennen, zonder foutieve informatie uit de media.
De groep organiseert culturele evenementen, conferenties, voorlichtingsdagen, cursussen, workshops, seminars, filmvertoningen, beurzen en andere activiteiten om gezondheidsvoorlichting bij een breder publiek bekend te maken.
Een ander Spaans initiatief online, Las Chicas Tambien Cultivan (Vrouwen Kweken Ook) werd opgezet door Maria Barragans, Gemma Burgos en Davinia Hidalgo Mateo. Na een ontmoeting op een cannabisbeurs waar de prijsuitreiking uitsluitend aan mannen was voorbehouden, ontstond het idee voor de groep. De groep voert campagne om het dubbele stigma dat vrouwen met cannabis hebben zichtbaar te maken, en wil advies geven en aantonen dat er niet één soort cannabisgebruiker bestaat.
Het entOURage Network is een platform en netwerk voor vrouwen, met bijzondere aandacht voor de Europese cannabismarkt. Het netwerk is opgericht door vrouwen voor vrouwen en heeft als missie een veilige ruimte te creëren en vrouwen mondiger te maken. Hier kunnen mensen ideeën uitwisselen en het stigma ontkrachten dat vrouwen in de industrie blijft bevooroordelen.
Vrouwen hebben altijd al cannabis geconsumeerd. Dankzij de volkscultuur en andere normaliserende factoren voelen ze zich nu meer op hun gemak om erover te praten. We hebben nu beelden van vrouwen die zowel persoonlijke als professionele ontplooiing hebben bereikt, zowel op het scherm als in het echte leven, die van cannabis genieten alsof het een glas wijn is, met de boodschap dat hun daden hen niet tot mislukkelingen of slechte moeders maken.
Vrouwen vóór legalisering
Vrouwen die openlijk deelnemen aan debatten over cannabis hebben een grote invloed gehad op de beweging ten gunste van legalisering in de Verenigde Staten. Volgens de studie ‘Cannabisverkoop regelgeving’ zijn de stemmen van vrouwen doorslaggevend geweest in veel staten waar cannabis gelegaliseerd is.
Uit de gegevens die het Global Drug Policy Observatory verzamelde blijkt dat de steun van vrouwen voor het amendement van 2012 om cannabis te legaliseren in Colorado in de laatste maand van de stemming met zeven procentpunten steeg, terwijl de steun van mannen in dezelfde periode daalde. De steun van vrouwen voor de stemming over cannabis in de staat Washington steeg van 48% naar 53% in de laatste paar dagen voor de verkiezingen.
Het lijkt erop dat de samenleving in het algemeen de steun van vrouwen nodig heeft. Het gebruik van cannabis in het algemeen wordt steeds breder geaccepteerd dankzij de sterke vrouwen die de beweging aanmoedigen.
Een bloeiend bedrijf gerund door en voor vrouwen
Zonder twijfel mobiliseert de cannabissector miljoenen mensen over de hele wereld. Legalisering zal de volgende stap zijn. Bedrijven hebben nieuwe marktstrategieën ontwikkeld om hun positieve imago kracht bij te zetten en zich te richten op een veel bredere en meer diverse groep klanten, wat een verschuiving inhoudt van de negatieve connotaties van de ‘stoner’-scene.
Olivia Mannix en Jennifer DeFalco richtten Cannabrand op, een marketingbureau dat als strategie heeft de cannabisindustrie bij het bredere publiek te promoten. Ze maken deel uit van een nieuwe generatie marketingbedrijven, vooral in de Verenigde Staten.
Ze richten zich specifiek op cannabis om consumptie te associëren met mensen uit alle lagen van de bevolking: succesvolle professionals, full-time ouders, senioren, gezonde en respectabele mensen. Cannabrand, een firma die door een groep vrouwen wordt geleid, heeft heel duidelijk en nadrukkelijk het voortouw genomen in termen van waar de sector aan moest werken om zijn imago op te poetsen.
In Nederland is de door vrouwen geleide coffeeshop Boerejongens op vergelijkbare wijze bezig de perceptie van Nederlandse coffeeshops te veranderen. Met een focus op kwaliteit die soms over het hoofd gezien wordt door de door mannen gedomineerde commerciële cannabisindustrie, is oprichtster Mariska een drijvende kracht in de Nederlandse cannabisscene. Ze heeft drie succesvolle coffeeshops en een zadenbank op haar naam staan.
Vrouwgericht onderzoek naar medicinale cannabis
Een drijvende kracht in de sector van de medicinale cannabis is moleculair biologe Dr. Cristina Sanchez. Werkzaam aan de Complutense Universiteit in Madrid, richt haar onderzoek zich op cannabinoïden als potentiële antitumorale middelen bij borstkanker en andere soorten tumoren. De invloed van haar werk is van wezenlijk belang geweest voor het herzien van achterhaalde veronderstellingen ten aanzien van de cannabissector en het baanbrekende werk voor medische ontwikkelingen bij het gebruik van cannabis.
Vrouwelijke consumenten
In dit zich ontwikkelende landschap is de kans dat vrouwen cannabisproducten consumeren even groot als dat mannen dat doen, en het wordt niet langer geaccepteerd dat ze als object voor reclame dienen.
Cannabis werd van oudsher geleverd voor mannen; maar nu het verbod afbrokkelt, zijn de slimste ondernemers hun producten gaan herformuleren om ze op vrouwen te richten. Sommige klinieken in Denver hebben al een beleid ingesteld waarbij ze weigeren producten met seksistische connotaties te verkopen om vrouwelijke klanten niet van zich te vervreemden.
De verandering in houding is ook te zien in de reclame voor cannabis, die de traditionele ‘blower’stijl achter zich heeft gelaten en zich meer is gaan richten op het beeld van een gezonde levensstijl die vrouwelijke consumenten aantrekt. Er is een enorm verschil tussen dit soort reclame en wat nog maar een paar jaar geleden de norm was.
Een voorbeeld hiervan is te zien in de reclame van het in Seattle gevestigde Noord-Amerikaanse bedrijf Dama, dat zijn olie aanprijst door een gezond stel af te beelden dat samen een lange wandeling maakt. Dit had gemakkelijk kunnen worden aangezien voor de reclame van een bedrijf dat gespecialiseerd is in buitensportbeoefening.
Dama is slechts een van de vele bedrijven die tot doel hebben cannabisproducten te verkopen aan vrouwen die waarde hechten aan een gezonde levensstijl. Veel vrouwen gebruiken cannabis voor andere doeleinden dan mannen, niet alleen om high te worden, maar ook voor de therapeutische effecten: om te ontspannen, om pijn te verlichten of als welzijnssupplement.
Tot voor kort was het inhaleren van cannabis door roken echt de enige manier om cannabis te consumeren, maar er is nu een enorme verscheidenheid aan veel veiligere manieren om het te gebruiken. De toedieningswijzen van cannabis variëren van druppels onder de tong leggen, het toevoegen aan frisdranken en huidcrèmes, damp inhaleren met een vaporizer tot de minder gebruikelijke huidpleisters en zetpillen. Het hebben van verschillende mogelijkheden spreekt veel vrouwen aan.
Vooruitgang boeken
Uit een rapport uit 2019 in de VS bleek dat 38,5% van de werknemers in cannabisbedrijven zich als vrouw identificeert. Jammer genoeg bekleedde slechts 17,6% van deze vrouwen in cannabisbedrijven een “Director” of “Executive” rol. Hoewel er traditioneel meer mannen dan vrouwen zijn op dit gebied, nemen nu steeds meer vrouwen hogere functies in. Er zijn een toenemend aantal op vrouwen gerichte initiatieven.
De aanwezigheid en deelname van vrouwen nemen toe op verschillende gebieden van de cannabisindustrie. Dit is de moedige nieuwe wereld van cannabis waarin de consumptie ervan als gezond, leuk, chic en veilig beschouwd kan worden. Bloeiende bedrijven gerund door en voor vrouwen.
Gezien de snel toenemende legalisering en normalisering, kan de omvang van de verschuiving ten aanzien van cannabis niet louter in economische of politieke termen worden beoordeeld. Er hebben zich ook diepgaande culturele en sociale transformaties voorgedaan. De rol die cannabis in ons leven speelt wordt opnieuw overwogen, herzien, en opnieuw geconfigureerd, met vrouwen op de voorgrond. Een tijdperk is ten einde, een nieuw tijdperk is aangebroken.
Er is een groeiende aanwezigheid van vrouwen in de cannabissector, waarbij er geen twijfel over bestaat dat de verouderde stereotypen uit het verleden spoedig uit het collectieve bewustzijn zullen vervagen. Naarmate de gelijkheid tussen mannen en vrouwen toeneemt, zal de aanwezigheid van vrouwen in alle sectoren toenemen, ook in die van cannabis.
Uiteindelijk hebben we het over vrouwen uit het echte leven. Zij zijn activisten, moeders, advocaten, sociologen, wetenschappers, politici, uitgevers, journalisten, zakenvrouwen, ondernemers, vrouwen met verschillende levensstijlen, overtuigingen, gedachten en zorgen, die hetzelfde doel voor ogen hebben. Namelijk het publiekelijk steunen van de consumptie en verantwoorde regelgeving van cannabis en het blijven werken aan de normalisatie ervan.
Ben jij een vrouw in de cannabisindustrie, of heb je je laten inspireren door een vrouw? Denk je dat we dicht bij gendergelijkheid in de cannabiscultuur zijn, of is er nog een lange weg te gaan? Deel je gedachten met ons in de commentaren.
